De Afspraak

Morgen gaan de niet-essentiële winkels terug open na wekenlang gesloten te zijn. Er wordt een enorme drukte verwacht. Ook afgelopen weekend was dat al het geval in Brugge en Brussel. Het moet minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke een onbehaaglijk gevoel hebben bezorgd. Hoe kijkt hij naar de versoepeling die op til is en de nabije toekomst met de feestdagen voor de boeg? Waarom doen we het toch, de massa opzoeken, ook als we weten dat het niet goed voor ons is? Sociaal psycholoog Griet Van Vaerenbergh probeert ons de mens uit te leggen. Na zijn gelauwerde geschiedenis van Congo verdiepte David Van Reybrouck zich de afgelopen jaren in de geschiedenis van Indonesië, eeuwenlang een Nederlandse kolonie. In Revolusi schrijft hij de geschiedenis van de Indonesische samenleving in de aanloop naar de onafhankelijkheid in 1949. Hij interviewde bijna tweehonderd mensen, de laatste nog levende getuigen van de onafhankelijkheidsstrijd, in Indonesische rusthuizen, Japanse miljoenensteden en op verafgelegen eilanden.  

“Doe het niet.” Met die woorden richtte het diensthoofd intensieve zorg van UZ Leuven Geert Meyfroidt zich vandaag tot de beleidsmakers in het overlegcomité. Dat komt vrijdag samen om te beslissen over eventuele versoepelingen. “Voor lossere regels met kerst zijn de ziekenhuizen niet klaar. Wij zien de druk op intensieve nog niet afnemen.”  De roep om te versoepelen klinkt steeds luider. De handelsfederaties dringen aan op een heropening van de niet-essentiële winkels met het oog op de feestdagen. En ook minister van middenstand Clarinvalle pleitte deze ochtend op RTBF om die winkels “zo snel mogelijk” te heropenen. Wouter Torfs, CEO van Schoenen Torfs, hoopt dat het overlegcomité vrijdag het pleidooi volgt en net zoals onze buurlanden de winkels opnieuw opent.  Drama in Argentinië: voetbalicoon Diego Maradona is gestorven. De voormalige sterspeler overleed op zijn 60e aan de gevolgen van een hartstilstand. Op het WK in 1986 was hij dé vedette die Argentinië aan de wereldtitel hielp en de halve Belgische nationale ploeg op een hoopje liep om de vloer aan te vegen met onze Jean-Marie Pfaff. Hij is onze gast vanavond.

Nultolerantie voor politiegeweld, daar pleit federaal minister van Justitie Vincent Van Quickenborne voor. In zijn omzendbrief stelt hij dat politiegeweld systematisch vervolg zal worden. Is justitie te laks in het bestrijden van geweld tegen de politie? Erevoorzitter van de Brusselse rechtbank van eerste aanleg Luc Hennart reageert.  Morgen is het internationale dag tegen geweld op vrouwen. In België werd 1 op 7 vrouwen het afgelopen jaar het slachtoffer van partnergeweld en 1 op 5 meisjes in Vlaanderen krijgt ooit te maken met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Opvallende cijfers. En daar maakt Vlaams minister van Justitie Zuhal Demir (N-VA) zich grote zorgen over.  Liggen de rechten van onze ouderen onder vuur? Is het in navolging van het kinderrechtencommissariaat stilaan tijd voor een ouderrechtencommissariaat? We vragen het aan journalist Walter Zinzen.  

Vandaag was er het nieuws dat AstraZeneca in samenwerking met Oxford University een vaccin heeft ontwikkeld dat voor 70% effectief is. Gloort er licht aan het einde van de tunnel? Betekent dit dat het einde van de crisis in zicht is nu het ene na het andere vaccin er zit aan te komen? En weerstaan we de druk om de maatregelen te vroeg te lossen? Vragen voor infectiologe Erika Vlieghe.  Bpost kwam vorige week in het oog van de storm terecht toen het aankondigde dat het een deel van de pakjes niet aan huis zou leveren door de massaal toegenomen volumes. Ontvangers moesten die gaan halen in afhaalpunten. Het bedrijf keerde nu zijn kar na overleg met minister van Overheidsbedrijven Petra De Sutter en liet weten dat wie niet in staat is om zijn of haar levering op te halen toch het pakketje thuis geleverd krijgt.  Ook in de Franstalige pers kwam er veel kritiek op het gebrekkige Nederlands van staatssecretaris Mathieu Michel en het onbestaande Nederlands van die andere staatssecretaris Sarah Schlitz. Zou het een teken kunnen zijn van een nieuwe mentaliteit, waarbij ook Franstaligen raar opkijken van ministers die niet tweetalig zijn, en erger nog: niet lijken te beseffen dat dat problematisch kan zijn? Hoog tijd, volgens Alain Gerlache, om de kennis van onze gemeenschappelijke geschiedenis op te krikken, in de hoop wederzijds onbegrip te verminderen.  

De teststrategie in ons land is weer veranderd. Vanaf volgende week mogen asymptomatische mensen zich ook weer laten testen. Zal dat voldoende zijn in de strijd tegen Covid-19, nu alle cijfers traag maar gestaag dalen? En is de hele Belgische bevolking testen een optie om de eindejaarsfeesten te redden? Vragen voor microbioloog Herman Goossens (UA) die eveneens voorzitter is van de taskforce testing. Maandag kwam Amnesty International met een vernietigend rapport over de situatie in onze woonzorgcentra tijdens de eerste coronagolf. Onder meer het recht op gezondheid, het recht op leven en het verbod op discriminatie werden niet nageleefd. Voelt Wouter Beke (CD&V) zich als Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid verantwoordelijk en hoe denkt hij het tij te kunnen keren? Morgen herdenken de VUB en ULB hun stichter Pierre-Théodore Verhaegen. Normaal gaat dat gepaard met veel gefeest, maar voor de editie van 2020 heeft rector Caroline Pauwels voor een alternatief gezorgd. Ze vroeg aan Jan Terlouw om haar studenten een hart onder de riem te steken.  

Bijna vijftig dagen zit De Croo I nu in het zadel. Corona bepaalde voorlopig alles. Maar nu wordt het stilaan tijd om kleur te bekennen, vindt politicoloog Carl Devos (UGent) en te tonen wat deze regering precies wil. Afgelopen weekend kregen agenten klappen in Schaarbeek en in Sint-Joost-ten-Node. En gisteren was er ook een incident in Jette. De Brusselse politie maakt heftige tijden mee sinds corona. Over hoeveel voorvallen gaat het eigenlijk? En komt dat vooral door de handhaving van de coronamaatregelen? Welke oplossingen ziet korpschef van politiezone Brussel-Zuid Jurgen De Landsheer? Gewetenloze staatskunde. Zo wordt het Machiavellisme beschreven in het woordenboek. Maar politiek filosoof Tinneke Beeckman nam de Florentijn onder de loep en ontdekte dat Machiavelli niet was wie iedereen denkt dat hij was. Ze schreef er het boek Machiavelli’s Lef over.  

Hoever staan we nu precies in de ontwikkeling van het vaccin? Wie zal het eerst gevaccineerd zal worden? Hoe wordt die keuze gemaakt? En zullen mensen wel bereid zijn zich te laten vaccineren? We leggen het voor aan Pierre Van Damme, epidemioloog en vaccinoloog aan de U Antwerpen. Europa is in crisis. Want Hongarije en Polen weigeren de Europese meerjarenbegroting en het herstelfonds van 750 miljard goed te keuren. Hoe gevaarlijk is deze crisis voor Europa? En is er nog een uitweg? Vragen voor professor Europese Politiek Hendrik Vos (U Gent). Een beloofd land. Dat is de titel van de biografie van Barack Obama. Het lijvige boek werd waarin Obama zijn presidentschap tegen het licht houdt, werd vandaag wereldwijd gelanceerd. Minister van ontwikkelingssamenwerking Meryame Kitir (SP.A) las het boek. Wat betekent Obama voor haar?  

De cijfers blijven de goede kant opgaan, ook op intensieve zorg lijkt een plateau bereikt. De vraag der vragen is dan ook: hoe lang moeten we de inspanningen nog volhouden? En welk effect heeft de opening van de scholen op die termijn? Biostatisticus Niel Hens mag antwoorden. Knack-journaliste Ann Peuteman volgt het dossier van woonzorgcentra en tachtigplussers al lang op de voet. Voor haar nieuwste boek Verplant onderzocht ze waarom zo weinig mensen in een woonzorgcentrum willen wonen en schetst ze een ideaalbeeld van hoe die instellingen er zouden kunnen uitzien. Ze voerde daarvoor talloze gesprekken met de bewoners zelf. Boris Johnson zit in isolatie na contact met een covid patiënt en heeft vrijdag met Dominic Cummings en Lee Cain zijn twee belangrijkste adviseurs ontslagen. En toch is dit dé week waarin het moet gebeuren. Donderdag moet er een overeenkomst zijn tussen Groot-Brittannië en de Europese Unie wil Johnson een no-deal scenario vermijden op 1 januari, wanneer de overgangsperiode van de Brexit erop zit. Lia van Bekhoven is onze gaste.  

De coronacijfers gaan langzaam de goede richting uit maar de druk op de ziekenhuizen en zorgpersoneel blijft evenwel torenhoog. En ook al snakken velen naar onverdeeld goed nieuws, helaas, de realiteit die Elisabeth De Waele, diensthoofd intensieve zorg van het UZ Brussel, schetst, blijft hard. Nee, corona is nog niet weg. Vandaag tekende de Europese Commissie een deal met Pfizer voor de bestelling van 300 miljoen covid-vaccins. Die komt er nadat het farmabedrijf maandag bekend maakte dat het vaccin dat ze aan het ontwikkelen zijn voor 90 procent effectief is. België kan nu aanspraak maken op bijna 8 miljoen dosissen. Wat betekent dat voor onze strijd tegen het virus en hoe staan de andere vaccinontwikkelaars ervoor? De Correspondent-journalist Ruben Mersch is onze gast. De vijfde dag na de overwinningsspeech van Biden, en Trump blijft volharden in de boosheid. Hij weigert zijn nederlaag toe te geven en ondertussen gaat hij met de grove borstel door het Pentagon. Begin deze week moest minister van Defensie Esper al opkrassen, en later werden ook nog drie andere topfunctionarissen de laan uitgestuurd. Hier en daar wordt gevreesd voor een staatsgreep. Is die vrees terecht? We vragen het aan Bart Kerremans.

Dag na dag minder patiënten in het ziekenhuis en een betrouwbaar nieuw vaccin van Pfizer. Het lijkt wel of we nu écht kunnen beginnen hopen dat we grip op het virus krijgen. Maar is die hoop terecht? Viroloog Marc Van Ranst komt naar de studio. Dat nieuwe vaccin is wel niet voor meteen en we moeten de strikte maatregelen nog zeker een paar maanden volhouden. Dat weegt zwaar, ook voor jongeren, of beter: zeker voor jongeren. Jeugdpsychiater Catherine De Groof legt uit waarom. Staat Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken nog achter Donald Trump, nu velen er toch vanuit gaan dat Joe Biden de volgende president van Amerika wordt? Trump blijft steun krijgen van zijn partijgenoten, hoe ziet Van Grieken de Republikeinse partij evolueren? En wat vindt hij van de poging tot verzoening van Joe Biden?

Goed nieuws van het coronafront: Pfizer heeft een vaccin klaar en er is een knik in de cijfers van de ziekenhuisopnames. Zorgt dat voor opluchting bij minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke? En is de langverwachte coronabarometer nu definitief van tafel? We vragen het straks aan de minister. De verkiezingsuitslag in de Verenigde Staten is in vele opzichten historisch. Niet in het minst omwille van runningmate Kamala Harris. Als eerste vrouw, eerste Afro-Amerikaanse vrouw, eerste vrouw van Zuid-Aziatische afkomst, en als eerste dochter van immigranten ooit schopt ze het tot vicepresident van Amerika. Waarom is dat zo belangrijk? En waarom hebben we daar zo lang op moeten wachten? Vragen voor Alison Woodward, professor emeritus Politicologie én gespecialiseerd in genderstudies. Er mag dan wel duidelijk geworden zijn wie zich de nieuwe president van de Verenigde Staten mag noemen, de vraag blijft of daarmee een halt toegeroepen kan worden aan de toenemende polarisatie in Amerika. Aan moraalfilosoof Patrick Loobuyck om daar een antwoord op te formuleren.

De presidentsverkiezingen in de VS lopen meer en meer uit op een thriller nu meer dan twee dagen na de stembusgang de volledige resultaten nog steeds niet bekend zijn. Helt het toch nog over naar zittend president Trump of wordt Biden de 46ste president van de machtigste democratie op aarde? Ondertussen neemt de spanning in verschillende Amerikaanse steden alsmaar toe. Welke gevolgen heeft het uitblijven van de resultaten? En wat is de impact op het wereldtoneel als deze of gene kandidaat wint? Prof. Amerikaanse politiek Bart Kerremans (KULeuven), professor internationale politiek Jonathan Holslag (VUB) en columniste Mia Doornaert komen naar de studio. En we gaan ook live naar Björn Soenens in Washington DC.

Alle stembureaus zijn dicht maar wie de volgende president van Amerika wordt, daar zullen we nog even op moeten wachten. Tot de laatste stem geteld is. Hoewel president Trump vanmorgen de overwinning al claimde. Hij dreigt er zelfs mee naar het Hooggerechtshof te stappen. Wat betekent deze uitspraak? En hoe is het zover kunnen komen? Prof. Amerikaanse politiek Bart Kerremans (KULeuven), professor politieke wetenschappen Alison Woodward (VUB) en NVA-kamerlid Theo Francken komen naar de studio. En we gaan live naar Björn Soenens in Washington DC.

Wie wordt de nieuwe president van de Verenigde Staten van Amerika? Wordt Donald Trump voor nog eens vier jaar verkozen of neemt Joe Biden zijn plaats in The Oval Office over? Miljoenen Amerikanen staan op dit moment in de rij om hun stem uit te brengen. Het zijn uitzonderlijke verkiezingen waarvan de uitslag hoe dan ook grote delen van de bevolking kan ontrieven. We blikken vooruit met professor internationale relaties en Amerikaanse politiek Bart Kerremans (KULeuven), Gwendolyn Rutten (OpenVLD) die al jaren de Amerikaanse politiek op de voet volgt en Gerolf Annemans (Vlaams Belang) die in februari nog naar de Amerikaanse conservatieve conferentie CPAC ging.

Tot 13 december gaat ons land voor de tweede keer dit jaar in lockdown. Wat betekent dat voor de meest kwetsbaren onder ons? Armoedeorganisaties blijven wijzen op het groeiend aantal ‘nieuwe armen’ dat bij hen aanklopt. Voor wie het al financieel moeilijk had, is de coronacrisis vaak de druppel. Bea Cantillon is onze gast. Alsof ze zich klaar maken voor een nakende orkaan, timmeren tal van Amerikanen hun huizen dicht. Niet de vrees voor een concrete storm doet hen naar dergelijke drastische maatregelen grijpen, wel de dag van morgen, de dag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Michiel Vos maakt de balans op van de campagnes van Biden en Trump en ziet zijn land verdeelder dan ooit achterblijven. Het populisme is alomtegenwoordig in de Europese Unie. De stem van de boze burger klinkt almaar luider, zowel aan de linker- als aan de rechterzijde. ‘De Onfatsoenlijken’ zoekt het antwoord in de levensverhalen van de mensen die zich afkeren van de traditionele politiek. Jan Antonissen trok Europa rond en tekende hun verhalen op.