Juppé zegt nee. Wat nu?

De tijd dringt voor Les Républicains (LR). Volgende week vrijdag is de deadline voor de officiële lijst van presidentskandidaten. Maar de kandidaat voor LR - François Fillon - doet het niet goed in de peilingen wegens het fraudeschandaal rond de vermeende fictieve job voor zijn vrouw. En de partij is hopeloos verdeeld over hoe ze uit de impasse kunnen geraken.

Vanavond is er een partijbureau. De kopstukken zullen er proberen een uitweg te zoeken. Alain Juppé is dus geen optie meer. De verschillen tussen de "clans" binnen Les Républicains ziet hij als onoverbrugbaar op 60 dagen voor de stembusgang. En allicht zal het feit dat hij indertijd zelf veroordeeld is geweest wegens gesjoemel ook meegespeeld hebben.

Maar wat zijn dan wel de opties?  

Het partijbureau kan Fillon niet aan de kant schuiven. Fillon is namelijk op legitieme wijze verkozen tijdens de voorverkiezingen van Les Républicains. Belangrijker nog: hij heeft ook alle fondsen verzameld voor zijn kandidatuur.

Fillon zelf houdt nog altijd vast aan zijn kandidatuur. Gisteren probeerde hij dat kracht bij te zetten met een druk bijgewoonde meeting nabij de Eiffeltoren in Parijs. Fillon is dan ook (nog) niet veroordeeld in de fraudezaak die tegen hem en zijn gezin loopt. Een formele inverdenkingstelling is nabij, maar ook dan speelt nog het vermoeden van onschuld.

Bovendien - zo luidt de redenering van Fillon - heeft een meerderheid tijdens de voorverkiezingen gestemd op zijn programma. Als de schandaalsfeer overwaait, zal de focus weer op dat programma komen te liggen, hoopt Fillon. En misschien zal de "vastberadenheid" van François Fillon plots als een positieve karaktertrek gepercipieerd worden door de Fransen.

De druk op François Fillon is hoe dan ook bijzonder groot. "Het partijbureau zal geen Nacht van de Lange Messen worden, maar een Nacht van de Kleine Zakmessen", oordeelt de Franse politicoloog Jean Petaux. "Als de partij hem laat vallen, kan Fillon niet verder."

Fillon zou daarom kunnen kiezen om de eer aan zichzelf te houden door zélf een kandidaat aan te stellen die dan Fillons programma moet uitvoeren. Dat is in elk geval iets wat de clan van oud-president Nicolas Sarkozy momenteel op tafel legt. En Fillon zelf liet tijdens zijn speech enigszins ruimte voor zo'n optie.

Een naam circuleert in dat licht steeds meer: die van François Baroin (zie foto in tekst), een oud-minister en vertrouweling van Sarkozy. Baroin is momenteel burgemeester van de stad Troyes en heeft als prille vijftiger een "jong" profiel. Vermeldenswaardig in dat opzicht: gisteren stond hij pal achter Fillon tijdens de steunbijeenkomst in Parijs.

Verschillende partijbonzen die niet tot de clan-Fillon behoren, zoeken in de eerste plaats een "elegante oplossing" (lees: elegante uitgang) voor de huidige presidentskandidaat. Maar ze kunnen hem niet dwingen om op te stappen.

Als de partij zelf dan maar met een kandidaat zou komen, dreigt een scheuring binnen Les Républicains. En dat zal de andere partijen - het rechts-populistische Front National in de eerste plaats - in de kaarten spelen. Dat vreest ook onder anderen Sarkozy. Zo'n scenario is dan ook op nauwelijks twee maanden voor de verkiezingen vrij onwaarschijnlijk.