Europees Parlement wil één belastingsysteem voor alle bedrijven in Europa
Om een einde te maken aan de fiscale concurrentie tussen Europese landen, wil het Europees Parlement dat er één belastingsysteem komt voor bedrijven. Fiscale aftrekposten zoals de Belgische notionele-intrestaftrek zouden moeten verdwijnen. Alleen de belastingtarieven zouden de lidstaten nog zelf kunnen bepalen.
Schandalen als Luxleaks brachten aan het licht dat multinationals hun winsten verschuiven naar landen waar ze de meeste fiscale voordelen krijgen. Luxemburg, Malta, Nederland en Ierland staan binnen de Europese Unie bekend als landen waar multinationals (heel) weinig belastingen moeten betalen. Volgens de Europese Commissie betaalde Apple in 2014 slechts 0,005 procent belasting in Ierland, op alle winsten die in de EU gemaakt waren.
Een grote meerderheid in het Europees Parlement (451 voor, 141 tegen, 59 onthoudingen) wil hier een einde aan maken. De regels om te bepalen wat als winst en wat als verlies beschouwd wordt, moeten overal dezelfde worden. Multinationals die in verschillende landen vestigingen hebben, kunnen de winsten en verliezen optellen. Daarna wordt de totale winst via een verdeelsleutel verdeeld over de betrokken lidstaten, en daar belast volgens het tarief van dat land. "De bedrijven zullen niet zelf meer kunnen beslissen waar ze belastingen betalen", zegt de Nederlandse sociaaldemocraat Paul Tang (PVDA), die het advies mee opstelde.
Het Europees Parlement gaat verder dan wat de Europese Commissie voorstelde. Die wou de nieuwe regeling alleen invoeren voor multinationals met een totale omzet van meer dan 750 miljoen euro. Het Europees Parlement wil dat het nieuwe systeem geldt voor alle bedrijven, groot en klein, na een overgangsperiode van zeven jaar. Ook België probeert al lang multinationals naar België te lokken met fiscale voordelen, zoals de notionele-intrestaftrek. Zulke voordelen zullen verdwijnen, zegt Tom Vandenkendelaere, Europarlementslid voor CD&V.
Lidstaten zullen zelf wel nog het tarief van de vennootschapsbelasting kunnen bepalen. Paul Tang verwijst naar Zwitserland als voorbeeld, waar de kantons zelf hun belastingtarief bepalen en er binnen één land verschillen zijn. Het Europees Parlement vindt dat ook "digitale bedrijven" zoals Booking.com of Facebook in elk land belastingen moeten betalen (wat ze nu vaak niet doen) op basis van hun digitale aanwezigheid in een land. De Europese Commissie zou hiervoor criteria moeten uitwerken (aantal gebruikers, omzet, ...).
Tijdens het debat hierover in Straatsburg werd duidelijk dat Open VLD en N-VA hierover grondig van mening verschillen. Lieve Wierinck (Open VLD) somde op wat volgens haar de voordelen zijn, terwijl Sander Loones (N-VA) uitlegde waarom hij tegen het advies ging stemmen, onder meer omdat kleine landen benadeeld zouden worden.
De voorstellen van het Europees Parlement zijn revolutionair. Het parlement heeft echter slechts een adviserende bevoegdheid over fiscaliteit. De 28 ministers van Financiën van de Europese lidstaten zijn als enigen bevoegd, en elk van hen heeft een vetorecht en kan dus een beslissing tegenhouden of blokkeren. Het valt te verwachten dat landen als Ierland en Luxemburg niet geneigd zullen zijn om verregaande voorstellen goed te keuren. Toen het dossier in mei ter sprake kwam op een Europese ministerraad, zei de Belgische minister van Financiën, Johan Van Overtveldt (N-VA), dat België het doel van het voorstel steunt, namelijk agressieve "tax-planning" en fiscale fraude bestrijden. Hij pleitte ook voor het behoud van het recht van lidstaten om zélf de belastingtarieven te blijven bepalen. "Lidstaten zouden ook een zekere flexibiliteit moeten behouden om te kunnen inspelen op nieuwe ontwikkelingen", zei Van Overtveldt tegen zijn collega's.