Waarom vieren we Europadag op 9 mei?
Op 9 mei is het Europadag. Dan wordt het ontstaan van de Europese samenwerking herdacht en gevierd. De Franse politicus Robert Schuman (1886-1963), één van de founding fathers van het Europese project, stelde precies 68 jaar geleden zijn Schumanplan voor. Zijn grootste droom? Nooit meer oorlog in Europa.
Waarom is 9 mei zo belangrijk voor de Europese Unie? Op die dag, in 1950, gaf Schuman een ambitieuze speech waarin hij pleitte voor een samenwerking tussen Duitsland en Frankrijk op het vlak van kolen en staal. Dit was zeer controversieel toen aangezien de twee landen net de Tweede Wereldoorlog achter de rug hadden.
De Schumanverklaring gaf de aanzet tot de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS). De EGKS ging van start met zes leden: Frankrijk, Duitsland, Italië en de Benelux-landen. Volgens Schuman zorgt samenwerking op dit vlak er voor dat oorlog onmogelijk wordt. Kolen en staal zijn twee noodzakelijke producten om wapens mee te maken en oorlog mee te voeren.
Uit de EGKS ontstond de Europese Economische Gemeenschap (EEG), vandaag de Europese Unie genoemd. Schuman wordt beschouwd als de vader van Europa, een titel die hem 10 jaar na zijn speech officieel werd toegekend door het Europees Parlement.
Saint-Schuman
Wie was Robert Schuman nu precies? Schuman - niet te verwarren met de componist Robert Schumann - was een Frans christendemocratisch politicus die tot tweemaal toe premier van Frankrijk is geweest.
Als overtuigd katholiek leefde hij een sober en celibatair leven. Hij overleed in zijn bescheiden woning in de Elzas. In zijn dorp Scy-Chazelles wordt hij enorm geprezen. Er is zelfs een Schuman-museum opgericht en al decennia lang proberen dorpelingen hem zalig te laten verklaren. In 2014 gingen we er langs (lees verder onder de video):
Ode aan de vreugde
Naast een feestdag heeft de Europese Unie ook een volkslied. "Ode an die Freude" (Ode aan de vreugde), uit de negende symfonie van Ludwig van Beethoven die zich baseerde op het gelijknamig gedicht van Friedrich von Schiller. Dat verwoordt het ideaal van een wereld waarin alle mensen als broeders leven.
In tegenstelling tot het lied uit de symfonie, heeft het Europese volkslied geen tekst. Zo overstijgt het de taalbarriere en is het verstaanbaar voor alle Europeanen. Toen Emmanuel Macron als eurofiel de Franse presidentsverkiezingen had gewonnen, deed hij zijn intrede op de klanken van het Europese volkslied.
Echt bekend is de Europadag niet. Het is geen officiële feestdag, hoewel de EU-ambtenaren een vrije dag krijgen. Voor de Europese feestdag worden er in heel Europa verschillende evenementen georganiseerd. In Brussel bijvoorbeeld was er afgelopen weekend een opendeurdag van de Europese instellingen.
