Markante plekken: de Corsellis-Sinaps hersencollectie, meer dan 3.000 menselijke hersenen op sterk water
In de reeks "Markante plekken" gaat onze fotograaf Alexander Dumarey elke week op zoek naar een opvallende plaats met een verhaal. Soms bekend, soms vergeten. Soms druk, soms verlaten. Soms nieuw, soms eeuwen oud. Maar allemaal hebben ze een boeiende geschiedenis. Vandaag: de Corsellis-Sinaps hersencollectie in Duffel.
In het kader van de campagne "Vraag voor de wetenschap" organiseert het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO) bezoeken aan zes verborgen parels van de wetenschap. De Corsellis-Sinaps hersencollectie in Duffel is er daar één van.
In een kelder onder een van de gebouwen van het Psychiatrisch Ziekenhuis in Duffel ligt een opvallende verzameling opgeslagen: meer dan 3.000 hersenen van mensen. Rek na rek gevuld met hersenen op sterk water in plastic dozen en emmers. De collectie is eigendom van SINAPS, een samenwerking tussen PZ Duffel en Universiteit Antwerpen. Maar de herkomst van de hersenen ligt in Groot-Brittannië.
In 1951 start de Britse neuropatholoog John Corsellis met het routineus verwijderen en bewaren van de hersenen van overleden patiënten uit een psychiatrische kliniek in Essex. Wanneer Corsellis in 1994 sterft, zet een collega zijn werk voort. Als ook hij in 1997 het loodje legt, vindt de verzameling een nieuw onderdak bij een ziekenhuis in Ealing, bij Londen.
9 jaar later, in 2016, kampen ze daar met een plaatsgebrek. Ze willen van de hersencollectie af. Op dat moment beslaat de verzameling zo'n 8.500 stuks. Het Psychiatrisch Ziekenhuis in Duffel toont interesse en krijgt de kans om alle hersenen die relevant zijn voor psychiatrisch onderzoek over te nemen. Iets later steken 3.348 hersenen (met bijhorend patiëntendossier) het kanaal over en komen ze in Duffel terecht.
De collectie blijft relevant omdat hersenweefsel van psychiatrische patiënten om onderzoek op te doen, zeldzaam is. Wetten en regulatie staan het bewaren van het brein na een overlijden immers niet toe. De oudere hersenen zijn nooit met medicijnen behandeld waardoor men het effect van een aandoening in de hersenen zo heel zuiver kan onderzoeken.
