Pater Damiaan: "Heeft die iets te maken met die balpennen?"
De Bende van Nijvel, de kernramp in Tsjernobyl, het Heizeldrama, ... Het zijn allemaal gebeurtenissen die in ons collectief geheugen staan gegrift. Maar in welke mate zijn jongeren hiervan op de hoogte? Wij trokken de straat op en ondervroegen willekeurige jongeren tussen 15 en 25 jaar over zeven gebeurtenissen die een impact hadden op onze geschiedenis. Nadien legden we de resultaten voor aan pedagoog Pedro De Bruyckere. Vandaag: het leven van Pater Damiaan.
Jozef De Veuster, beter bekend als Pater Damiaan, wijdt zijn leven aan de verzorging van leprapatiënten op het eiland Molokai, tot hij zelf sterft aan de ziekte. Uit onze bevraging blijkt dat enkele jongeren niet meer zo goed weten wat de heiligverklaarde missionaris tijdens zijn leven gedaan heeft. Iedereen kent de Damiaanactie en de bekende balpennen, maar er heerst toch nog enige onduidelijkeid bij de jongeren. Sommigen verwijzen naar het eiland Molokai en anderen benoemen malaria als de ziekte waar hij aan gestorven is.
Lees verder onder de afbeelding.
Is het vreemd dat sommige jongeren niet op de hoogte zijn?
Volgens pedagoog Pedro De Bruyckere is dat niet helemaal onbegrijpelijk. "Er zijn waarschijnlijk volwassenen die nu zitten te denken: hoe kunnen ze dit niet weten? Maar Vlaanderen is niet zo religieus als vroeger."
Vlaanderen is niet meer zo religieus als vroeger.
Ook was het gebruiken van de echte naam van Pater Damiaan mogelijk een extra moeilijkheidsgraad. "Hoewel er waarschijnlijk een aantal van die jongeren als kind de bekende Damiaanbalpennen verkocht of gekocht hebben, lijkt het mij niet zo onlogisch dat Jozef De Veuster minder bekend is dan Pater Damiaan."
Ter opfrissing: wie was pater Damiaan?
Op 3 januari 1840 wordt Jozef De Veuster in Tremelo geboren, als zevende zoon in een boerengezin. Hij staat bekend in zijn gemeente als een vriendelijke, warme en behulpzame jongen. In 1859 gaat de 19-jarige Jozef voluit voor zijn droom om priester te worden en sluit hij zich aan bij de Congregatie van de Heilige Harten van Jezus en Maria in Leuven. In datzelfde jaar kiest hij zijn kloosternaam, Damianus, of kortweg Damiaan.
In 1864 vertrekt hij op missie naar de Amerikaanse Hawaï-eilanden, in de plaats van zijn zieke broer. Twee maanden na zijn aankomst in Honolulu wordt hij gewijd tot priester. Zijn verblijf op het grote eiland zou negen jaar duren. Wanneer hij hoort dat leprapatiënten naar het eiland Molokai worden gestuurd, waar ze afgezonderd en zonder medische hulp moeten zien te overleven, besluit hij te helpen. Hij vraagt meteen toestemming aan zijn bisschop om naar Molokai te gaan.
Lees verder onder de afbeelding.
In 1873 komt hij toe op het eiland Molokai. Hij leeft er tussen de honderden leprapatiënten, waar hij samen met hen eet en slaapt. Hij bouwt wegen en kerken, en probeert hen zonder enige hulp van buitenaf zo goed mogelijk te verzorgen. Hoewel hij al enkele jaren besmet is met lepra, bezwijkt hij in 1886 aan een longontsteking. Hij wordt op Molokai begraven door de plaatselijke gemeenschap en in 1936 wordt hij overgebracht naar zijn uiteindelijke rustplaats in Leuven.
In 2009 is Pater Damiaan door het Vaticaan heilig verklaard, een eer die slechts drie andere Belgen voor hem te beurt viel: Johannes Berchmans, Broeder Mutien-Marie en Amandina van Schakkebroek.
