Europees Hof veroordeelt Litouwen en Roemenië wegens medeplichtigheid aan foltering door CIA
Volgens het hof in Straatsburg hebben beide landen toegelaten dat terreurverdachten mishandeld werden in geheime gevangenissen van de Amerikaanse geheime dienst CIA. Eerder was Polen al veroordeeld wegens gelijkaardige overtredingen.
Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg vindt dat Litouwen en Roemenië het Europees verbod op foltering overtreden hebben in twee gevallen. Het gaat om twee terreurverdachten die na de aanslagen van 2001 werden opgepakt.
Die twee werden meer dan tien jaar geleden een tijdlang vastgehouden in "zwarte plekken", dat zijn geheime gevangenissen; één van hen in de Baltische republiek Litouwen, de andere in Roemenië. Daar werden ze ook ondervraagd door de Amerikaanse geheime dienst CIA.
Volgens het hof zijn die twee daar niet buitensporig mishandeld, maar werden hun rechten geschonden en hebben de overheden nagelaten om de omstandigheden van hun opsluiting te controleren.
Litouwen en Roemenië hebben nadien toegelaten dat die twee gevangen door de CIA zijn overgebracht naar andere gevangenissen zoals in Afghanistan of in Guantanamo op Cuba. Daar was er wel veel kans op hardere mishandeling. De twee zitten intussen nog altijd in Guantanamo en een van hen riskeert de doodstraf. Het Europese hof veroordeelt Litouwen en Roemenië tot het betalen van een schadevergoeding van 100.000 euro aan de twee gevangenen. In 2014 was Polen door hetzelfde hof ook al veroordeeld wegens gelijkaardige feiten.
Nu ook weer geen doetjes
Het hof heeft de twee gevangenen niet kunnen ondervragen in Guantanamo en spreekt zich ook niet uit of die twee schuldig zijn aan terrorisme of niet. Er zijn wel een aantal aanwijzingen.
Een van hen is de in Saudi-Arabië geboren Palestijn Abu Zubaydah die ervan verdacht wordt dat hij in de jaren 90 een belangrijke rol speelde bij het rekruteren van terroristen voor het netwerk Al Qaeda. Later zou hij als verbindingsofficier zijn opgetreden tussen Osama Bin Laden en cellen van dienst terreurnetwerk.
De andere is de Saudi Abd al-Rahim al-Nashiri, die de leider zou geweest zijn van de aanslagen van Al Qaeda in de Perzische Golf en volgens de CIA het brein zou geweest zijn van de aanslag op het Amerikaanse marineschip USS Cole in Jemen in 2000. Daarbij zijn toen 17 opvarenden gedood.
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is een instelling van de Raad van Europa en waakt over de naleving van die rechten op het continent.