Geachte minister Geens, wil u ook naar mij, ex-gevangene, luisteren?
Marc, ex-gedetineerde, schrijft een open brief naar minister van justitie Koen Geens (CD&V) omdat veel mensen praten over de strafuitvoering maar gevangenen en ex-gevangenen de enigen zijn die daarbij niet gehoord worden. Hij legt vier voorstellen op tafel om recidive te voorkomen.
Geachte minister Geens,
Eens te meer wordt een debat gevoerd omtrent de strafuitvoering. Deze keer specifiek omtrent de penitentiaire verloven en uitgangspermissies. En hoewel er een voorzichtige teneur is ten voordele van het huidige systeem, blijft de onderstroom sterk ten nadele van de belangrijkste belanghebbenden, de gedetineerden, hun familie en naaste omgeving.
Als ex-gedetineerde wens ik een lans te breken voor deze onmondige groep mensen, die weliswaar een of meerdere misdaden gepleegd hebben en daarvoor terecht bestraft worden. Toch wil het overgrote deel van de gedetineerden op een kansrijke manier vrijkomen en dus ook vrij blijven, dus geen misdaden meer plegen. Slechts een minderheid geradicaliseerde gedetineerden dreigen deze kans op vrijheid te verkwanselen voor heel de groep. Dit kan niet gebeuren! Zo kweek je tijdbommen en wordt recidive alleen maar groter!!!
Het overgrote deel van de gedetineerden wil op een kansrijke manier vrijkomen en dus ook vrij blijven, dus geen misdaden meer plegen.
Hetgeen gedetineerden wensen, is een kans op een geslaagde terugkeer in de maatschappij. Deze re-integratie start in feite reeds vanaf de eerste dag in de gevangenis. Hoe wordt men opgevangen? Hoe verloopt de begeleiding? Is er een luisterend oor voor de moeilijkheden waarmee elke gedetineerde kampt? Is er vooruitzicht op strafeinde en terugkeer in de maatschappij? Hoe kan het broodnodige contact met gezin en familie behouden en verbeterd worden? Er zijn zovele aspecten aan het gevangenistraject dat dit door een gespecialiseerd begeleider moet worden opgepakt om een succesvolle re-integratie mogelijk te maken.
Toch zijn er reeds enkele beloftevolle initiatieven in het gevangenislandschap. Zo komt de vzw De Huizen op voor een zinvolle detentie in kleine detentiehuizen, maar ook vzw Touché staat reeds jaren op de bres voor gedetineerden.
Al bij al gemakkelijk gezegd en geschreven. Maar wat kan er en moet er gedaan worden aan het nijpende probleem van recidive en het tekort aan succesvolle integratie in de maatschappij?
Het Nederlandse systeem van een vaste einddatum bij goed gedrag, schept niet alleen duidelijkheid maar ook een streefdoel om de re-integratie voor te bereiden.
Als ex-gedetineerde kan ik enkel aanhalen waar ik het erg moeilijk mee had. Ten eerste de onzekerheid omtrent de vrijlating. Het Nederlandse systeem van een vaste einddatum bij goed gedrag, schept niet alleen duidelijkheid maar ook een streefdoel om de re-integratie voor te bereiden. Heel veel onzekerheid en frustratie wordt hiermee weggenomen.
Ten tweede is er de broodnodige begeleiding vanwege PSD, psychiaters, psychologen en maatschappelijke werkers. Geen enkele gedetineerde komt zonder persoonlijke problemen in de gevangenis terecht. Deze problemen detecteren, benoemen en bespreekbaar maken is de hoofdtaak van een goed werkende PSD.
Terzijde wordt tevens nagegaan in hoeverre een re-integratie succesvol kan zijn, of penitentiair verlof en uigangspermissies nuttig zijn, enz... De broodnodige middelen voor de PSD zijn niet alleen humanitair een must, ze voorkomen ook recidive en vormen op termijn dus een enorme besparing op gebied van menselijk leed en financiering van het gevangeniswezen.
Ik heb ondervonden dat één van de grootste wensen van slachtoffers is, dat de dader niet recidiveert.
Ten derde moet er geïnvesteerd worden in de begeleiding van gedetineerden tijdens de detentie en dit in scholing, het verwerven van een diploma, om steviger in zijn schoenen staan op de toekomstige arbeidsmarkt en in de maatschappij. Ook dit voorkomt recidive.
Ten vierde breek ik een lans voor begeleiding na de detentie. Indien mogelijk thuis in de privé-sfeer, indien nodig in een (psychiatrisch) centrum.
Wij, gedetineerden, ex-gedetineerden en de volledige gevangenispopulatie willen graag met u meedenken en meewerken ...
Ik hoor echter de commentaren van de meeste mensen al komen. Vergeet de slachtoffers niet! Wel, ik heb ondervonden dat één van de grootste wensen van slachtoffers is, dat de dader niet recidiveert.
Alle bovenstaande maatregelen zijn erop gericht recidive te voorkomen door een succesvolle re-integratie in de maatschappij via de 3 W's. Dus Woonst, Werk, Wijf (familie). Elk slachtoffer zal beamen dat dit een belangrijk punt is in de verwerking van het ondergane misdrijf.
Geachte heer minister Geens, graag nodig ik u uit om van deze punten werk te maken. Wij, gedetineerden, ex-gedetineerden en de volledige gevangenispopulatie willen graag met u meedenken en meewerken ...
Marc, ex-gedetineerde
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.