Het stroomtekort: hoe ons land de ene na de andere kernreactor zag uitvallen
Technici die amper een kwartier aan lekkende koelsystemen mogen werken omdat ze anders te zwaar radioactief besmet raken, aangetast beton dat in een recordtijd moet worden hersteld, wapening die verkeerd zit, kernbrandstof die op raakte... Nog altijd liggen 5 van onze 7 kernreactoren uit en moeten we vrezen voor een stroomtekort. Hoe is dat kunnen gebeuren? Een overzicht.
De kroniek van een aangekondigde stroomuitval, zo zou je de huidige problemen met het Belgische kernenergiepark kunnen omschrijven. Want België is eigenlijk een nucleaire grootmacht. Tenminste als je spreekt over kerncentrales, niet over kernwapens. Meer dan 50% van onze stroom halen we uit onze zeven kernreactoren. Alleen Frankrijk en Oekraïne halen nog meer stroom uit kerncentrales.
België is een nucleaire grootmacht. 50% van onze stroom halen we uit kernreactoren. Alleen bij Frankrijk en Oekraïne is dat nog meer
Maar het Belgische nucleaire park veroudert. Met een hoger risico op slijtage. En een hogere kans dat die slijtage bij meerdere reactoren tegelijk optreedt. Met alle gevolgen vandien voor onze stroomvoorziening. Dat is precies wat er nu is gebeurd: het afgelopen jaar viel de ene na de andere reactor uit. Nu werken er twee. Van de zeven. En dat op het slechtst mogelijke moment van het jaar: vlak voor de winter, wanneer we onze stroom het hardst nodig hebben.
Ongeveer 35% van onze stroom zijn we kwijt, door een combinatie van onverwachte defecten en een geplande onderhoudsbeurt. Heel de onderhoudsplanning van Electrabel liep erdoor in het honderd, en tegelijk ook onze stroomvoorziening.
Onze zeven kernreactoren vielen dus één na één uit. Vier door slijtage in het niet-nucleaire gedeelte: aantasting van het beton in de bunkergebouwen. Twee door slijtage in het nucleaire gedeelte: een lek in een noodkoelsysteem vlak tegen de kernreactor. En ééntje moest sowieso gepland worden stilgelegd omdat zijn brandstof op was en moest aangevuld worden.
Hieronder een chronologisch overzicht van de problemen. Klikken op de reactor en u krijgt het hele verhaal.
Hieronder ziet u een grafische voorstelling van de bunkergebouwen van Doel 3 en 4 die kampen met betonproblemen. De gebouwen bevinden zich duidelijk buiten het nucleaire gedeelte. Ze staan net naast de ronde koepelvormige gebouwen waarin zich de kernreactoren bevinden.
De problemen zijn ontstaan in de bovenste ruimten van de bunkers, zoals te zien is in onderstaand schema van Doel 3. De reactor is sinds juli opnieuw in bedrijf: hij kreeg een volledig nieuwe dakplaat.
Door alle slijtageproblemen is de oorspronkelijke onderhoudsplanning van Engie Electrabel grondig in het honderd gelopen. Meestal worden kernreactoren voor hun onderhoud stilgelegd vanaf het voorjaar tot eind november. Zo zijn ze allemaal klaar tegen de koude en donkere winterdagen, wanneer we het meeste elektriciteit verbruiken.
En dat was ook het plan: oorspronkelijk zouden we met al onze 7 kernreactoren de winter ingaan. Maar tot vorige week waren er 6 kernreactoren buiten strijd, tot midden december nog 5 (in het grafische overzicht onderaan ziet u dat alle reactoren oorspronkelijk allemaal groen licht moesten krijgen, maar de meeste staan nu op rood).
Ook in januari en februari zijn we voorlopig nog 3 van onze kernreactoren kwijt. Die 3 reactoren, Tihange 2 en 3 en Doel 1, zijn nog altijd goed voor ruim een vijfde van onze elektriciteitsproductie. Het blijft dus de vingers kruisen. We zullen pas echt gerust zijn als januari en februari voorbij zijn, zegt hoogspanningsnetbeheerder Elia. Want we hebben gewoon niet genoeg andere centrales om ons uitgevallen kernenergiepark te vervangen. Hoe dat komt, krijgt u morgen te lezen.