1 op de 8 Vlaamse huizen is niet aangesloten op de riolering: kijk hier hoe het zit in uw gemeente
Een aanzienlijk deel van de huishoudens in Vlaanderen loost z’n afvalwater nog altijd in een gracht of beek. In sommige gemeenten is nog geen kwart van de huizen aangesloten op de riolering. En dat is een probleem, want tegen 2027 eist Europa dat de Vlaamse beken en rivieren zuiver zijn.
Het lijkt de normaalste zaak van de wereld: de wc-doorspoelen of het poetswater door de gootsteen gieten, en alle troep komt in de gescheiden riolering terecht en stroomt richting waterzuivering. Toch is dat voor 1 op de 8 Vlaamse huishoudens nog fictie. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de VMM, de Vlaamse Milieumaatschappij. De zogeheten “rioleringsgraad” in Vlaanderen ligt nu op 87 procent. En dat betekent dat nog altijd 1 op de 8 huizen geen riolering heeft. Bij de meeste daarvan komt het afvalwater ongezuiverd in een gracht of beek terecht.
Herbekijk hieronder de reportage uit Het Journaal, lees verder onder de video:
In sommige gemeenten zijn de cijfers erg opvallend. In Horebeke in Oost-Vlaanderen is amper 13 procent van de huizen aangesloten op de riolering. In de gemeenten Voeren (Limburg) en Pepingen (Vlaams-Brabant) is dat nog geen kwart. Die gemeenten met een lage rioleringsgraad zijn meestal landelijke gemeenten met veel afgelegen woningen. Maar ook in een kleine stad als Aarschot bereikt de riolering nog geen twee derde van alle huizen.
Er zijn ook gemeenten die erg goed scoren. In Drogenbos, bij Brussel, hebben zo goed als alle huizen riolering. En ook in Antwerpen en de omliggende gemeenten Mortsel en Edegem komt de inhoud van het toilet niet meer in de beek terecht.
Proper water tegen 2027
Dat een woning niet aangesloten is op de riolering hoeft op zich geen probleem te zijn. Er zijn ook andere manieren om afvalwater te zuiveren, via een individuele behandeling van afvalwater (IBA). Zo’n IBA kan een septische put zijn, maar ook bijvoorbeeld een rietveld dat het water zuivert.
Maar veruit de meeste woongebieden in Vlaanderen komen wél in aanmerking voor riolering. En het is de trage uitbreiding van dat Vlaamse rioleringsnet dat zorgen baart, omdat we op deze manier de Europese normen moeilijk kunnen halen. De Vlaamse Confederatie Bouw bindt de kat de bel aan. “De aanleg van rioleringen moet absoluut een prioriteit zijn voor de nieuwe Vlaamse gemeentebesturen,” zegt directeur Marc Dillen. “Wij schatten dat we minstens naar een rioleringsgraad van 95 procent moeten gaan, anders krijgen we nooit proper oppervlaktewater, zoals dat door de strenge Europese normen wordt opgelegd. Er zijn op dit moment gebieden in Vlaanderen die nog een enorme achterstand weg te werken hebben.”
De Europese normen staan beschreven in de Europese Kaderrichtlijn Water. “Die richtlijn bepaalt dat het water in de Vlaamse beken en rivieren tegen 2027 zuiver moet zijn. En die normen zijn best streng. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar de aanwezigheid van vis in het water,” zegt Katrien Smet van de Vlaamse Milieumaatschappij. “In die richtlijn staat niet beschreven hoevéél procent van de huizen in Vlaanderen precies moeten aangesloten worden op het rioleringsnet. Maar het is duidelijk dat we dat proper water niet gaan verkrijgen zolang er zoveel afvalwater in de beken terechtkomt. Wij beklemtonen wel dat er de laatste jaren in Vlaanderen al veel werk verzet is, maar sommige gemeenten hebben nu eenmaal een historische achterstand.”
Er is veel werk verzet, maar sommige gemeenten hebben nu eenmaal een historische achterstand.
Naar 100 procent?
Toch lijkt het een illusie dat in Vlaanderen ooit alle huizen zullen aangesloten zijn op de riolering. “Riolering aanleggen is heel duur,” zegt Smet. “We moeten als samenleving die afweging maken of het verantwoord is om zoveel geld te investeren om élk afgelegen huis te bereiken met een rioolbuis. Financieel is dat eigenlijk niet haalbaar."
Ook de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) wijst op de zware financiële last die de aanleg van riolering meebrengt. Nathalie Debast: "Onze gemeenten zijn zich wel degelijk bewust van het probleem, maar een riolering aanleggen kost ongeveer 1.000 euro per meter. Voor sommige gemeenten is dat een gigantische investering, die ze moeten afwegen tegen andere belangrijke uitgaven. Gemeenten moeten van de Vlaamse en de federale overheid een betere basisfinanciering krijgen om zo'n investering aan te kunnen."
Luister hier naar de reactie van de VVSG in "De ochtend":
Luister hier naar de radioreportage in het Vlaams-Brabantse dorp Attenrode:
