Het creatieve lab van Sihame El Kaouakibi: "Ik ben gewoon een goed mens"

Dit is "Het creatieve lab", een wekelijkse reeks over creativiteit. Het uitgeschreven interview vind je onder de podcast en de video-versie:

Bekijk hieronder het volledige interview. Je vindt het ook op VRT NU.

Sihame, in het creatieve lab overlopen we een creatieve dag, en die begint ‘s morgens: wanneer sta je op?

Zes uur. Ik sta graag vroeg op, omdat ik super productief ben ‘s morgens. Het is heel fijn om een en ander voor te bereiden voor iedereen wakker schiet. 

Wat doe je als eerste?

Voor mij is het heel belangrijk om in de spiegel te kijken en dankbaar te zijn. I feel blessed, ik ben super dankbaar voor het leven dat ik kan leiden, voor het feit dat ik gezond ben, en dat ik de dingen kan doen die ik wil doen, ook al is het soms zwaar. Een soort bezinningsmoment, hoe kort dat ook mag zijn. Zodra ik me heb klaargemaakt, mijn kleertjes uitgekozen, ga ik naar beneden, naar de huisdieren. De katten krijgen eerst aandacht, samen met Jeffers de hond. 

Zij krijgen het eerst eten, en pas dan ontbijt je?

Wel, het is een voornemen voor 2019 om te ontbijten. Dat hoorde er nog niet bij. Voor mij was een cappucino genoeg om een paar uur door te gaan. Mijn agenda zit zo in elkaar dat ik geen vaste momenten heb om te eten. Lunchmeetings vermijd ik. Heel vervelend, eten en praten, dat sla ik gewoon over. Dus doe ik het sinds dit jaar met een cappucinoke, een yoghurtje, beetje granola erbij, fruit, daarmee start ik mijn dag.

De dieren hebben eten, jij hebt eten, en dan?

Die laptop gaat open: eerst een resem mails, vooral van het personeel, die staan voor mij met een sterreke. En daarna: teksten schrijven, een post op een opiniepagina, maar dat kan evengoed een businessplan zijn, een workshop in elkaar steken, voor jongeren of voor bedrijven. 

In je beginperiode stond je tussen de jongeren, was je met hen dance-voorstellingen aan het voorbereiden, dat soort dingen, nu ben je een manager. 

Ik ben een hele slechte manager, ik ben een ondernemer die ook vergadert. Ik wil creëren, ik wil zuurstof genereren. Ik vind het ook heerlijk om elke dag naar het Kiel te gaan en binnen te komen in het Urban Centre, waar honderden jongeren elke dag aanwezig zijn.

Dat is nieuw, het Kiel, en dat is een van de gevoelige buurten, daarvoor werk je. Maar het JJ House waar we nu zijn, het ziet er, ik zal niet zeggen elitair, maar toch wel luxueus uit.

Zeker en vast. Dat is onze kracht, dat we met weinig budget kunnen toveren. We laten het niet allemaal inrichten door architecten, we doen het zelf. We gaan kijken waar we koopjes kunnen doen, als het moet tweedehands, maar het klopt wel allemaal. De dingen die je hier ziet staan, dat zijn dingen waarvoor je kiest, om uitstraling te hebben. Ook dat Urban Centre, dat jongerencentrum in het Kiel, daar heb ik zes jaar aan gewerkt, we hebben daarvoor moeten knokken. Als je daar binnen wandelt dan wil ik ook dat mensen zeggen: waw. Het is gewoon mijn insteek om mensen te doen schitteren op plekken die schitteren. 

Lees verder onder het videofragment:

Doe je aan sport?

Ja (slaat haar vuisten in de lucht, lacht). Ja, ik boks. Heel graag. Ik had bij de vorige kerstvakantie (die van 2017, JH) een dipje, ik voelde mij niet meer lekker in mijn vel, ik sportte niet, ik werkte alleen maar. Die missie, je krijgt er toch ook wel tegenwind door. Ik communiceer daar ook niet altijd over, het is voor jongeren aangenaam om de positieve dingen te horen, de verfrissing, de verademing. Dus heb ik een sport gekozen die mij ligt, en dat is een combinatie van techniek, kracht en conditie. En dat is boksen absoluut.

Doe je het al lang?

Nee, ik doe het nu een jaar, twee avonden in de week, met een coach. Ik vind het heel plezant, ik krijg af en toe ook slaag, fysiek dan, dat is goed om even wakker geschud te worden. Maar ik denk op dat moment niet aan werk, je kunt ook niet, je zit met die combinaties, je zit te denken: wat gaat die doen? 

Voel je na het boksen dat je iets hebt vrijgemaakt in je hoofd?

Ja, zalig. Er zijn heel veel stoffen die vrijkomen. Ik voel een rust terugkomen. Maar ik ben ook een perfectionist, dus ik ga ook alle combo’s, combinaties die we dan doen, in mijn hoofd laten afspelen. Ik lig dan in bed te denken: dat was een linkse, dat was een rechtse, en dan moest ik bukken, volgende keer ga ik dat beter doen. Dat typeert ook mijn werk: it’s never good enough.

Ik vind het vreemd dat een perfectionist open en bloot zegt: “ik kom uit een dipje”.

Perfectionisme staat niet haaks op openheid, oprechtheid, puurheid, of kwetsbaarheid. Ik zou dat vroeger nooit gezegd hebben, maar de afgelopen jaren wel meer. Niet om aandacht te zoeken, maar gewoon omdat we dat te weinig doen. Ik word gepercipieerd als een sterke vrouw, sommigen noemen me “incontournable” als het in Antwerpen gaat over jongerenprojecten. 

Ik heb al van jongeren gehoord: “Sihame is de deur naar mijn leven geweest.”

Dat is ook de reden waarom je perfectionistisch moet zijn. Ik mag geen fouten maken voor die jongeren. Ik heb er al gemaakt hé, het is vallen en opstaan. Het feit dat ik zes jaar heb moeten doen over dat Urban Centre, ik vind dat heel erg. Daarom dat wij de renovatie op vijf maanden hebben gedaan. Doe dat maar eens, een gebouw van duizend vierkante meter zonder een hoofdaannemer, dat doen we dan ook maar eens, samen met JJ House en met ons project in Molenbeek. Het is een zot jaar geweest, 2018, ik raad het niemand aan. Maar het is nodig. Ik doe eigenlijk wat mensen voor mij hebben gedaan, en ik ben dat niet vergeten. 

Lees verder onder het videofragment:

Heb je een Sihame ontmoet in je jonge jaren?

Ik heb het geluk gehad dat ik vanaf mijn secundair al de juiste leerkrachten ben tegengekomen:  An en Myriam, geschiedenis en Nederlands, op het Atheneum in Boom, en nadien in het hoger onderwijs hier Magda en An, mijn lectoren, die op de juiste momenten hebben gezegd: doorzetten, niet opgeven. En dan, toen ik afgestudeerd was: Marleen Van Ouytsel, die niet meer tussen ons is. Die heeft mij gezegd: "jij gaat niet voor de klas staan. Wat is je droom? Dan moet je daarvoor gaan." En een dag later ben ik beginnen schrijven aan Let’s go urban. I’m really lucky, echt waar. Maar ik vergeet niet dat er duizenden zijn met hetzelfde potentieel en meer dan ik, die dat gewoon nodig hebben, die sleutels. Er zijn zoveel dingen die nog moeten gebeuren.

Hoe kan je, als je dit moet doen, nog tijd hebben voor die negentienjarige jongen die in een dipje zit en die apart nemen?

Ik maak daar een punt van, ze weten dat hier, niemand raakt aan mijn agenda. Ik wil jonge mensen blijven begeleiden. Daarom dat ik vijftien uur per dag werk. 

Afspraken, maar je zei ook al: de sociale media. Die komen binnen, ik neem aan, niet in tientallen, maar in honderdtallen. Hoe beheers je dat?

Op zich valt dat nog mee. Omdat je elke dag op socials zit, je bent continu wel bezig. En soms maken we er een project van. NextGenWarrior ben ik begonnen omdat ik te veel vragen kreeg. Die jongeren stellen nu hun vraag aan dat platform, in plaats van op de sociale media. En dan ga ik kijken: wie gaat er met mij mee op stap? Ik zit toch in de wagen, het maakt niet uit of er iemand naast mij zit of niet?

Is dat echt? Neem jij mensen die een gesprek nodig hebben mee in de wagen?

Ja absoluut, en een keer in de maand maken we er ook een video over. Die delen we ook, omdat sommige vragen voor meerdere jongeren iets kunnen betekenen. Dat is een deel van mijn energie. Ik moet toch een vinger aan de pols houden. Dat is al van alles geweest. Tony bijvoorbeeld heeft zijn studies niet afgemaakt, en die had een idee rond onderwijs. Ik zeg: oké, kom met mij mee. En ik breng je in contact met de schepen van onderwijs, Claude Marinower toen, die heeft ons ontvangen. Hup, mooi contact, we filmen dat, we delen dat, en veel meer jongeren hebben daar iets aan. Op die manier kan je ook een impact hebben.

Lees verder onder het videofragment:

Wat is je levensmotto?

Ik wens iedereen sowieso het beste toe. Dat is een levenshouding. Voor mij is gewoon goed doen een levensmotto. Ik ben gewoon een goed mens. Ik weet dat van mezelf, omdat ik dat al van kindsbeen af was, op de speelplaats, waar ik de bemiddelaar was. En waar ik nadien in het secundair de voorzitter van de leerlingenraad was. Als ik nu terug ga naar het atheneum van Boom, weet ik: dat nieuwe grasperk, waar nieuwe bomen staan, daar heb ik voor gezorgd. Het feit dat directie en leerkrachten open staan voor leerlingenparticipatie, dat is iets waar ik mee heb kunnen voor zorgen. Ik geloof echt wel in what goes around, comes around. 

Als er iets is dat je aan jezelf zou kunnen veranderen, wat zou dat zijn?

Euhm, wat zou dat zijn? (stilte) Ik zeg net dat ik rust heb gevonden in wat ik doe. Wat zou ik aan mezelf veranderen? Ik weet het niet.

Dit is wel heel optimistisch, als je dit kunt zeggen.

Misschien dit: ik denk teveel na over wat de mensen denken. Ik hou teveel rekening met het oordeel van mensen. dat remt mij soms ook af. Groeien met de rem op, dat gaat niet. Helaas leven we in een land waar, als je uitgesproken bent, je ook wel aangevallen wordt. Moet ik dan gewoon zwijgen? De ene groep verwacht dat ik praat, de andere groep kan er niet tegen. Dat is een hele moeilijke om daar tussen te staan: wanneer moet ik praten, wanneer moet ik zwijgen? Afgelopen jaar heb ik heel veel gezwegen, op momenten dat ik dacht…

Om geen polarisatie op gang te brengen?

Ja. Dat is niet makkelijk voor mij, om op dat moment met de stem die ik heb te zwijgen. Ik heb wel wat slaag gekregen.

We hebben de dag geopend om zes uur, laat ons hem ook sluiten. Wat doe je ‘s avonds?

Meestal werk ik nog: een workshop bij jongeren, een lezing bij bedrijven, organisaties, groepen, netwerken, Ofwel, zoals vanavond, iets gaan eten. Maar vaak zit ik thuis, heel graag. Ik zet de TV heel zelden aan. 2019 is voor mij het jaar om opnieuw te lezen. Heb ik lang niet gedaan.

Wat wil je lezen?

Ik hou wel van boeken waar ik iets aan heb. Ik heb net het boek “Het merk België” gelezen, van Jan Callebaut en Wouter Verschelde. Dat is een heel fijn boek, je hebt er iets aan, het is bevestigend, een eye opener. Ik heb geen romans op mijn nachtkastje liggen. Bij mij is het vrij functioneel.

En wat is het laatste wat je doet voor je het licht uitdoet?

Zoals ik ben begonnen. Ik moet sowieso voor de spiegel gaan staan om de make-up eraf te halen. En opnieuw: wat een dag, I’m blessed, op naar morgen.

Dit was de laatste aflevering van "Het creatieve lab", seizoen drie. Het volledige derde seizoen vind je hieronder bij "Lees ook".  De beeldversie kan je ook op je TV-scherm bekijken via VRT NU. Oudere afleveringen vind je met wat doorklikken op de podcastlink van vrtnws.be.