Valse zoekertjes op immosites: "Toen ik ter plaatse ging kijken, was er geen appartement"

Mathilde Leestmans was op zoek naar een betaalbare woonst in Antwerpen. Via een aanbieding op Immoweb vond ze een buitenkansje. Althans, zo leek het toch. Wanneer Mathilde vraagt of ze het pand kan bezoeken, kan dat niet zomaar. "Ik kreeg een vreemd antwoord. Ik moest me registeren op HomeAway, een soort Airbnb, en een voorschot betalen van 1.550 euro." Als Mathilde het appartement niet zou huren, zou ze het geld wel terugkrijgen, luidde het.

Mathilde ruikt onraad en beslist om ter plekke eens een kijkje te gaan nemen. "Meteen viel me op dat de ramen niet overeenkwamen met de ramen op de foto's, dat het pand leeg stond, dat er geen brievenbussen waren en geen derde verdieping was waar zogezegd mijn appartement zou zijn." De foto's die Mathilde had gekregen blijken door de oplichters onrechtmatig gekopieerd te zijn van een bestaand appartement dat te huur wordt aangeboden in Brussel.

"Het is een gekend probleem binnen de oplichting, waarvoor we willen waarschuwen", klinkt het bij de internetrecherche van de federale politie. "Het gebeurt dat oplichters valse zoekertjes plaatsen om woningen te huur aan te bieden die helemaal niet bestaan, met als doel om mensen op te lichten." 

"Immoweb is de meest gebruikte website in mijn omgeving om een appartement of huis te vinden", zegt Mathilde Leestmans. "Ik was ervan overtuigd dat ik op een zeer veilige website zat, maar toch blijkt dat iedereen daar zomaar iets kan opzetten. Dat was voor mij even schrikken."

Bij Immoweb zelf proberen ze zich in elk geval te wapenen tegen de fraudeurs. "Elke dag zijn er collega's in ons team die kijken naar zoekertjes die te mooi zijn om waar te zijn. Die zoekertjes proberen wij direct na publicatie offline te brengen. We slagen daar relatief goed in, af en toe is er een die door de mazen van het net glipt. De screening gebeurt niet volautomatisch", zegt Tom Kestens, topman bij Immoweb. Daarnaast zijn de zoekertjes bij Immoweb betalend, wat een barrière opwerpt voor fraudeurs, stelt Kestens.

Volgens Immoweb is het aantal valse zoekertjes op hun website beperkt tot een "handvol". Pogingen tot oplichting helemaal uitsluiten voor publicatie van een zoekertje lukt kennelijk niet. "Het volstaat een betaalkaart te hebben, het zoekertje te betalen en dan komt het online zonder vertraging. Dat is ook omdat onze adverteerders dat zo willen, ze willen niet een dag wachten tot iemand het nagekeken heeft. We hebben wel algoritmes die op voorhand verdachte zoekertjes kunnen selecteren, maar de finale check gebeurt door een persoon van het team."

Mathilde Leestmans heeft uiteindelijk nooit betaald en werd dus niet opgelicht. De advertentie staat ook niet meer online. Immoweb raadt aan om sowieso verdachte zoekertjes te signaleren. "Elke melding nemen we ernstig", zegt Tom Kestens.

"Wanneer u effectief slachtoffer bent van oplichting, dan is het belangrijk dat u zich meldt bij de lokale politie en een klacht indient zodanig dat er daar een onderzoek op kan gevoerd worden", aldus de politie. 

Tot slot geeft Immoweb twee belangrijke vuistregels: als het te mooi is om waar te zijn,  dan is het dat meestal ook, en stort nooit geld op voorhand.