Geweld en terreur zijn erg uitzonderlijk, maar niet uitgesloten in Japan

Het is nog niet duidelijk waarom een man een groep schoolkinderen aanviel bij een bushalte in Kawasaki, een voorstad van de Japanse hoofdstad Tokio. Daarbij zijn zeker twee doden gevallen. Opvallend is dat de aanval gericht was tegen schoolkinderen.

Japan is een erg veilig land en het aantal gewelddadige incidenten zijn op een hand te tellen. Wel vielen er in de zomer van 2016 in totaal 19 doden toen een man patiënten begon neer te steken in een zorgcentrum voor gehandicapten in Sagamihara, in de buurt van Yokohama. De dader kon overmeesterd worden. Hij had eerder in een brief aan de premier opgeroepen om gehandicapte mensen "uit hun lijden te verlossen". 

In 2001 viel in Osaka een man met messen een lagere school binnen. Hij stak een twintigtal leerlingen en twee leraars neer vooraleer hij overmeesterd werd door bewakers. Acht kinderen zijn toen overleden. De dader bleek een lange geschiedenis van psychiatrische problemen te hebben en was eerder al betrokken bij gewelddaden.

U kent wellicht nog de terreuraanslagen met het zenuwgas sarin in de metro in Nagano en Tokio midden de jaren 90. Toen stierven een twintigtal mensen aan een gifaanval die was opgezet door leden van de religieuze sekte Aum Shinrikyo. De daders werden nadien ter dood veroordeeld. (Lees verder onder de foto).

Wie aan Japan denkt, denkt vaak aan gewelddadige burgeroorlogen, de wreedheden uit de Tweede Wereldoorlog, samurai, ninja's, de beruchte yakuza (Japanse maffia) en gevechtstechnieken zoals judo, karate of kendo, maar dat is slechts een deel -zij het een spectaculair aspect- van de Japanse cultuur. Het grootste deel van die cultuur bestaat uit het streven naar harmonie en compromis, zowel in de originele religie shinto als in het boeddhisme. 

Gewelddadige criminaliteit is er erg zeldzaam in een land met 127 miljoen mensen, waar veel ouders hun soms erg jonge kinderen alleen naar school laten gaan, te voet of met metro of bus.

Het land heeft erg strikte wapenwetten en die zijn vaak erg oud. Een decreet van de krijgsheer Hideyoshi uit 1588 beperkte het bezit van zwaarden, speren, bogen of andere wapens tot edelen, samurai en militairen. Een wet uit 1685 beloonde mensen die vuurwapens vrijwillig inleverden bij de overheid. Sinds het einde van de 19e eeuw en het opheffen van de samurai is ook de dracht van zwaarden en steekwapens strikt verboden. Handvuurwapens zijn nu verboden en wie een geweer wil, moet tal van testen, onderzoeken en examens doorstaan. 

Natuurlijk is niet alles koek en ei in Japan, maar geweld is er vaak het gevolg van mensen met mentale problemen of zware stress. Dat geldt echter in nog veel grotere mate in de buurlanden. 

In een gelijkaardig land zoals Zuid-Korea zijn er wel een aantal gevallen bekend van steekpartijen. Zo werd in 2015 de Amerikaanse ambassadeur Mark Lippert aangevallen met een zwaard. Opvallend: Noord-Korea juichte die aanval toen toe. In datzelfde jaar werd echter brand gesticht in een flatgebouw in de stad Jinju en stak een man vluchtende mensen neer.

China is echter berucht voor een lange lijst van mesaanvallen en dan gaat het heel vaak om aanvallen tegen kinderen in scholen. Vuurwapens zijn nauwelijks te krijgen in het strikt gereguleerde land. Een exacte oorzaak voor al dat steekgeweld is er niet, behalve dat de daders vaak drugsverslaafden zijn of psychiatrische patiënten. Wegens het verbod op vuurwapens maken moslimextremisten in Xinjiang en soms tot in Peking toe gebruik van messen bij terreuraanvallen.

Een ander land met nogal wat gewelddadige criminaliteit is Thailand. De voorbije jaren zijn daar nogal wat buitenlandse toeristen aangevallen en vermoord met messen door bendes, vooral dan in Bangkok of op de zuidelijke eilanden. Ook in Indonesië zijn aanvallen met messen niet ongewoon, maar dan gaat het vaak om "kleinschalige" moslimterroristen die angst willen zaaien. Hoe dan ook zijn Japan en Singapore zowat de veiligste landen waar u naartoe kan, maar volledige zekerheid bestaat ook niet.