Cultuursector protesteert tegen besparingen Vlaamse regering, S.M.A.K. in Gent gesloten uit solidariteit

Vertegenwoordigers uit de cultuursector én leerlingen van kunstopleidingen uiten vandaag hun ongenoegen over de besparingsplannen van de Vlaamse regering. Ze verzamelden aan het Centraal Station en gingen van daar naar het Vlaams Parlement. Daar geeft minister van Cultuur Jan Jambon (N-VA) in de Commissie Cultuur vandaag uitleg bij de besparingsplannen.

Een delegatie van de actievoerders, met onder hen acteurs Maaike Cafmeyer, Tom Van Dyck, Wim Opbrouck en Kevin Janssens, woont de zitting bij. De commissie werd trouwens een tijd opgeschort omdat de commissieleden achter gesloten deuren moesten beslissen of er na de toelichting van minister Jambon nog een debat kwam. Normaal gezien stond vandaag enkel de toelichting door Jambon zelf op de agenda. Er werd uiteindelijk beslist dat elke partij na de toelichting 2 minuten spreektijd krijgt. 

Zaterdagavond raakte bekend dat in de werkingssubsidies van cultuurinstellingen zoals KVS in Brussel en Toneelhuis in Antwerpen een besparing van 6% wordt doorgevoerd. Bij de 7 erkende Vlaamse kunstinstellingen (Vooruit, deSingel, AB, het Kunsthuis (Opera Vlaanderen en Ballet Vlaanderen), Antwerp Symphony Orchestra, Brussels Philharmonic en Concertgebouw Brugge) wordt de besparing op de werkingssubsidies beperkt tot 3%. De projectsubsidies zakken met ongeveer 60%, van 8,47 miljoen euro dit jaar naar 3,39 miljoen euro volgend jaar.

Het S.M.A.K. in Gent laat weten dat het museum vandaag gesloten blijft uit solidariteit. Een 50-tal personeelsleden en de directie zijn wel aan het werk, maar bezoekers kunnen het gebouw niet in. "Wij willen onze solidariteit uiten naar jonge kunstenaars die morgen en overmorgen bij ons in het museum of in andere musea getoond kunnen worden", legt directeur Philippe Van Cauteren uit.

"We willen tonen dat we als belangrijke grote instelling door een heel eenvoudige actie kenbaar kunnen maken dat we bezorgd zijn over de toekomst van een gevarieerd en rijk artistiek landschap in dit land. We moeten jonge makers vandaag het comfort kunnen geven om te experimenteren zodat we in de volgende generaties ook nog kunstenaars hebben waar we trots op zijn zoals Luc Tuymans, Berlinde De Bruyckere, Kati Heck en Rinus Van de Velde. En dat kan op een eenvoudige manier, door een erkenning, die zich ook financieel kan vertalen." De symbolische actie van het S.M.A.K. blijft voorlopig beperkt tot vandaag. 

Actrice Maaike Neuville, die momenteel op zondagavond te zien is in de fictiereeks "De twaalf" op Eén, gaat haar ongenoegen uiten aan het Vlaams Parlement. "Die besparing van 60% op de projectsubsidies, dat is onwaarschijnlijk", zei ze vanochtend bij Michèle Cuvelier op Studio Brussel. "Ik zie het als de basis van wat wij doen, wat ons zuurstof geeft, daar zit de diversiteit, daar is er een veelheid aan stemmen bij de makers, daar is er experiment en dat wordt bijna gewoon geannuleerd.”

Neuville is het ermee eens dat er in alle sectoren bespaard moet worden, maar verwijst naar de open brief vandaag in De Standaard met als titel "Ooit waren we ook "projecten"" die ondertekend is door theaterregisseur Ivo Van Hove en choreografe Anne Teresa De Keersmaeker. Zij benadrukken "dat het totale kunstenbudget nog amper 0,35% van de Vlaamse begroting bedraagt" (het totale aandeel van cultuur op de Vlaamse begroting is 1,11%, red.). "Dat is peanuts, niks. Ik snap dat er ingezet wordt op die grote producties, maar waar komen de mensen die erin meespelen vandaan? Zij zijn ook ooit afgestudeerd aan een kunstopleiding en begonnen met kleine dingen, alleen door steun te geven aan een veelheid van stemmen kan er originaliteit ontstaan. Die basis wordt nu compleet onderuitgehaald.”

Van Hove en De Keersmaeker verwoorden het in hun open brief zo: "Deze projecten zijn een noodzakelijke levensader voor een gezond kunstenlandschap. Wij beiden zijn er een historisch voorbeeld van." 

(lees verder onder de tweet)

"Ik ben ook ooit een jonge vrouw geweest die moest beginnen", zegt actrice Maaike Cafmeyer, die de hoofdrol vertolkt in "De twaalf". "Als je al geen adem hebt om te kunnen beginnen, dan is dat wel heel heftig."

"Er moet dringend gecultiveerd worden", voegt acteur Frank Focketyn ("In de gloria", "Het eiland") toe. "Dat wil zeggen: er moet fatsoen zijn, er moeten kansen geboden worden aan mensen. Er moet terug een opvoeding zijn, dat we naar de kern gaan van het mens zijn." 

(lees verder onder de tweets)

Dinsdagavond kwamen al 2.000 mensen uit de cultuursector in de Beursschouwburg in Brussel bijeen om zich te beraden over de besparingen die de Vlaamse regering in het vooruitzicht stelt. 

Bekijk hier het fragment uit "Het Journaal":