Beginnen we op 1 januari een nieuw decennium? Of moeten we nog een jaar wachten?
Ze zijn deze dagen niet te tellen: de lijstjes met de beste films en liedjes, de meest opmerkelijke nieuwsfeiten of dé modemissers "van het afgelopen decennium". Maar klopt het wel dat het decennium bijna voorbij is? Begint het nieuwe decennium niet pas op 1 januari 2021? "Dat hangt er vanaf hoe je het bekijkt," vertelt Elke Op de Beeck van het Mechelse horlogeriemuseum in "De Wereld Vandaag" op Radio 1.
Nog enkele weken en dan steken we vuurpijlen af om het nieuwe jaar in te zetten. En meteen ook een nieuw decennium, wordt ons aangepraat. Want met de nul achter het jaartal 2020 voelt het alsof er een hoofdstuk is afgesloten en een nieuw begint. Maar klopt dat eigenlijk wel? Zijn we niet te vroeg met onze best of-lijstjes van het voorbije decennium?
"Eigenlijk klopt het niet," zegt Elke Op de Beeck in "De Wereld vandaag". "Wij gebruiken de Gregoriaanse kalender en daar begin je telkens te tellen bij het jaar 1. Dat is al sinds de oudheid zo. Een nieuwe eeuw, bijvoorbeeld de 19e eeuw, begint in het jaar 1801 en loopt af in het jaar 1900. Als je die logica doortrekt voor een decennium dan zijn we met de lijstjes een jaar te vroeg. Want het loopt pas echt af op 31 december 2020."
Interpretatie
Maar! "Hoe raar het ook klinkt, het is eigenlijk voor interpretatie vatbaar," zegt Op de Beeck. "Het is duidelijk dat een decennium een periode van 10 jaar is. Daarover is iedereen het eens. Maar wanneer dat dan precies begint, hangt af van welke afspraak je volgt."
"Die nul in een jaartal is zo’n psychologische drempel dat veel mensen vinden dat er dan iets nieuws begint. En er zijn dus effectief officiële hedendaagse tellingen in dit computertijdperk die het jaar 0 meetellen, waardoor je probleemloos kan stellen dat we in 2020 een nieuw decennium beginnen."
Op de Beeck wijst erop dat tijd vooral over afspraken gaat. "Ook tijdszones, wintertijd, zomertijd… wij maken daarvan wat we willen. Er is heel veel discussie rond mogelijk, dus ook over “wat is een decennium.” Er zijn verschillende strekkingen en het hangt er maar vanaf welke je aanhangt. Je kan er dubbel voordeel mee doen, en gewoon twee keer feesten. En twee keer lijstjes publiceren."
Beluister hier het gesprek met Elke Op de Beeck in "De Wereld Vandaag":