Kunnen vogels vreemde taal leren? "Een spreeuw begrijpt wat een zangvogel zingt"

“Voor ons lijkt vogelgezang vaak wat vrolijk gekwetter, maar binnen die soort is dat een vorm van communicatie”, vertelt Van Dyck, die verbonden is aan de universiteit van Louvain-la-Neuve. “Het ene getsjirp is het andere niet. Er wordt niet alleen gezongen om het andere geslacht te verleiden, maar vogels hebben ook een alarmroep. Bij veel vogels zijn er dan ook nog eens verschillende alarmroepen. Zo is “pas op, een slang” anders dan “pas op, een roofvogel”.”

“Dat is ook zo in deze studie. De mangrovezanger heeft zo’n referentiële alarmroep en geeft dus meer informatie aan zijn soortgenoten over de soort dreiging. Een spreeuw kan dat niet. Die heeft maar één alarmroep. Maar ze delen wel hetzelfde leefgebied. Dus wat blijkt? De spreeuwen hebben zich een luistervinkstrategie aangemeten om zo die informatie van de mangrovezangers te kunnen verzamelen.”

Mangrovezangers blijken een specifieke alarmroep te hebben voor de bruinkopkoevogel, een broedparasiet. Die bruinkopkoevogel past de strategie van de koekoek toe en legt zijn ei in het nest van een andere vogel.

“Ze investeren zelf niet in broedzorg”, vertelt Van Dyck. “Voor de gastheren is dat een gevaar. Aan zorgen voor een ei dat niet van jou is, hangt een enorm kostenplaatje. Ook de spreeuw wil dat dus vermijden. Als spreeuwen die alarmroep horen, gaan ze hun nest beschermen.”

Is dit een nieuwe ontdekking? “We weten al lang dat verschillende vogels samen komen schelden tegen een kat bijvoorbeeld. Iedere vogel doet dat zoals hij gebekt is en zo weet heel de buurt het. Maar het nieuwe aan deze studie is dat blijkt dat vogels elkaar ook afluisteren om zich te wapenen tegen broedparasieten, en niet enkel tegen roofdieren. Er zit dus veel communicatieve complexiteit in die vogelgezangen.”

Beluister hier het volledige gesprek uit "Nieuwe feiten" op Radio 1: