Gent haalt controversieel standbeeld Leopold II weg: "Zijn criminele acties verdienen geen eerbetoon, integendeel"
De stad Gent zal op 30 juni een buste van koning Leopold II weghalen uit het Zuidpark. Het standbeeld werd begin juni - en meermaals in het verleden - gevandaliseerd. Door de toenemende bewustwording rond het kolonialisme in België heeft Gent sneller dan verwacht de knoop doorgehakt: het beeld wordt opgeborgen in een depot, in afwachting van een nieuwe bestemming.
Sinds de dood van Amerikaan George Floyd zijn wereldwijd protesten tegen racisme aan de gang. De man kwam op 25 mei om het leven tijdens een gewelddadig politieoptreden. Ook in ons land wordt betoogd, tonen mensen hun verontwaardiging en worden standbeelden van invloedrijke koloniale figuren geviseerd. De beelden worden beklad, verwrongen of bekogeld met stenen.
Werkgroep 'Dekoloniseer de stad'
De stad Gent had eind vorig jaar al de werkgroep 'Dekoloniseer de stad' opgericht, met mensen van verschillende origine om advies te geven. Ze zouden in september samenzitten en waren niet van plan om snellere beslissingen te nemen op basis van de actualiteit. Maar dat gebeurde nu toch: de stad maakte deze ochtend bekend dat de buste van Leopold II verdwijnt uit het Zuidpark op 30 juni. Een symbolische datum, want op 30 juni 1960 werd Congo onafhankelijk verklaard.
Over het standbeeld van Sakala ("'t Moorke") in het Citadelpark is nog geen duidelijkheid. Ook over straatnamen als de Gebroeders Vandeveldestraat, de Leopold-II-laan en vele andere symbolen volgt later een debat.
We moeten kolonisatie onderwijzen, niet wegvagen
Volgens schepen van Gelijke Kansen Astrid De Bruycker (SP.A) valt de beslissing van het stadsbestuur geen moment te vroeg. "De criminele acties van onder meer Leopold II verdienen geen eerbetoon, integendeel. Tot op vandaag worden mensen gekwetst en beledigd door de ongevoelige, gedateerde beeldvorming over de kolonisatie in onze straten en parken."
"Het weghalen van de standbeelden is symbolisch belangrijk, maar mag niet op zich staan. We moeten de kolonisatie duiden en onderwijzen, niet wegvagen", zegt De Bruycker nog. Dat vindt ook schepen Tine Heyse (Groen): "Dekolonisatie van de stad gaat over veel meer dan het weghalen van standbeelden. We zijn nog veel meer van plan. We hebben vorig jaar de werkgroep over dit thema opgericht, dat is niet voor niets geweest."
In ons land staan wel meer standbeelden van Leopold II in openlucht. Waar staan ze? En wat zijn de steden en gemeenten van plan? U kunt het bekijken op deze kaart.
Actiegroepen zijn tevreden
"We vinden het geweldig dat alles in een stroomversnelling is geraakt en dat er eindelijk werk wordt gemaakt van die standbeelden", reageert Anis Agris van de actiegroep Belgian Youth Against Racism. De groep organiseerde op zondag 7 maart protestacties in Gent, Antwerpen, Oostende en Hasselt. "Het toont aan dat we goed bezig zijn. Kleine stapjes, maar grote overwinningen. We hopen dat ook andere gemeenten het voorbeeld van Gent zullen volgen en dat ook het onderwijs zal veranderen. Het kolonialisme moet beter aan bod komen in de lessen."
Praktijktesten
Schepen De Bruycker beklemtoont dat Gent een assertief beleid tegen racisme en discriminatie wil voeren. De stad is voortrekker in het uitvoeren van praktijktesten, waarbij huurders en werkgevers worden aangesproken op het faciliteren of onderhouden van racisme en discriminatie. Die maatregel zorgde onlangs nog voor hoogspanning in de Vlaamse regering.
Maar de schepen wil verder gaan en belooft ook een aanpak rond ethnic profiling. "Onze samenleving verdraagt de stuitende discriminatie niet langer. Niet op de woningmarkt, niet bij het solliciteren, niet door politieagenten, niet aan de deur van de club."
