Zalig, zo'n airco, maar hoe gebruik je hem in deze coronatijden?

Viroloog Steven Van Gucht heeft tijdens de persconferentie van het Nationaal Crisiscentrum vandaag meer uitleg gegeven. "Met de komst van onze volgende hittegolf zouden we nog eens willen benadrukken hoe het virus zich verspreidt en vooral ook hoe we veilig ventilatoren en airconditioning kunnen gebruiken", zo zei hij. 

Het virus verspreidt zich, zoals inmiddels bekend, voornamelijk door nauw contact tussen mensen, over een korte afstand, via grote druppels die uitgeademd worden. Ook via de handen kan het overgedragen worden, wanneer je een sterk besmet oppervlak aangeraakt hebt en dan aan je ogen, neus of mond wrijft. 

Een derde mogelijke manier van besmetting die het Crisiscentrum niet kan uitsluiten, is de overdracht via aerosols. Dat zijn hele kleine druppeltjes die langer in de lucht kunnen blijven en grotere afstanden kunnen afleggen. "We denken dat dit soort overdracht mogelijk kan zijn in slecht geventileerde ruimtes, waar we met meerdere personen langere tijd verblijven, zeker als er luid gepraat wordt, gezongen of geroepen", zo zei Van Gucht. 

Daarom is het belangrijk om dit soort ruimtes "voldoende en voortdurend" te verluchten. "Natuurllijke ventilatie werkt het best. Zet ramen en deuren open", zei Van Gucht.   

Natuurlijke ventilatie brengt als het buiten snikheet is echter geen verkoeling en daarom heeft Van Gucht ook uitleg gegeven over hoe ventilatoren en airco's gebruikt moeten worden tijdens deze COVID-19 pandemie.

"Ventilatoren kunnen door hun sterke luchtstroom grote druppels verder verspreiden dan de klassieke 1 meter", zo zei hij. "Ze worden daarom best enkel gebruikt binnen het eigen huishouden en het is ook beter ze niet rechtstreeks op mensen te laten blazen." 

Airconditioningssystemen zijn op zich geen bron van virusbesmetting, maar het is wel belangrijk dat ze zo ingesteld worden dat er steeds een deel verse lucht mee in de kamer wordt geblazen. 

"Anders wordt dezelfde lucht voortdurend opnieuw door de kamer gestuurd en is er geen verdunningseffect van de virussen die mogelijk in die kamer zweven", zo zei de viroloog. En uiteraard moeten de toestellen goed onderhouden worden en de filters regelmatig vervangen. 

Los van het coronavirus zijn er nog wel een aantal vuistregels om airco op een gezonde manier te gebruiken.

"Airconditioning is in principe helemaal niet ongezond. Bij heel warm weer is het voor bijvoorbeeld ouderen en zieken zelfs nuttig en aangewezen om de nadelen van de hitte te beperken", zei Benoit Nemery, toxicoloog en longspecialist  aan de KU Leuven. "Maar we zien dat sommige mensen ongemakken ervaren wanneer de lucht te sterk wordt afgekoeld, of als de filters van de aircotoestellen vuil zijn. Dan worden stof en bacteriën lustig in het rond geblazen, met irritatie van de luchtwegen of ademhalingsproblemen tot gevolg. Ook astmapatiënten of mensen met een allergie ondervinden daar last van."

Wie airco heeft, zal echter al snel geneigd zijn het toch maar heerlijk koel te maken in huis, en dokter Peter Hellings, neus-keel-oorarts in het Gasthuisbergziekenhuis in Leuven, ziet in zijn praktijk dan ook heel wat mensen met fysieke klachten uitgelokt door airco.

"Vooral de grote temperatuursverschillen lokken luchtwegenproblemen uit. Van een koel bureau en een gekoelde wagen zo de tropische buitenlucht instappen: dat is niet gezond. Wie al last heeft van ontstekingen van de bovenste of onderste luchtwegen, krijgt bijkomende klachten als je lang in een aircokoele omgeving vertoeft."

Welke nadelige effecten heeft airconditioning op ons lichaam? "De vaakst voorkomende klachten zijn neusverstopping, hoofdpijn, keelpijn of stemproblemen. Let wel: airco versterkt bestaande klachten. Maar als je weet dat ongeveer één op de drie Belgen worstelt met een allergie, dan is er een grote potentiële doelgroep voor verwante aircoklachten. Vooral hooikoortspatiënten, of mensen met chronische sinusitis of allergie aan pollen of huisstofmijt kijken maar beter uit."

Een gouden oplossing is er niet echt. "Het is kiezen tussen de pest en de cholera: ofwel zorg je met airco voor een streepje verkoeling, en neem je eventuele ongemakken erbij, ofwel is het zweten door de zomerse hitte", aldus nog dokter Hellings.

• Beperk het temperatuurverschil tussen binnen en buiten. Een verschil van meer dan 7 graden is echt niet aangewezen. "Het zijn vooral die temperatuurschommelingen die klachten aan de luchtwegen veroorzaken. Zet je airco dus niet té koud, ook al is het tropisch warm buiten", zei dokter Hellings.
• Denk eraan om geregeld de filter van je airco te reinigen. "Anders verspreid je stof, bacteriën en vuiligheid. Al is het natuurlijk niet evident om te weten wanneer een filter op kantoor of in je wagen moet gereinigd worden."
• Richt de blazers in de auto niet rechtstreeks op je gezicht, ook al zorgt dat voor verkoeling. "Op die manier laat je eventuele bacteriën rechtstreeks los op de slijmvliezen in je neus en mond. Dat verhoogt ook de kans op oogirritatie."
• Als je vertrekt in een hete auto die in de zon heeft gestaan, zet dan even de ramen open voor je de airco inschakelt. Op die manier laat je frissere binnenlucht binnen, en dat is gezonder en beter voor de circulatie.
• Om de temperatuurschok tussen binnen en buiten te verkleinen, schakel je de airco best al enkele minuten uit voor je met de auto je eindbestemming bereikt. Zo is de overgang tussen fris en heet voor je lichaam minder zwaar.