Uiterst zeldzame Brutus-munt geveild voor bijna 3 miljoen euro
Een Romeinse gouden munt uit 42 voor Christus met het hoofd van Brutus en de dolken waarmee Caesar werd vermoord is op een veiling in Londen afgehamerd voor een duizelingwekkend bedrag: 2,7 miljoen pond of bijna 3 miljoen euro. Het muntje van amper twee centimeter doorsnee getuigt van een van de beruchtste moorden uit de geschiedenis.
"Tu quoque fili mi", "Jij ook, mijn kind": dat zou volgens de overlevering de Romeinse leider Caesar tegen samenzweerder Brutus hebben gezegd op het moment dat hij werd neergestoken in de senaat. Brutus en twee dolken staan afgebeeld op een gouden Romeinse munt, die bij veilinghuis Roma Numismatics in Londen is geveild voor 2,7 miljoen pond, omgerekend een kleine 3 miljoen euro. Daar komt nog eens 24 procent commissie bovenop. De schattingsprijs bedroeg 500.000 pond.
Het is dan ook een bijzonder zeldzaam exemplaar van de "moordmunt"; er zijn er maar drie bekend. De andere bevinden zich in het British Museum en bij de Deutsche Bundesbank. Dit exemplaar uit een privécollectie was recent "echt" verklaard door de Amerikaanse firma Numismatic Guaranty Corporation. En is vandaag verkocht aan een onbekende koper.
Bekijk hier een (Engelstalig) filmpje over "de belangrijkste en waardevolste munt ooit geveild" en lees daarna verder:
De iden van maart
De gouden munt wordt de "Eid Mar" genoemd, naar de inscriptie die verwijst naar de datum van de moord op Caesar, tijdens de "eidibus martiis" ofwel de "iden van maart" volgens de Romeinse kalender. Dat is 15 maart van het jaar 44 voor onze tijdrekening.
Het waren opstandige senatoren onder leiding van Brutus en Cassius die de moord pleegden. Caesar werd 23 keer gestoken. Vermoedelijk waren zo’n 60 senatoren betrokken bij de samenzwering. Ze vonden dat Caesar te veel macht naar zich toetrok.
De samenzweerders kregen gratie na de moord en trokken zich terug in het oosten van het Romeinse rijk. Daar werden ze twee jaar later door medestanders van Caesar in de pan gehakt in de slag van Philippi, in het huidige Macedonië. Brutus pleegde daarop zelfmoord.
Uiteindelijk kwam een adoptiezoon van Caesar aan de macht, Gaius Julius Caesar Octavianus, de latere keizer Augustus. De moord op Caesar en de dilemma's van Brutus werden ook vereeuwigd in het toneelstuk "Julius Caesar" van William Shakespeare. Daaruit komt ook de beroemde zin "beware the Ides of March", "pas op voor de iden van maart", die Caesar van een orakel te horen krijgt.
Brutus-munten van goud en van zilver
De munt werd door de samenzweerders geslagen om Brutus te eren, met aan de ene kant zijn beeltenis in profiel en aan de andere kant twee dolken en een hoedje van een vrijgelaten slaaf. De gouden munten waren bestemd voor hogere militairen; de zilveren exemplaren voor gewone soldaten. Van de zilveren munten zijn er nog zo’n 100 bekend. De zeldzame gouden "Eid Mar" dateert van 42 voor Christus, twee jaar na de moord op Caesar en het jaar waarin Brutus de hand aan zichzelf sloeg.