Brussels Gewest neemt slimme kilometerheffing vanaf 2022 aan, gevolgen voor pendelaars nog onduidelijk

Vanaf 2022 moet iedereen die in Brussel met de auto rijdt een kilometerheffing betalen. Dat heeft de Brusselse regering aangekondigd. De slimme kilometerheffing zal enkel gelden op weekdagen en tijdens de dag en is gebaseerd op het aantal gereden kilometers, het tijdstip van de verplaatsing - spitsuren, daluren en nacht - en het vermogen van het voertuig. Bestuurders kunnen ook een dagpas kopen. 

Elke bestuurder begint met een basisbedrag dat verschilt naargelang het tijdstip van de verplaatsing. Tijdens de spitsuren (tussen 7 en 10 uur en tussen 15 en 19 uur) is het basisbedrag 2 euro, tijdens de daluren (tussen 10 en 15 uur) 1 euro. 's Nachts (Tussen 19 en 7 uur) is het basisbedrag sowieso 0 euro. 

Vervolgens wordt er per gereden kilometer een vast tarief aangerekend. In de berekening wordt er ook nog rekening gehouden met het vermogen van de wagen of fiscale pk. Onder de 11 fiscale pk komt er een korting op het bedrag, daarboven wordt het duurder. 

Bekijk het verslag uit "Het Journaal" hier en lees voort onder de video:

Via de SmartMove-app kunnen bestuurders hun nummerplaat registreren. De app zal het te innen bedrag berekenen. Dat is mogelijk dankzij de cameratechnologie die al werd ingezet voor de lage emissiezones (LEZ). 

De Brusselse kilometerheffing - SmartMove genoemd - past binnen een hervorming van de Brusselse verkeersfiscaliteit. Die is niet langer gebaseerd op het bezit van een wagen, maar op het gebruik ervan. Zo zal de verkeersbelasting in Brussel worden afgeschaft, als compensatie voor de nieuwe heffing. Maar dat geldt dus niet voor Vlamingen en Walen. 

De Brusselse regering heeft het plan al goedgekeurd. Nu volgt een fase van overleg met alle belanghebbenden, waaronder de federale regering en de regeringen van het Waals en het Vlaams gewest. De definitieve invoering van SmartMove is voorzien voor 2022.

In het Brusselse regeerakkoord is de doelstelling opgenomen om 25 procent minder individuele verplaatsingen te hebben met de auto. De slimme verkeersfiscaliteit moet daarbij helpen, maar dat zal niet ten koste gaan van de economie verzekeren Brusselse ministers van Begroting Sven Gatz (Open Vld) en van Werk Bernard Clerfayt (DéFI).

Zoals verwacht komen er heel wat negatieve reacties, zowel uit Vlaanderen als Wallonië. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vervalt namelijk de verkeersbelasting, wat in Vlaanderen en Wallonië niet het geval is. Ze vrezen dan ook dat de pendelaar nu dubbel zal betalen en noemen de kilometerheffing een pestbelasting. 

De Vlaamse minister van Financiën Matthias Diependaele (N-VA) noemt de kilometerheffing "géén mobiliteitsmaatregel, maar een pure belastingsverhoging voor Vlaanderen en Wallonië". 

Bekijk de reactie van Diependaele uit "Het Journaal" hier en lees voort onder de video:

Ook Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit (Open VLD), heeft al gereageerd, maar doet dat gematigder. Open VLD zit namelijk mee in de meerderheid in de Brusselse regering. 

"Sinds het begin heb ik aangedrongen op overleg tussen de gewesten. Dat moet er komen nu de plannen duidelijk zijn", zegt Peeters. Ze benadrukt dat ze de "belangen van de Vlaamse pendelaars altijd zal blijven verdedigen".

Ze zegt ook dat ze het Brusselse plan zal aanvechten als dat eenzijdig zou doorgevoerd worden. "Een louter eenzijdige heffing ingevoerd door een ander gewest ten nadele van een ander gewest kan voor mij niet en daar zal ik me tegen verzetten".

N-VA en Vlaams Belang, die in de oppositie zitten, reageren dan weer allesbehalve positief op het voorstel. Zo reageerde NVA-voorzitter Bart De Wever al op Twitter:

Vlaams Belang heeft al laten weten dat ze een belangenconflict indienen tegen de kilometerheffing. "Dit is een aanslag op de Vlaamse portemonnees, die nu al de lekke begrotingen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ferm stutten", zegt fractievoorzitter in het Vlaams Parlement Chris Janssens in een persbericht. 

En ook langs Franstalige kant komen er negatieve reacties. Onder andere MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez reageerde al op Twitter:

Ook Willy Borsus, Waals minister van Economie (MR) reageert geshockeerd. "Ik ben geshockeerd door de stadstol (SmartMove) die het Brussels Hoofdstedelijk Gewest deze middag heeft voorgesteld en die de rekening doorschuift naar enkele pendelaars, kmo's en zelfstandigen van andere regio's", schrijft hij in een Tweet:

Brussels minister van Begroting Sven Gatz (Open VLD) legt de eerste commentaren echter naast zich neer. "Hij wil het overleg alle kansen geven", zegt hij. "De commentaar dat we het eenzijdig invoeren is onterecht. We hebben nu een voorstel en je kan niet praten zonder voorstel. We nemen nu een aantal weken en maanden om te zien of we dichter bij elkaar kunnen komen met Vlaanderen en Wallonië."

De drie regionale werkgeversorganisaties - Voka in Vlaanderen, BECI in Brussel en UWE in Wallonië - kanten zich ook tegen een Brusselse stadstol. Ze zijn wel voorstander van een slimme kilometerheffing, maar willen eenzelfde systeem voor de drie gewesten en het mag geen belastingverhoging zijn. Zo zeggen ze in een gezamenlijk persbericht.

En ook mobiliteitsvereniging Touring is geen voorstander, zegt woordvoerder Danny Smagghe. "We zijn geen voorstander van een unilateraal besliste stadstol. We zijn voorstander van een algemeen systeem voor heel België op vlak van een intelligente kilometerheffing." Smagghe spreekt van een "bad move" in plaats van een "smart move", verwijzend naar de naam van de kilometerheffing. "Ze zetten de andere gewesten het mes op de keel door direct met een voorstel en tarieven te komen."