Viroloog Marc Van Ranst in "Het huis": "Plooien voor kritiek op sociale media? Ik kan veel, maar dat niet"
In coronajaar 2020 zijn sommige wetenschappers en experts haast niet uit de nieuwsstudio's of kranten weg te denken. Onder hen ook viroloog Marc Van Ranst (55): van duiding in "De afspraak" op Canvas tot de hoofdrol in een onverwachte YouTubehit, Van Ranst was dit jaar alomtegenwoordig. Maar dat eist ook zijn tol. In "Het huis" op Eén blikt de viroloog terug op enkele bijzonder hectische maanden, in vijf treffende uitspraken.
Voor de goede context: de aflevering van "Het huis" met Marc Van Ranst is opgenomen midden augustus, lang voor er sprake was van een tweede lockdown. Geen wollen trui met V-hals dus voor de viroloog, wel een zomerse polo. Naast een wetenschappelijk experiment met buskruit, koken in de vaatwasser (!) en een fysieke test die hem qua biologische leeftijd recht in de risicogroep van de 65-plussers katapulteert, toont Van Ranst zich scherp en eerlijk over 2020.
Over zijn politiek getinte uitspraken
Me onthouden van politieke uitspraken? Dat zou slim zijn, maar het is te moeilijk.
De meeste bezoekers in "Het huis" krijgen een avondgast over de vloer. Maar Van Ranst - volgens hemzelf nochtans geen ochtendmens, "want het leven begint na de lunch" - krijgt pas bij zijn ontbijt bezoek. Dubbel bezoek dan nog uit N-VA-hoek: van laborante Elke Wollants, al jaren een vaste medewerker van Van Ranst, en voormalig staatssecretaris Theo Francken, met wie Van Ranst menig verbaal steekspel heeft uitgevochten op Twitter.
Bekijk hier hoe Theo Francken zijn opwachting maakt in "Het huis" (en lees voort onder de video):
"Jullie zijn niet bepaald lief voor elkaar geweest", steekt presentator Eric Goens van wal. "Dat is nog voorzichtig uitgedrukt", vindt Francken, die Van Ranst onder meer "Dokter Haat" en "Dokter Doem" heeft genoemd op Twitter. "En ik word een communist genoemd, terwijl ik geen partijkaart heb. Ik ben links, en dat is niet hetzelfde. Maar zo'n uitspraak is een dooddoener natuurlijk, daarmee scoor je", reageert Van Ranst.
Of hij zich als viroloog niet meer had moeten onthouden van politieke uitspraken, wil Goens weten. "Dat is te moeilijk, je mag niet te veel vragen", zegt Van Ranst. "Zou dat slim zijn? Waarschijnlijk wel, maar het blijft te moeilijk."
Over zijn politieke achtergrond
Ik had vroeger sympathie voor de voormalige Volksunie.
De politieke voorkeur van Van Ranst is het voorbije jaar een veelbesproken onderwerp geweest. Zelf noemt hij zich in "Het huis" meermaals "links" en vooral "gekant tegen racisme". Wanneer zijn grootoom - een kunstschilder wiens werk Van Ranst verzamelt - en diens Vlaamse sympathieën ter sprake komen, benadrukt de viroloog dat hij absoluut niet tegen de Vlaamse zaak is, al doen zijn vele Twitterdiscussies met Theo Francken misschien anders vermoeden. "De Volksunie (de voorloper van de N-VA, red.), daar had ik vroeger sympathie voor, toen ze nog bestonden."
Over kritiek op sociale media
Ik kan veel doen, maar plooien niet.
Over zijn leven op dit moment
Het is me nooit exact uitgelegd waarom die politiebescherming nodig is.
Bekijk hier het fragment uit "Het huis" over politiebescherming (en lees voort onder de video):

Over de politieke beslissingen
Ja, je mag mij met bepaalde beslissingen zien worstelen in een televisiestudio, want mensen kijken vooral en luisteren amper.
Geen Veiligheidsraad/Overlegcomité gaat voorbij of Marc Van Ranst zit in een televisiestudio om uitleg te geven bij de communicatie van de overheid. Dat hij die politieke beslissingen niet altijd verdedigbaar vindt, heeft hij bij momenten ook duidelijk laten zien: bewust, zo blijkt.
"Toen er bij een persconferentie over de eerste lockdown werd gezegd dat de kappers mochten openblijven, terwijl er onder politici en experts met geen woord over hen gesproken was toen. Dan wist ik: jongens, dit kunnen we niet uitleggen. De saus die er werd overheen gegooid, was dat ze een belangrijke sociale functie hebben. In die zin was dat nog verschoonbaar."
Minder aanvaardbaar volgens Van Ranst: de beslissing om bij het begin van de zomer per persoon en per week 15 wisselende sociale contacten toe te laten. "Elke week andere, en voor iedereen: dat was van het goede ver te veel. De bedoeling is ook dat je mij daarmee ziet worstelen in een televisiestudio. De meeste mensen kijken enkel, en luisteren amper. Het beste bewijs: mensen hadden het bijvoorbeeld opgemerkt wanneer ik naar de kapper was geweest, en dachten dan onterecht dat er een nieuwe lockdown op komst was, waarbij de kappers zouden sluiten."
Wat niet kon ontbreken: de Youtubehit als "aperitiefconcert"
In "Het huis" krijgt Van Ranst het nummer te horen dat aan hem is opgedragen door het Youtube-collectief Supercontent. Ze spelen live hun humoristische ode "Marc Van Ranst", een bewerking van "Hoe het danst" van Marco Borsato, Davina Michelle en Armin van Buuren. Op Youtube is het nummer trouwens goed voor ruim 1,4 miljoen views.
De volledige aflevering van "Het huis" met Marc Van Ranst kan u herbekijken via VRT NU.