Vertrouw die klassenraad nu maar
Door corona zijn vorig schooljaar te weinig B- en C-attesten uitgedeeld. Daardoor zitten sommige leerlingen nu niet op hun plek. Dat betekent niet dat eventuele heroriënteringen na Kerst met de botte bijl zullen uitgedeeld worden, zegt classicus Pieter Van den Bossche.
Vrijdagnamiddag, twintig over vijf. Een bericht via Smartschool loopt binnen met de dringende vraag dezelfde avond nog digitaal samen te komen met één agendapunt. Hoe organiseren we de klassenraden van komende week? Een schimmig bericht op de website van het departement Onderwijs had alles in gang gezet. Vergaderingen moesten voortaan zoveel mogelijk online plaatsvinden.
Concreet betekende dat voor onze leerkrachten dat zij op maandag nog in een klas van twintig 17-jarigen toezicht mochten houden, maar op dinsdag niet meer aanwezig mochten zijn op een klassenraad in een ruimer lokaal met de helft minder aanwezigen. Begrijpe wie begrijpen kan, maar goed. Regels primeren nu eenmaal op gezond verstand. Zeker in een leraarskamer.
Online-klassenraad
Resultaat is dat duizenden leerkrachten momenteel aan hun scherm gekluisterd zijn terwijl ze resultaten, leerhouding en toekomstkansen van hun leerlingen bespreken. Gebonden aan een uitermate strakke timing die mogelijke nuanceringen bij voorbaat de kop indrukt.
Pedagogen en scholieren pleitten afgelopen dagen voor enige clementie bij het toekennen van oriënteringsadviezen en vakantietaken. Terecht. Gevolgd door een grote maar. Want wie die pleidooien verbindt met de berichtgeving over de dramatische cijfers die ons onderwijs behaalt in internationale rankings, fronst ongetwijfeld al eens de wenkbrauwen.
Vorig jaar bijna geen B- en C-attesten
Dat vorig schooljaar de geschiedenis zal ingaan als het meest ingrijpende op onze work-life balance, staat buiten kijf. Ouders die gek werden van de thuis studerende kroost en kinderen die krampachtig zochten naar een duidelijk houvast. De totalitaire invoer van het afstandsonderwijs heeft ons opgezadeld met een gigantische kater die we niet direct zullen doorgespoeld krijgen.
Voornaamste reden voor die kater: het totale ontbreken van een evaluatief kader. Scholen hebben massaal geprobeerd te redden wat er te redden viel, maar het was dweilen met de kraan open. Er werden, opnieuw terecht, nagenoeg geen B- of C-attesten uitgeschreven. De sterk doordachte adviezen die ieder jaar opnieuw verstrekt worden, bleven nog meer dan gewoonlijk dode letter.
Veel leerlingen zitten niet op hun plaats
Met het gekende resultaat. De opstart van dit schooljaar verliep bijzonder houterig. Leerlingen waren dankbaar om opnieuw in de klas te kunnen zitten, maar hadden merkelijk meer moeite om de aangereikte leerstof verwerkt te krijgen. Dat had uiteraard met de opgelopen achterstand te maken, maar ook met hun houding die minder gewend was aan het hoge tempo dat ontwikkeld werd. Ze waren, met andere woorden, ‘school’ afgeleerd.
Maar er zaten in de klasgroepen ook veel meer leerlingen niet op hun plaats. Het is vloeken in de kerk van pedagogen en lerarenopleiders, maar kwalitatief onderwijs komt in het kort neer op zoeken naar een goede match tussen leerling en richting. En daarin speelt de klassenraad de rol van relatiebureau.
Het watervalsysteem bestaat enkel in de hoofden van middenklassers die neerkijken op ons technisch en beroepsonderwijs.
De klassenraad is geen kille selectiemachine
Wie nu spontaan denkt aan datingapps zoals Tinder, dwaalt. We swipen geen leerlingen naar links of naar rechts, maar denken in eer en geweten na over een schooltraject dat op het lijf geschreven staat van de jongeheer of jongedame die de revue passeert. Met cijfers als leidraad, maar zeker niet als enige criterium. Leer- en leefhouding. Gesprekken met de leerling en diens ouders. Interesses en hobby’s. Gedrag in de klas en interactie met andere leerlingen. Het komt allemaal aan bod.
Klassenraden zijn dan ook geen kille selectiemachines die streven naar zo homogeen mogelijke groepen omdat daaraan lesgeven oneindig veel makkelijker is. Klassenraden bestaan uit specialisten op hun eigen vakgebied die elk vanuit hun eigen perspectief maar met het hart op de juiste plaats nadenken over de toekomst van hun leerlingen. Het watervalsysteem bestaat enkel in de hoofden van pretentieuze middenklassers die neerkijken op ons zo waardevolle technisch en beroepsonderwijs.
Wie het voordeel van de twijfel verdient, krijgt dat ook.
Geen zorgen dus, beste scholieren. Wie het voordeel van de twijfel verdient, krijgt dat ook. Net zoals wie niet hard genoeg gewerkt heeft, zich aan een figuurlijke tik op de vingers mag verwachten. Wie zei ook alweer dat liefde een werkwoord is?
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.