VN-beschermingsmissie MONUSCO mag opnieuw een jaar langer blijven in Congo
De beschermingsmissie van de Verenigde Naties in Congo mag nog zeker een jaar langer in het land blijven. De VN-Veiligheidsraad heeft daarmee ingestemd, alleen Rusland onthield zich. De leden volgen daarmee het advies van VN-secretaris-generaal Guterres. Maar in Congo is er ook kritiek op de duurste VN-vredesmissie ooit.
De VN-Veiligheidsraad heeft in een resolutie het mandaat verlengd van de VN-beschermingsmissie MONUSCO in Congo. Tot 20 december volgend jaar mogen er nog maximum 14.000 militairen, 660 militaire waarnemers en zo'n 1.600 politieagenten blijven. Op plaatsen waar gewapende groepen minder een bedreiging vormen, worden de militairen stilaan weggehaald. In de woelige oostelijke regio's wil de VN-missie wel nog het Congolese leger blijven bijstaan.
De VN-vredesmissie werd in 1999 opgericht onder de naam MONUC, in het kader van de vredesgesprekken na de burgeroorlogen in Congo. Van 5.000 manschappen groeide ze uit tot de grootste en duurste vredesmissie ooit, met nu bijna 17.500 personeelsleden van wie 12.500 soldaten, 1.210 politieagenten en 277 officieren naast burgers, experts en vrijwilligers. Het jaarlijkse budget van MONUSCO bedraagt op dit ogenblik 1 miljard dollar en dat gaat in dalende lijn, want in 2013 hadden de VN-lidstaten er nog bijna anderhalf miljard dollar voor over.
De landen die de meeste blauwhelmen leveren komen niet uit Afrika maar uit Azië: India, Pakistan en Bangladesh maken de top 3 uit, gevolgd door Marokko, Zuid-Afrika en Indonesië. De helft van het burgerpersoneel zijn Congolezen. De gewapende eenheden zijn vooral gelegerd in het oosten van het land, in de provincies Ituri en Noord- en Zuid-Kivu waar de bevolking nog altijd zwaar wordt geterroriseerd door gewapende groepen en er dagelijks tientallen doden vallen.
Exitstrategie bijgesteld
De voorbije maanden werd het vertrek van MONUSCO herhaaldelijk aangekondigd. Er was sprake van een exitstrategie. Maar recent kwam er een U-bocht, na het bezoek enkele dagen geleden van het hoofd van de VN-Vredesmissies, Jean-Pierre Lacroix, aan het land. Lacroix bracht een bezoek aan het oosten en verzekerde president Tshisekedi van zijn steun: "De Verenigde Naties blijven geëngageerd aan de zijde van de Congolezen." Hij benadrukte wel dat het Congolese leger, de regering en de plaatselijke besturen ook hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Meteen na het bezoek stuurde VN-secretaris-generaal António Guterres aan op de verlenging van het mandaat en de Veiligheidsraad stemde daar dus mee in.
Het is echt een partnerschap. Alleen op die manier kunnen we vooruit.
Wat doet de Monusco (niet)?
Vandaag hebben burgerbewegingen in het oosten van Congo betogingen aangekondigd tegen de verlenging van het mandaat van MONUSCO. In Beni komt jongerenbeweging Lucha op straat. Lucha zegt dat de VN-blauwhelmen het geweld in de regio niet kunnen stoppen, integendeel. "MONUSCO moet het Congolese volk beschermen. Maar het volk wordt niet beschermd, vooral niet de inwoners van Beni", zegt Clovis Mutsvuva van Lucha. Beni en omstreken worden geteisterd door rebellen, vermoedelijk de militie ADF-NALU. Onlangs zijn nog verschillende doden gevallen in Mutwanga, vlakbij een basis van MONUSCO. "Als MONUSCO niet eens een klein dorpje kan beveiligen, wat voert ze dan uit in Congo?" vraagt Mutsvuva zich af.