Grote hommels doen moeite om de positie van de beste bloemen te onthouden, kleine niet

Britse onderzoekers van de University of Exeter bekeken de 'leervluchten' die de meeste bijen uitvoeren als ze wegvliegen van een pas ontdekte bloem.

Het was al geweten dat honingbijen dergelijke vluchten uitvoeren en de studie toont aan dat hommels hetzelfde doen. Op die leervluchten vliegen de bijen en hommels herhaaldelijk terug naar de bloem vanuit verschillende hoeken om de bloem en haar omgeving in hun geheugen te prenten, zodat ze zich later de plaats waar ze staat kunnen herinneren en de bloem opnieuw kunnen bezoeken. Bij honingbijen duren de leervluchten langer als de beloning groter is, als het met andere woorden om een bloem gaat die rijk is aan zoete nectar.

"Het is misschien niet algemeen geweten dat bestuivende insecten kunnen leren en voorkeuren kunnen ontwikkelen voor individuele bloemen, maar hommels zijn in werkelijkheid selectief", zei Natalie Hempel de Ibarra, hoogleraar aan de University of Exeter en de corresponderende auteur van de nieuwe studie. 

"Als ze een bloem verlaten, kunnen ze actief beslissen hoeveel moeite ze zullen doen om zich de positie van de bloem te herinneren. De verrassende conclusie van onze studie is dat het de grootte van een hommel is die de beslissing en het leergedrag bepaalt", zo zei ze. 

In de studie bezochten hommels in gevangenschap kunstbloemen die oplossingen van sucrose - suiker - bevatten in verschillende concentraties.

Hoe groter de hommel, hoe groter het verschil in leergedrag was, afhankelijk van de concentratie van de sucrose-oplossing. Bij bloemen met een hoge concentratie deden de grote hommels meer inspanningen om de plaats van de bloem in hun geheugen te prenten.  Ze deden enkel meer moeite bij bloemen waarvan de sucroseconcentratie overeenkwam met de hoogste concentraties die gevonden worden in bloemen die de hommels in de natuur tot hun beschikking hebben.

Kleinere hommels investeerden even veel moeite in het leren van de positie van kunstbloemen met een lage als met een hoge suikerconcentratie, en ze deden minder moeite dan de grote hommels. 

"De verschillen die we gevonden hebben, weerspiegelen de verschillende rol van hommels in hun kolonies", zei Hempel de Ibarra. 

"Grote hommels kunnen een zwaardere last dragen en verder van het nest op verkenning gaan dan kleinere hommels. De kleinere exemplaren met een kleiner vliegbereik en 'laadvermogen' kunnen het zich niet veroorloven om even selectief te zijn en dus moeten ze met een breder gamma aan bloemen genoegen nemen." Daar zitten dan meer bloemen tussen die weinig nectar en stuifmeel hebben, terwijl de grote hommels zich vooral kunnen concentreren op bloemen die een hoge 'opbrengst' geven. 

"Die kleinere hommels zijn meestal meer betrokken bij taken in het nest en ze gaan enkel naar buiten om voedsel te zoeken als de voedselvoorraden in de kolonie bijna op zijn", zei Hempel de Ibarra.

De hommels werden geobserveerd in serres op de campus in Streatham van de University of Exeter in samenwerking met onderzoekers van de University of Sussex, en met de hulp van het 'Grounds and Gardens team' van de universiteit. 

De studie over de hommels is eind vorig jaar gepubliceerd in Current Biology. Dit artikel is gebaseerd op een persbericht van de University of Exeter.