Amnesty: "Navalny geen "gewetensgevangene" meer door eerdere racistische uitspraken"

Bepaalde uitspraken die oppositieleider Aleksej Navalny in het verleden deed, riepen op tot haat, zegt Amnesty International. De oppositieleider heeft de uitspraken ook nooit openlijk verworpen, zegt de ngo. De uitspraken die hij heeft gedaan, gaan niet samen met de definitie van een "gewetensgevangene", klinkt het.

"We blijven strijden voor de vrijlating van Navalny", benadrukt Wies De Graeve, directeur van Amnesty International Vlaanderen. "Navalny zit vast omwille van een politieke strijd en daarom vragen we zijn onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating." 

De 44-jarige Navalny werd in januari opgepakt bij zijn terugkeer uit Duitsland. Hij werd nadien veroordeeld tot een celstraf van zo'n 2,5 jaar omdat hij de voorwaarden voor zijn invrijheidstelling na een eerdere veroordeling zou hebben geschonden.

Maar in de jaren 2000 had Navalny deelgenomen aan Russische Marsen, bijeenkomsten van extreemrechtse en monarchistische groeperingen. Daar gebruikte hij regelmatig nationalistisch en racistisch taalgebruik tegen migranten uit Azië of tegen de moslims in de Russische Kaukasus.

"Navalny heeft uitspraken gedaan waarin hij migranten uit Azië vergeleek met een ziekte die weggewerkt moest worden. Hij sprak over Georgiërs als ongedierte", verduidelijkt De Graeve. "Deze uitspraken heeft hij publiekelijk gedaan. Een aantal van die uitspraken beschouwen wij als haatdragend. Het zijn uitspraken die oproepen tot discriminatie en geweld".

De ngo wil daarom de term "gewetensgevangene" niet meer gebruiken voor Navalny. "De term hebben wij zelf in het leven geroepen.  Een gewetensgevangene is namelijk iemand die nooit heeft aangezet tot geweld en nooit  haatdragende uitspraken heeft gedaan", gaat De Graeve verder. "Navalny kan voor ons dus geen gewetensgevangene meer zijn."

Maar sinds Navalny de voornaamste opposant is van het Kremlin, is zijn taalgebruik gematigder geworden. Amnesty benadrukt dat ook Nelson Mandela in de jaren zestig de status van gewetensgevangene verloor, nadat hij had opgeroepen tot het gebruik van geweld tegen het apartheidsregime in Zuid-Afrika.

De beslissing van Amnesty leidde tot veel kritiek bij aanhangers van Navalny, die de ngo beschuldigen van het voeren van een "lastercampagne".