Hoe neutraal is een hoofddoek? "Ik snap niet dat dit debat nog gevoerd wordt in 2021"

De hoofddoekendiscussie is deze week weer geëscaleerd nadat een rechter in Brussel de MIVB had veroordeeld voor discriminatie omdat de vervoersmaatschappij weigerde een vrouw met hoofddoek aan te nemen. Tegelijk werd Ihsane Haouach, mét hoofddoek, door Sarah Schlitz (Ecolo) benoemd tot regeringscommissaris bij het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen.

Onder andere MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez was niet opgezet met die benoeming. Volgens hem zou een hoofddoek indruisen tegen het neutraliteitsbeginsel, terwijl het overheidspersoneel verondersteld wordt neutraal te blijven. Maar verschillende stemmen vullen het begrip neutraliteit anders in.

Bekijk hieronder de standpunten van Alexia Bertrand (MR), Darya Safai (N-VA), Hafsa El-Bazioui (Groen) en Hilde Sabbe (one.brussels-Vooruit) in "De zevende dag" (en lees verder onder de video):

Partijgenoot Alexia Bertrand (MR) diende enkele dagen geleden een motie in over de neutraliteit van het overheidspersoneel in Brussel. Zij benadrukt in "De zevende dag" dat een hoofddoek zeker kan op straat of bijvoorbeeld op de universiteit, maar niet als je werkt voor de overheid. 

"Als je voor de overheid werkt, moet je neutraal blijven", vindt ook Darya Safai (N-VA). "Als je naar je werk gaat, doe je jouw hoofddoek uit. Je geloof is jouw privéleven.” Voor hen is neutraliteit dus een kwestie van voorkomen.

Hafsa El-Bazioui (Groen), die vanaf 2022 schepen van Personeel is in Gent, heeft hier een totaal andere kijk op. Volgens haar moet de persoon in kwestie vooral zijn functie neutraal uitoefenen, wat losstaat van wat die persoon draagt. 

Een standpunt dat ook onderschreven wordt door Hilde Sabbe (one.brussels-Vooruit). “Ik snap niet dat dit debat in 2021 nog gevoerd wordt. Als je naar de maatschappij kijkt, zijn er gewoon heel veel mensen met een hoofddoek.”

"Je mag je geloof beleven", zegt Safai. "Maar neutraliteit is een van de belangrijkste waarden die wij hier in het Westen hebben. Dat is waarom wij hier zo goed leven. Je kunt niet gewoon al die waarden overboord gooien."

Het toelaten van de hoofddoek bij overheidspersoneel zou volgens Bertrand overigens kunnen leiden tot andere aanvragen die ingaan tegen de neutraliteit, zoals een gebedszaal of aparte lokalen voor mannen en vrouwen. 

Bertrand beperkt die neutraliteit niet alleen tot religieuze symbolen. "Het gaat ook over filosofische of politieke overtuigingen. Je zou toch ook niet aan het loket kunnen zitten met een T-shirt van de PVDA of het Vlaams Belang?"

(Lees verder onder de video.)

Voor El-Bazioui gaat die vergelijking niet op. "Als een burger bediend zou worden door een personeelslid met bijvoorbeeld een hoofddoek of een tulband, dan kan en moet die dienstverlening neutraal en kwalitatief zijn", zegt El-Bazioui. "Je gaat mij niet zeggen dat de prijs, kwaliteit of de tijdsduur van de dienstverlening dan verschillend zou zijn."

"Het debat wordt misbruikt als een schaamlapje voor een bepaald soort conservatisme en wantrouwen tegen een bepaalde bevolkingsgroep", voegt Sabbe toe. "Een hoofddoek heeft niets te maken met neutraliteit."

Volgens Sabbe stuurt een hoofddoek niet per se een signaal uit. Die is volgens haar net zo gewoon als een sjaal. "We kunnen dit toch niet meer volhouden. Ik vind het erg dat er nog steeds in ons achterhoofd zit dat vrouwen met een hoofddoek arme, onderdrukte wezens zijn. Dat is niet het geval." 

Safai reageert verontwaardigd op die uitspraak: "Een hoofddoek is geen accessoire. Die heeft een betekenis. Niet alleen in andere landen, maar ook hier bij ons. De hoofddoek is hét symbool van discriminatie en je kunt dat niet anders benoemen. Ik zeg niet dat die vrouwen er niet voor kiezen. Die vrouwen denken en beweren dat ze ervoor kiezen, maar dat is een ander verhaal."

Bekijk hieronder het volledige debat in "De zevende dag":