5 jaar na poging tot staatsgreep: maak kennis met Firat, Sule en Arda, jonge Turken met grootse dromen
Vijf jaar geleden werd er in Turkije een poging tot staatsgreep gepleegd. Ondertussen is er veel veranderd in het land. VRT NWS sprak in Istanbul met veel Turken over hun leven vandaag, en over hun hoop voor het land en hun dromen voor de toekomst. Maak kennis met Firat, Sule en Arda. Drie jonge Turken met grootse dromen.
Vijf jaar geleden probeerden gewapende militairen - volgens de regering waren dat aanhangers van de religieuze Gülenbeweging - om de macht te grijpen in de avond van 15 juli 2016. Zeker 265 mensen kwamen om het leven, maar de AK-Partij en president Erdogan bleven aan de macht. Toch is er veel veranderd in het land. Daar kwam een economische crisis bovenop en - zoals overal - de coronapandemie.
Nu, vijf jaar later, praten we met drie jonge Turken over de toekomst.
Jonge mensen hebben hier geen dromen meer. Ik wel, ik wil professioneel muzikant worden.
Met zijn vrienden speelt Firat (23) Koerdische muziek op de promenade in de wijk Üsküdar in Istanbul, aan de oevers van de Bosporus waar het ’s avonds erg druk is. Er wordt gezongen en gedanst. Het publiek geniet. “Ik wil professioneel muzikant worden, maar door de pandemie konden we niet meer optreden. Ik speel meestal op trouwfeesten, maar die werden niet meer gevierd. Sinds bijna twee jaar ben ik verplicht om een tweede job in de bouw erbij te nemen. Zodra het kan, stop ik daar weer mee.”
Ik wil vooral muziek maken maar ik moést er een tweede job bijnemen, als bouwvakker
We praten met Firat tussen twee optredens door. Een energieke jonge muzikant die barst van ambitie en dromen. Toch is hij niet één en al optimisme. “De economie gaat zo slecht in Turkije, dat jonge mensen geen dromen meer hebben. Velen willen eigenlijk naar een ander land, weg van hier. Het onderwijs moet beter, er moet werk zijn en gerechtigheid. Ons land is echt een prachtig land. Maar er is te weinig hoop. Daarom is het mijn grote droom om naar Europa te gaan. Ik wil muziek spelen, in Turkije, in Europa en liefst in heel de wereld.”
Ik wil altijd opkomen tegen onrecht,
onrecht tegen vrienden, tegen mijn universiteit of tegen mijn land
Sule Gursin moet nog even wachten op de uitslag van haar universiteitsexamens, maar ze weet dat het goed was. 22 is ze en afgestudeerd aan de faculteit Politieke Wetenschappen van de Bogazici-universiteit. Het was een turbulent jaar met veel protesten tegen de aanstelling van de nieuwe rector. Hij is een voormalig politicus van de AKP en werd benoemd door president Erdogan. Dat is zeer ongewoon. Normaal verkiest een universiteit haar rector zelf. Studenten raakten slaags met de politie. “Toen we begonnen te protesteren, kregen we te maken met politiegeweld. Studenten zijn opgepakt en vastgehouden. Ze mogen het land tijdelijk niet verlaten. Terwijl we niets fout hebben gedaan.”
Het is frustrerend dat onze stem in Turkije niet gehoord wordt, ook al zijn we in ons recht.
Sule is verontwaardigd dat de onlusten op haar universiteit nauwelijks in het Turkse nieuws kwamen. “Bijna alle media zijn gelinkt aan de regering en niemand praat erover. Het is frustrerend dat onze stem niet gehoord wordt ook al zijn we in ons recht.” Die frustratie maakt dat Sule kritisch kijkt naar haar land. “Dit is echt een mooi land en de mensen zijn fantastisch. Maar ik zie ook hoe deze regering ons, studenten, de rug toekeert. Dat geeft het gevoel dat je hier niet thuishoort.” Dromen heeft Sule genoeg, maar de nieuwe start in haar leven – nu ze op zoek moet naar werk – maakt haar onzeker. “Ik wil gewoon gelukkig zijn, een leven leiden dat impact heeft. Ik wil mijn best doen om altijd op te komen tegen onrecht, of het nu onrecht tegen mijn vrienden is, tegen mijn universiteit of tegen mijn land.”
Een paar dagen na dit interview werd bekend gemaakt dat president Erdogan de door hem benoemde rector die maanden voor onrust heeft gezorgd op de Boğaziçi universiteit, heeft ontslagen per presidentieel decreet. De strijd die Sule en haar medestudenten maandenlang hebben gevoerd lijkt dan toch resultaat te hebben gehad en is niet voor niets geweest.
Ik geloof echt dat ik succesvol kan zijn als voetballer, het zou super zijn als ik in eerste klasse geraak.
Arda staat aan de slagerskraam van zijn vader op een overdekte markt van Istanbul. “Ik werk hier nu 3 of 4 maanden om mijn vader te helpen. Hij doet dit al jarenlang en leidt mij op.” Arda helpt met het verpakken van het vlees dat de klanten kopen. Hij vult de rekken aan en ruimt op. “Ik zit op de middelbare school en mijn grote droom is om voetballer te worden.” Arda beseft dat wel meer jongeren die grote droom hebben. Maar hij speelt veel en traint vaak. “Ik geloof echt dat ik succesvol kan zijn als voetballer. Het zou al super zijn als ik in eerste klasse geraak. Wedstrijden spelen, op televisie vertellen over voetbal. Dat is belangrijk voor mij. Als ik het in Europa kan maken, dat zou nog beter zijn.”
Turkije investeert best wat in sport.
Ik denk dat voetbal daarin voorrang krijgt, omdat het ook hier zo populair is
“We hebben een land met goede mensen, dat is zeker. Er zijn weinig problemen. Als je hard studeert, zal je gelukkig zijn en succes hebben in de toekomst. Ik hou me niet met politiek bezig maar de mensen zeggen dat er veel werkloosheid is.” Politiek boeit Arda nauwelijks, doe hem maar voetbal. Hij hoort in zijn omgeving wel veel klagen over Turkije, hij hoort mensen spreken over verhuizen naar andere landen. “Zo’n plan heb ik helemaal niet. Maar ik ben wel nieuwsgierig naar andere plekken. Zeker naar België, ik ben erg benieuwd hoe dat land eruit ziet.” Natuurlijk weet hij dat België een voetballand is en dat daar topspelers zijn. Zelf zit hij nu in het Star Players Team met jonge spelers. Over 1 of 2 jaar zou hij in de A-groep moeten zitten. Normaal moet het lukken om professioneel voetballer te worden. “Turkije investeert best wel in sport en ik denk dat voetbal daarin voorrang krijgt. Dat is natuurlijk omdat het zo’n populaire sport is. Andere sporten zouden wat meer aandacht mogen krijgen.