Moeten we de coronamaatregelen nu al versoepelen om volle ziekenhuizen in de herfst te voorkomen?

Wie gisteravond naar TV Limburg keek, hoorde op de regionale zender het opvallende pleidooi van professor Jeroen van der Hilst, infectioloog in het Jessa Ziekenhuis in Hasselt. 

Van der Hilst stelt voor om de coronamaatregelen te versoepelen omdat we in Vlaanderen na anderhalf jaar corona in een vrij gunstige situatie zitten. “De vaccinatiecampagne in Vlaanderen is een overweldigend succes. We hebben een vaccinatiegraad die ruim 90 procent is”, motiveerde de infectioloog vanmorgen uit in “De ochtend” op Radio 1. 

Door die hoge vaccinatiegraad blijft er in Vlaanderen maar een klein groepje mensen over dat niet beschermd is tegen een ziekenhuisopname door het coronavirus. En wie niet gevaccineerd is, zal vroeg of laat toch een keer corona doormaken, redeneert de professor.

“De Deltavariant van het virus is zo besmettelijk dat iedereen die zich niet laat vaccineren en nog niet geïnfecteerd is een keer corona zal krijgen. En een deel van die mensen zal in het ziekenhuis terechtkomen.” - En nu komt het. - “De vraag is niet of die mensen in het ziekenhuis zullen belanden, maar wanneer ze dat zullen doen.”

Van der Hilst stelt dat we met de huidige coronamaatregelen eigenlijk geen ziekenhuisopnames meer voorkomen,  “we zijn ze aan het uitstellen”. En de vraag is volgens de infectioloog of dat verstandig is en je het aantal ziekenhuisopnames niet beter spreidt door te versoepelen. 

Welke maatregelen er dan eventueel versoepeld zouden kunnen worden, dat blijven natuurlijk politieke afwegingen voor het Overlegcomité dat eind deze maand opnieuw samenkomt. Volgens Van der Hilst moet daarbij goed gekeken wat de kosten en de baten zijn van de huidige maatregelen.

Van der Hilst vindt alleszins dat we op dit moment in een situatie “zitten waarin het misschien ‘té rustig’ is in de ziekenhuizen”. In het Jessa Ziekenhuis in Hasselt zag hij bijvoorbeeld dat er de afgelopen week niet één covidpatiënt werd opgenomen. “Dat lijkt gunstig, maar het is kortetermijnwinst.”

Dus, zo suggereert Van der Hilst, zouden we de teugels beter al vieren en “door de zure appel heen bijten”, zodat de patiënten de komende tijd meer gespreid in het ziekenhuis terechtkomen. Zoniet dreigt er een herfstpiek te komen in het aantal ziekenhuisopnames. 

Kunnen we dan niet beter wachten tot er nog meer mensen gevaccineerd zijn? Van der Hilst vindt van niet, omdat in het verleden de 45-plussers goed waren voor 93 procent van het aantal ziekenhuisopnames. “En in de leeftijdscategorie eronder waren het voornamelijk mensen met onderliggende aandoeningen.” En, zo argumenteert Van der Hilst, al die mensen hebben intussen al lang de kans gekregen om zich volledig te laten vaccineren.

“We zijn nu nog bezig met het voornamelijk vaccineren van de jongeren. Maar dat is voor de ziekenhuisopnames nooit een groot probleem geweest. Voor de ziekenhuiscapaciteit maakt dat deel van de vaccinatiecampagne niet veel uit.”

Infectiologe Erika Vlieghe (Universitair Ziekenhuis Antwerpen) is niet gewonnen voor het idee van haar Hasseltse collega. “Het staat iedereen vrij om allerlei hypotheses te formuleren. Maar ik denk dat we hier toch twee keer over moeten nadenken.” 

“Ten eerste zijn niet alle ziekenhuizen op dit moment leeg. Er is nog flink wat activiteit in onze hospitalen, met grote verschillen tussen de regio’s.” Dat wordt ook bevestigd door de laatste cijfers: maandag lagen er in totaal 457 covidpatiënten in het ziekenhuis, van wie er 118 op intensieve zorg lagen.

“Door nu op grote schaal te versoepelen, ga je de groep van het aantal gevallen fors vergroten en inderdaad meer mensen naar het ziekenhuis jagen”, vreest Vlieghe. Volgens Vlieghe zitten de ziekenhuizen hier niet op te wachten.

Vlieghe is er ook allerminst zeker van of we hierdoor hospitalisaties in de winter volledig kunnen voorkomen. “Dat is een hypothese die bij mijn weten niet goed onderbouwd is door projecties, modellen of epidemiologische gegevens.” 

Dus vindt Vlieghe dat we nog altijd voorzichtig moeten zijn, de kraan nog niet open mogen draaien en stapsgewijs moeten kijken waar er versoepeld kan worden. “Dat is de oefening die we nu met de GEMS (de expertengroep die het Overlegcomité adviseert) aan het doen zijn, om veilig de komende weken en maanden door te komen.”