Mysteries ontrafeld: had Leopold II een geheim liefdesperron in Zurenborg?

In de Antwerpse belle-époquewijk Zurenborg doet een smeuïg koninklijk gerucht de ronde. Leopold II zou er een privéperron hebben laten aanleggen. Zo kon de vorst eind negentiende eeuw stiekem met de trein stoppen tot in de achtertuin van zijn minnares. Maar bestaat dat perron echt? De zoektocht begint bij voormalig ATV-nieuwsanker Marc Fransen.

"Voor zover wij weten bestaat zo'n perron niet", zegt Thomas Baeken van spoorwegbeheerder Infrabel. "Ik heb verschillende spoorwegspecialisten geraadpleegd en onze eigen archiefdiensten. Niemand wist er iets van. Uiteraard is Leopold II de opdrachtgever voor de bouw van het nabijgelegen Centraal Station van Antwerpen. Zowat het mooiste stationsgebouw ter wereld. Maar bij de opening van het gebouw was de koning zelfs niet aanwezig. Waarom zou hij dan op een boogscheut een privéperron laten aanleggen? Wij vinden er niets van terug maar dat wil niet zeggen dat het niet bestaat", besluit Baeken. 

De verhalen uit de buurt wijzen allemaal naar de Transvaalstraat. Op een luchtfoto kan je zien hoe er een vreemde dubbele inham is waar sommige achtertuinen de spoorwegberm raken. Ze voeden de speculatie dat er ooit een perron geweest is.

Via de app van Radio 2 reageerde luisteraar Bie Goovaerts. Zij herinnerde zich hoe haar moeder sprak over het privéperron in de buurt van de enveloppefabriek van haar grootouders in de Transvaalstraat. 

Even later liep op onze redactie een mailtje binnen van Rita Gruloos. Zij is Antwerps stadsgids en woonde jarenlang in een huis in de Transvaalstraat dat uitgaf op de vreemde inham van de luchtfoto. Een perron heeft Rita nooit gevonden. Volgens haar is het neo-Griekse huizencomplex pas in 1904 opgetrokken terwijl de spoorwegberm al vroeger verhoogd was. Wat de vraag doet rijzen waarom Leopold II in een lege straat zou afstappen. Al bevestigt Rita dat er in de buurt druk gespeculeerd wordt over de stadslegende van Leopold II. Is er dan toch meer aan de hand?

Niet alleen in Antwerpen gonzen er geruchten over de amoureuze escapades van Leopold II.  In Oostende is het een publiek geheim dat de koning een liefdestunnel liet aanleggen in de Parijsstraat. Leopold had voor één van zijn minnaressen “Villa Caroline” gekocht tegenover het Koninklijk Paleis in Oostende. Via een tunnel die start in de Venetiaanse Gaanderijen kon hij haar stiekem bezoeken. 

De 65-jarige vorst had de amper 17-jarige Française Blanche Delacroix in 1900 leren kennen in Parijs. Omdat hij zo verlekkerd was op Oostende en de koningin ziek in Brussel bleef, wou hij Blanche in de buurt hebben. De liefdestunnel was ongeveer 15 meter lang en nog geen meter breed. De tunnel is door Albert I "uit schaamte" dichtgegooid maar de bouwplannen bewijzen het bestaan.

De geheimdoenerij van Leopold II is best vreemd omdat het in de badstad algemeen geweten was dat hij een maîtresse had. De tunnel zegt waarschijnlijk meer over de megalomanie van Leopold II en zijn plannen voor de badstad. Hij werd door de Oostendenaren ook "Zotte Pol" genoemd. 

Het zou royaltykenner Jan Van den Berghe in elk geval niets verbazen mocht Leopold II in Antwerpen een minnares hebben gehad. "Hij had ontelbare dames zitten, overal. De koning speurde zelf naar vrouwelijke veroveringen met zijn verrekijker op de renbaan in Oostende. Zag hij een mooi mollig type dan stuurde hij er vervolgens een lakei op af." Volgens Van den Berghe zijn er memoires van minnaressen bekend waarin Leopold II een "seksbeest" werd genoemd. 

Bovendien zou Leopold II grote spoorwegwerken niet geschuwd hebben voor zijn amoureuze escapades. "Voor zijn zwangere minnares Blanche Delacroix, de barones de Vaughan, liet hij een privéspoorlijn aanleggen in het zuiden van Frankrijk. Zo kon ze zonder veel schokken voor de vrucht in haar buik op haar landgoed geraken. Ik zie daar wel een parallel met dit mysterie in Antwerpen. Volgens mij is zo'n liefdesperron heel plausibel tot het tegendeel bewezen is." 

Terug naar Antwerpen waar andere inwoners van de Transvaalstraat intussen wél sporen van een perron menen te ontwaren in hun achtertuin. Arts Jan Holvoet is op de tuinmuur van zijn buren geklommen en vond ter hoogte van de spoorwegverbreding een gewelfde structuur. Die zie je op de foto hieronder. Radio 2-reporter Dennis ging ter plaatse in de bewuste tuin van Inge Schoups in de Transvaalstraat.  Vanuit de tuinen zie je inderdaad een lange muur met een uitsteeksel. Het lijkt alsof er een verbreding ondersteund moet worden. Een oud vervallen perron? "Ik weet het niet maar die gewelfde muur staat er al zo lang wij hier wonen", zegt Inge Schoups.

Om te weten te komen of er boven het gewelf op spoorniveau echt een perron ligt of ooit gelegen heeft, schakelen we opnieuw Infrabel in. De spoorwegbeheerder werd geprikkeld door de zoektocht van Radio 2 en plande een nieuw plaatsbezoek. "Niets van wat we hier aantreffen wijst op een perron", zegt Thomas Baeken. De bewuste inham van op de luchtfoto blijkt een strook tussen twee geluidsmuren en is overwoekerd met bramen en vlinderstruiken. "Je ziet dat het hier op het einde lichtjes afhelt. Ooit moet dit een toegangspad of weg vanuit de tuinen van de Transvaalstraat naar de sporen geweest zijn, maar helaas niet meer dan dat. De muur met de gewelven dateert volgens onze gegevens trouwens pas van 1929."