Stad Leuven

Leuvenaar schenkt kookschrift uit 1803 aan stadsarchief: "Je krijgt compleet beeld van wat mensen vroeger aten"

Leuvenaar Sebastiaan Cloet vond en kocht twee jaar geleden een kookschriftje van een Leuvens gezin uit 1803 op een Canadese website. Dat schriftje schenkt hij nu aan het stadsarchief, waar je het zaterdag kunt bekijken. "In het schrift staan boodschappenlijstjes van een Leuvens gezin. Zo kan je perfect achterhalen wat mensen in die tijd aten," vertelt Sebastiaan.

"Naast mijn interesse in het verleden, heb ik ook een passie voor de eet- en drinkcultuur", vertelt geschiedkundige Sebastiaan Cloet. "Ik ben dus vaak op zoek naar unieke, historische stukken die daarmee te maken hebben. Zo ben ik eind 2019 via een Canadese website op dit speciale schriftje uit 1803 gestoten. Dat bleek een kookschriftje te zijn van een Leuvens gezin uit die tijd. Gelukkig was het iemand uit Hasselt die het schriftje te koop aanbood via die website. Ik heb niet getwijfeld en het gekocht."

Volgens Cloet vertelt de inhoud van het schriftje heel veel over het leven toen. "In het schriftje zie je de boodschappenlijstjes van dag tot dag voor de maanden januari tot oktober 1803.  Aan de dingen die er gekocht moesten worden, kan je zien dat het schriftje toebehoorde aan een gezin uit de hogere klasse. Tien maanden lang kunnen we volgen wat dat gezin van 6 à 7 personen dagelijks at. Bovendien leer je ook weer iets bij over het Leuvense dialect van toen." 

Stad Leuven

Het valt Sebastiaan op dat mensen toen heel seizoensgebonden en veel vergeten groenten aten. Zoals rammenas, postelein, veel knolgroenten en pastinaak. "Ook fruit, maar in mindere mate. Er worden wel eens aardbeien en rode bessen vermeld, maar dan in het dialect van toen: eerbezen en viebezen."

"Verder aten ze zeker twintig verschillende soorten vis: zeevissen, riviervissen en vissen die wij nu niet meer eten, zoals karpers. Uit het vlees dat ze aten, kunnen we dan weer opmaken dat het om een welgesteld gezin ging. Veel mensen aten toen vooral wat wij vandaag "slachtafval" noemen, zoals poten, staarten en ingewanden", legt Cloet uit. "Maar dit gezin kocht vaak de beste stukken vlees." Het gezin kocht ook wekelijks bier: "voor in den kelder."

Oudste schriftje in het archief

Het stadsarchief van Leuven bevestigt dat het kookschriftje heel bijzonder is. "Als authentiek gebruiksvoorwerp uit het begin van de 19e eeuw bevat het enorm veel informatie over de eet- en drinkcultuur van toen", klinkt het daar.  Op dit moment is de vondst van Sebastiaan Cloet de oudste bron in het archief in Leuven die specifiek over voeding gaat. "Vaak overleven dit soort dingen de tand des tijds niet. Je ziet ook hier dat het geleden heeft en vaak in een keuken lag, want er zijn brand- en andere vlekken op. Maar dit boekje heeft het gelukkig overleefd."

Het Leuvense kookschriftje is op zaterdag 16 oktober van 10 uur tot 17 uur te bezichtigen in het stadsarchief van Leuven tijdens de Open Archiefdag.

Meest gelezen