Wereld Meteorologische Organisatie: "Voorbije 7 jaar warmste ooit gemeten, extreme weerfenomenen zijn nieuwe normaal"
De jaren tussen 2015 en 2021 worden waarschijnlijk de warmste jaren ooit geregistreerd. Dat schrijft de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) van de Verenigde Naties in een voorlopig rapport over de toestand van het klimaat in 2021. Volgens het rapport komen we terecht op "onbekend terrein" inzake het wereldwijde klimaat. Extreme weerfenomenen - zoals krachtige hittegolven en verwoestende overstromingen - zijn het nieuwe normaal.
"De planeet transformeert zich voor onze ogen", zo waarschuwt de Wereld Meteorologische Organisatie van de Verenigde Naties in zijn jaarlijkse rapport, dat niet toevallig verschijnt bij de start van de klimaattop COP26 van de VN in Glasgow. Die moet dan ook een "beslissend keerpunt" worden voor de mensheid en voor de planeet, zegt VN-secretaris-generaal Antonio Guterres in een persbericht.
De voorbije zeven jaar worden hoogstwaarschijnlijk de warmste jaren ooit gemeten. Dit jaar, 2021, zal geen temperatuurrecords breken door het weerfenomeen La Niña dat zorgde voor lage temperaturen begin dit jaar. Maar de kans is wel groot dat dit jaar op de vijfde tot zevende plaats zal eindigen. De zeven laatste jaren zullen dan ook de zeven warmste ooit zijn. 2016 blijft het warmste jaar tot nu toe.
Meer dan één graad
In de negen eerste maanden van 2021 is de gemiddelde temperatuur met ongeveer 1,09 graden gestegen in vergelijking met het pre-industriële tijdperk. Voor het eerst ligt de gemiddelde temperatuurstijging in de laatste twintig jaar boven de symbolische grens van een graad.
"De voorlopige cijfers tonen dat de temperaturen een stijgende trend blijven volgen. Dat de gemiddelde stijging op 20 jaar boven de één graad ligt, zal opvallend zijn voor de vertegenwoordigers op de COP26 die de stijging binnen de perken proberen te houden, zoals vastgelegd in het Klimaatakkoord van Parijs", zegt Stephen Belcher, medeauteur van de studie.
Dat akkoord wil de opwarming van de aarde beperken tot twee graden - en indien mogelijk 1,5 graden - in vergelijking met het pre-industriële tijdperk. Wetenschappers hebben er echter voor gewaarschuwd dat we volgens de huidige tendensen al in 2030 aan meer dan 1,5 graden zullen zitten en dat we met de klimaatinspanningen van de landen vandaag zelfs tot een opwarming met 2,7 graden zullen komen.
Extreme fenomenen zijn nieuwe norm
"Extreme weerfenomenen zijn de nieuwe norm," zegt professor Petteri Taalas van de WMO. "Er is meer en meer wetenschappelijk bewijs dat sommige van deze fenomenen het gevolg zijn van door de mens veroorzaakte klimaatverandering."
De opwarming met één graad heeft dus al duidelijke gevolgen. Enkel in 2021 zagen we extreme hittegolven in Noord-Amerika en Zuid-Europa, verwoestende branden in Canada en Siberië, een spectaculaire koudegolf in het centrum van de Verenigde Staten, extreme regenval in China en West-Europa - waaronder in ons land - en een droogte die leidde tot hongersnood in Madagaskar.
"Deze rampen blijven zware verliezen veroorzaken, zowel van mensenlevens als van kapitaal, waardoor de ontwikkelingswinsten van sommige landen teniet worden gedaan," zegt het rapport.
Een van de zogenaamde "hot issues" tijdens de COP26 is hoe we ons als wereld moeten aanpassen aan de klimaatverandering, en in het bijzonder aan de stijging van de zeespiegel door het smelten van de ijskappen. Tussen 2013 en 2021 steeg de zeespiegel elk jaar met 4,4 millimeter, in 2021 steeg hij tot het hoogste niveau ooit.