Klimaattop voorbij halfweg, maar nog lang geen Belgisch klimaatakkoord in zicht: "Ambities liggen ver uit elkaar"
Op korte termijn is het niet mogelijk om een overkoepelend klimaatakkoord te bereiken met alle regeringen in ons land. Dat zegt Waals klimaatminister Philippe Henry (Ecolo). Volgens Henry liggen de ambities van de verschillende regeringen te ver uit elkaar. Ook bij Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) is te horen dat een akkoord wellicht niet voor deze week zal zijn. Een Belgisch klimaatplan voorleggen op de internationale klimaatconferentie in Glasgow lijkt dus steeds minder waarschijnlijk te worden.
Vanmorgen om acht uur zaten de verschillende klimaatministers van ons land al samen om de Belgische klimaatambities te bespreken. De meesten van hen zijn momenteel aanwezig op de internationale klimaatconferentie in Glasgow. De bedoeling is om alle neuzen in dezelfde richting krijgen over de klimaatambities van ons land, met de bedoeling om uiteindelijk tot een overkoepelend Belgisch klimaatplan te kunnen komen.
Maar dat akkoord zal, in tegenstelling tot wat de vooropgesteld was, nog niet voor meteen zijn. Na afloop van het overleg tussen de Belgische bevoegde ministers stuurde Waals klimaatminister Philippe Henry, die de gesprekken tussen de regeringen coördineert, een opvallende boodschap de wereld in.
Volgens hem is het op korte termijn niet mogelijk om een Belgisch klimaatakkoord te bereiken. "De ambities van de verschillende regeringen liggen te ver uit elkaar", klinkt het in een mededeling. Bovendien zijn ook de technische voorbereidingen niet klaar. Henry wil de komende dagen eerst verder overleg tussen de kabinetsadviseurs. De ministers zelf zouden pas later deze week (of zelfs volgende week) weer samenkomen.
Waarom is een Belgisch akkoord zo moeilijk? Onze reporter Stijn Vercruysse in Glasgow legt uit.
"De Europese ambitie ligt hoog", legt Henry uit aan VRT NWS. "Europa wil naar 55 procent CO2-reductie gaan. Maar de verschillende regeringen in België hebben andere doelstellingen. De Vlaamse regering heeft vorige week besloten om niet verder te gaan dan 40 procent. Daarom is het tot nu toe onmogelijk om een akkoord te bereiken. Ik dacht dat het misschien mogelijk was om een akkoord te vinden over de grote lijnen, maar dat kan niet. De verschillen zijn te groot."
Ook bij Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) is te horen dat een akkoord nog niet voor meteen zal zijn. "Ik denk dat iedereen wel beseft dat een omvattend akkoord nog niet voor deze week is", klinkt het bij haar woordvoerder Andy Pieters. De kans dat België nog een overkoepelend klimaatplan zal kunnen voorleggen op de internationale klimaatconferentie in Glasgow wordt dus steeds kleiner.
Het is niet noodzakelijk om nu al tot een akkoord te komen
Al wordt dat door Philippe Henry zelf gerelativeerd. "Er is een zekere druk vanuit de media en daarbuiten, maar het is niet noodzakelijk om nu meteen tot een akkoord te komen", aldus Henry. "We moeten onze volledige plannen pas binnen het jaar naar Europa sturen. Het zou dus al goed zijn om in december een akkoord te hebben, of zelfs in 2022. Maar natuurlijk: hoe vroeger, hoe beter."
"Met mooie woorden bereik je niets"
PS-voorzitter Paul Magnette reageerde via Twitter toch erg teleurgesteld. Hij noemt het gebrek aan een Belgisch klimaatakkoord "een schande" en roept de bevoegde ministers op om opnieuw samen te komen. "Met mooie woorden bereik je niets. Er zijn resultaten nodig! België kan het zich niet veroorloven om te falen", schrijft hij.
Op het kabinet van Energie-minister Tinne Van der Straeten (Groen) klinkt het dat de Vlaamse regering "het slepende anker" is in de onderhandelingen.
Eerder reageerden Van der Straeten en minister van Klimaat Zakia Khattabi (Ecolo) al teleurgesteld op het aangekondigde klimaatplan van de Vlaamse regering. Die wil haar CO2-uitstoot met 40 procent verminderen tegen 2030, maar volgens de federale klimaatministers liggen hun ambities daarmee te laag. Europa legt de doelstelling voor België dan ook hoger, namelijk op 47 procent minder uitstoot.
Verantwoordelijkheid nemen
Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) betreurt de reactie van Khattabi en Van der Straeten. In “Terzake” zegt Demir dat de Vlaams regering heel hard zijn best heeft gedaan “om beslissingen te nemen die niet aangenaam zijn”.
Volgens Demir moet elke regio nu zijn verantwoordelijkheid nemen en actie ondernemen. “Vlaanderen zal eraan beginnen”. Demir geeft het voorbeeld van de uitfasering van stookolie. “Terwijl wij er al een decreet over hebben gestemd, zegt men in Wallonië dat dat pas voor na 2030-2035 is. (...) Elke regio moet zijn verantwoordelijkheid nemen en eindelijk werk maken van broeikasreductie. Er is de afgelopen jaren veel te weinig gebeurd, veel te veel gepalaverd ”
Minister Demir gaf in "Terzake" haar reactie op het uitblijven van een akkoord:
Belgische doelstellingen opnieuw onderhandelen?
Demir maakte afgelopen weekend ook bekend dat de Vlaamse regering wil dat er opnieuw onderhandeld wordt over de klimaatdoelstellingen voor ons land. Volgens Demir liggen die, in vergelijking met andere lidstaten, te hoog.
"Het kan niet zijn dat landen als Bulgarije en Roemenië doelstellingen hebben van rond de 10 à 12 procent en andere landen tot 50 procent. Het verschil is gewoon veel te groot. Dus heronderhandel dat voorstel en zorg ervoor dat er wat meer evenwicht is", klonk het.
Maar in de Kamercommissie Europese Aangelegenheden stelde premier Alexander De Croo (Open VLD) vanmiddag in vraag of dat wel zo verstandig is. "Als we in de discussie terecht willen komen over het naar beneden halen van de doelstelling, kun je je de vraag stellen of dat de juiste positie is om economisch voordeel te halen", zei De Croo, die erop wees dat België heel wat innovatie te exporteren heeft.
De premier waarschuwde ook voor financiële gevolgen: "De vraag kan snel komen om een lagere doelstelling financieel te compenseren."
De vraag om een lagere doelstelling financieel te compenseren kan snel komen
Volgens De Croo moet de discussie gevoerd worden met "'like minded'-landen", die industrieën en samenlevingen hebben die gelijkaardig zijn. "Nederland heeft bijvoorbeeld een industrieel weefsel dat vergelijkbaar is met dat in Vlaanderen en moet een inspanning van 49% doen. Wat we zien, is dat Nederland zich rond dat cijfer aan het organiseren is", zei hij.