"Geef kinderen zuurstof"-banner populair op Facebook, maar bezorgdheid over meer CO2 in bloed is onterecht
Meer dan 15.000 mensen hebben de voorbije dagen op Facebook aan hun profielfoto een banner toegevoegd met de slogan "Geef kinderen zuurstof" of "Let children breathe". Waar komt dat vandaan? En is "zuurstof" bij mondmaskers voor kinderen werkelijk een reden tot bezorgdheid?
De Facebook-banners zijn afkomstig van de organisatie "Let Children Breathe". Die ontstond al in september 2020 en focust zich voornamelijk op het verspreiden van flyers, posters en afbeeldingen voor sociale media. Op die afbeeldingen staan slogans om kinderen - bedoeld wordt: iedereen onder de 18 jaar - "zuurstof" te geven en vrij te stellen van mondmaskerdracht. "Let Children Breathe" richt zich op een Europees publiek en biedt op haar website materiaal aan in 10 verschillende talen.
De precieze motieven achter hun standpunt over mondmaskers zijn niet echt duidelijk. De website vermeldt geen bronnen. In enkele speeches van een initiatiefneemster, op samenkomsten van de coronakritische organisatie "Hart Voor Onze Kinderen", klinkt een vaag betoog over "liefde in plaats van angst", "gezond verstand" en "instinctief weten wat het beste is voor je kinderen".
Op Facebook stelt de organisatie "het welzijn van kinderen" te willen beschermen en zich te keren tegen "adembeperkende regels".
Niet teveel CO2 binnen met een mondmasker
Met de nieuwe maatregel om kinderen vanaf zes jaar een mondmasker te laten dragen in de klas, stijgt ook de bezorgdheid van ouders dat een mondmasker ervoor zou zorgen dat je te weinig zuurstof in je bloed krijgt en teveel koolstofdioxide (CO2). Die bezorgdheid is onterecht.
Veel verwarring daarover komt voor uit een studie die begin juli 2021 verscheen in het gerenommeerde tijdschrift JAMA Pediatrics. Een "research letter" van de controversiële Duitse onderzoeker Harald Walach en enkele collega's beweerde dat CO2-metingen bij maskerdragende kinderen hadden uitgewezen dat maskers gevaarlijk waren. Nadien bleek echter dat zowel de werkwijze als de conclusies van het onderzoek niet koosjer waren en trok het tijdschrift het artikel weer in.
Maar voordat het onderzoek van Walach offline gehaald werd, deelden tegenstanders van mondmaskers voor kinderen de studie volop op sociale media als "bewijs" dat de maskers schadelijk zouden zijn voor de zuurstofopname bij kinderen.
Walach werd ondertussen ontslagen door de universiteit waaraan hij verbonden was. Dat gebeurde nadat ook een tweede studie van zijn hand, die de werkzaamheid van coronavaccins in twijfel trok, wegens wetenschappelijke fouten ingetrokken werd door het tijdschrift Vaccines waarin ze was verschenen.
Zuurstofmoleculen
Maar wat is dan wel de impact van een mondmasker op de zuurstofopname?
Marleen Finoulst, een gewezen huisarts en nu journalist bij Gezondheid en Wetenschap deed er vorig jaar al onderzoek naar: “Zowel papieren als stoffen mondmaskers laten voldoende gasuitwisseling toe omdat ze niet vast aansluiten aan het gelaat. CO2- en zuurstofmoleculen zijn veel kleiner dan coronavirussen. Ze blijven niet hangen in het masker, maar gaan er doorheen en nog vlotter langs de randen ervan, zonder op te stapelen.”
Andere claims die wel eens circuleerden op sociale media, zoals die dat mondmaskers hypercapnie veroorzaken, zijn eveneens onjuist. Hypercapnie is wanneer je bloed verzuurt door een te hoge aanwezigheid van CO2. Hier legt Factcheck Vlaanderen uit waarom dat niet klopt.
Conclusie: de claim dat mondmaskers voor meer CO2 in het bloed en dus voor minder zuurstof zorgen, is onjuist.
Wil je nog andere artikelen lezen over zuurstof en mondmaskers, dan kan je hier terecht:
- Hier legt 'Gezondheid en Wetenschap' uit waarom een mondmasker niet leidt tot meer CO2 in het bloed.
- Factcheck Vlaanderen over de valse claim dat mondmasker zorgen voor hypercapnie.
- Hier kan je lezen waarom er geen link is tussen hersenschade en mondmaskers: Fact check: Face masks do not cause “terrible damage” to the brain by depriving it of oxygen | Reuters
- Hier vind je nog meer uitleg waarom teveel CO2 inademen uiteraard niet goed is, maar waarom dat geen rol speelt bij mondmaskers: Is It Dangerous to Wear a COVID-19 Protective Mask for Too Long? / Snopes
- Hier staat nog meer uitleg over de onbestaande link tussen mondmaskers en aandoeningen als hypercapnie, hypoxemie (een tekort aan zuurstof in het bloed), kortademigheid en verhoogde spanning op de spieren. PolitiFact | Medical Hypotheses journal article lacks evidence that masks cause ill effects