CHECK - Neen, extreemlinkse relschoppers op coronabetoging in Brussel waren geen vermomde fascisten

Na de coronabetoging in Brussel circuleren geruchten dat de extreemlinkse manifestanten die nadien de rellen begonnen, eigenlijk vermomde fascisten waren. Dat klopt niet: het ging wel degelijk om leden van Le Bloc Lorrain, een linkse, anarchistische groepering uit Frankrijk die wel vaker gewelddadig te werk gaat.

De rustige betoging tegen de coronamaatregelen gisteren in Brussel krijgt net na de middag een andere wending wanneer een agressieve groep betogers het gebouw van de diplomatieke afdeling van de Europese Unie passeert. Op dat moment staan al duizenden andere manifestanten rustig klaar aan het podium in het Jubelpark om te luisteren naar de sprekers die later komen.

De groep draagt een spandoek met Franse slogans en een "Antifa-vlag". Antifa staat voor antifascisme en is een heel uiteenlopende beweging die fascisme en nazisme bestrijdt.

De mensen in de bewuste groep vallen al eerder op, omdat ze voortdurend letterlijk voor de betoging uitlopen, van het uitgestippelde parcours willen afwijken en de veiligheidsstewards van de betoging aanvallen wanneer die hen vragen om de route en de afgesproken regels te volgen.

Wanneer de groep het gebouw passeert van de diplomatieke afdeling van de Europese Unie ter hoogte van het Schumanplein, loopt het dus helemaal mis. De ramen van het gebouw sneuvelen, de politieagenten in het gebouw worden bekogeld.

Het is het begin van een intens en gewelddadig kat-en-muisspelletje met de politie. Al snel wordt op sociale media geclaimd dat het gaat om radicaalrechtse individuen die zich "vermomd" hebben als extreemlinkse anarchisten en op die manier de boel belazeren en geweld uitlokken. Er wordt gesproken over de "Autonome Nationalisten", maar niets wijst daarop. Integendeel.

De groep draagt een spandoek met "Manu, tu n'auras pas l'Alsace et la Lorraine", dat is een verwijzing naar een oud Frans verzetslied uit de Frans-Duitse oorlogen van de 19e eeuw. Manu verwijst naar president Emmanuel Macron natuurlijk. Een kleinere slogan op het spandoek zegt "Là où commence l'Etat, la liberté individuelle cesse, et vice versa". Deze quote is van Mikhail Bakoenin, een Russische anarchistische denker. Het logo is een duif die een molotov-cocktail vasthoudt.

De ene vlag is de andere niet

Mensen die claimen dat het gaat om vermomde fascisten verwijzen vaak naar de vlag die de groep mee heeft. Het (zogezegde) "bewijs": de vlag die bestaat uit de kleuren rood en zwart. Wie goed oplet, ziet dat de zwarte kleur de rode kleur domineert. Volgens sommigen is dat het teken dat het gaat om fascisten. Mocht de rode kleur domineren, dan zou het gaan om zogenoemde "Antifa". 

Maar de heel uiteenlopende beweging van antifascistische activisten gebruikt verschillende vlaggen. Hoe meer zwart in de vlag aanwezig is, hoe meer de nadruk ligt op het anarchisme. Hoe meer rood in de vlag, hoe meer de focus van de bewuste groep ligt op het communisme.

Op andere beelden zien we ook een verwijzing naar "bloc lorrain", wat dan weer verwijst naar de Le Bloc Lorrain, een extreemlinkse groep uit Lotharingen, een steek in het noordoosten van Frankrijk. Het is een groep die voortkomt uit de protestbeweging van de Gele Hesjes. Le Bloc Lorrain heeft op zijn Facebookpagina een video geplaatst met de meest gewelddadige beelden tegen de politie. Feyenoord-hooligans uit Nederland beweren dan weer op sociale media dat ze de vlag van 'Le Bloc Lorrain' in brand hebben gestoken gisteren. Die is inderdaad in de vlammen opgegaan.

Bron: Twitter

De groep organiseert af en toe ook een betoging, maar sluit zich vooral aan bij door anderen georganiseerde betogingen en gaat vaak hevig tekeer tegen de politie. Ze gebruiken daar de zogenoemde "Black Bloc"-tactiek voor. 

Expert onlineradicalisering Oliver Cauberghs zag hoe de groep gisteren die tactiek toepaste. "Het is een tactiek die voornamelijk door anarchistische relschoppers wordt toegepast en die dient om de identificatie van betogers te verhinderen en tussenkomst van de politie moeilijker te maken. Het spandoek dat de groep meedraagt is daar een hulpmiddel bij. Black Bloc verwijst ook naar de kledij de betogers dragen, die is zwart. Ze hebben vaak ook een ski-helm en een ski-bril op."

Extreemlinkse anarchisten duiken vaak op bij betogingen tegen coronamaatregelen. Volgens hen geeft de coronapandemie onder meer te veel macht aan de overheid. Frankrijk heeft een lange traditie op vlak van anarchistische groeperingen en betogingen tegen de staat.

Niet alleen Le Bloc Lorrain is verantwoordelijk voor de rellen, ook andere groepen en individuen. Het gaat onder meer om hooligans van Antwerp FC en Anderlecht en leden van de radicale Defend-beweging uit Nederland. De politie gaat aan de hand van eigen beelden en beelden op sociale media extra onderzoek doen. De Brusselse politie heeft daarvoor ook een speciale Task Force opgericht. 

Conclusie

  • Vaandels en opschriften wijzen op Antifa-afdeling uit het Franse Lotharingen, Le Bloc Lorraine. 
  • Overwegend zwarte vlaggen staan voor 'anarchisme' en niet noodzakelijk voor 'fascisme'.
  • Betogers pasten Black Bloc-tactiek toe om identificatie moeilijker te maken.
  • We beoordelen de stelling dat relschoppers 'vermomde fascisten' waren dan ook eerder als niet waar
Dit artikel is geschreven op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie.
 
Wil je iets laten checken? Stuur ons dan een mail via check@vrtnws.be.

Meer informatie over de factchecks van VRT NWS lees je in dit artikel.

Meest gelezen