Zeldzame oehoe duikt op in centrum Leuven: verovert Europa’s grootste uil Vlaanderen?
Al enkele dagen wordt er een mannetjesoehoe gespot in en rond Leuven. Het dier laat zich zelfs zien in het drukke stadscentrum, en heeft sinds kort ook het gezelschap gekregen van een vrouwtje. Oehoes waren zo goed als verdwenen in Vlaanderen, maar nemen de laatste 15 jaar opnieuw stevig terrein in.
Een doordeweekse namiddag bij schemering in Leuven. Vanuit de herentoiletten van een universiteitsgebouw verbazen enkele vogelliefhebbers zich over een mannetjesoehoe die vlakbij is neergestreken. De indrukwekkende uil zit te dutten, maar schudt af en toe zijn veren op en laat dan een laag en galmend “hoeoeoe” horen.
De laatste dagen en weken is al vaker een mannetjesoehoe gespot in Leuven, zowel in het stadscentrum als in de natuur rond de stad. Sinds kort wordt de uil ook samen met een vrouwtjesdier gezien. En ook op andere plaatsen in Vlaanderen wordt de oehoe gespot. Deze week dook er nog een oehoe op in Gavere in Oost-Vlaanderen.
Wild of niet?
Het is een standaard discussie onder vogelspotters: zodra er ergens in Vlaanderen een oehoe wordt gezien, duikt de vraag op of het om een wild, dan wel een ontsnapt exemplaar gaat. Oehoes mogen legaal als huisdier gehouden worden, en geregeld ontsnapt er ergens zo’n dier.
“Die ontsnapte exemplaren worden dan vrij gemakkelijk opgenomen in wilde populaties”, zegt vogelkenner Gerald Driessens van Natuurpunt. “Maar als een oehoe zich laat zien in een stadscentrum, zoals in Leuven, dan is er toch een zeer grote kans dat die ontsnapt is. Oehoes komen van nature voor in gebieden met veel bos.”
Hobbyornitholoog Jogchum Vrielink wil de Leuvense oehoes het voordeel van de twijfel geven. “Het klopt dat het opmerkelijk is, maar we hebben tot nu toe geen overtuigend bewijs dat het om een ontsnapte uil gaat. Er is één iemand die meent dat hij de resten van een leren bandje opgemerkt heeft om de poot van het mannetje, maar niemand kan dat voorlopig bevestigen.” Omdat een oehoe niet vaak z’n poten laat zien, blijft het soms onduidelijk of het dier wild of ontsnapt is.
De Leuvense oehoes gedragen zich volgens Vrielink ook “correct”. “Ze doen geen gekke dingen, slapen veel overdag zoals dat hoort bij een oehoe, en we zien geen beschadigde slagpennen, wat bij dieren in gevangenschap wel eens voorkomt." Bovendien zijn er eerder al meldingen geweest van oehoes in Europese stadscentra, zoals in Helsinki bijvoorbeeld, en ook in het centrum van Maasmechelen zouden al oehoes gebroed hebben op een dak.
In deze korte video hoor je het Leuvense oehoemannetje roepen (de video werd met opzet sterk ingezoomd om de locatie niet prijs te geven). Lees verder onder de video.
Oehoe in opmars
Maar het gaat dus hard met de oehoe in Vlaanderen, zegt Gerald Driessens: “We schatten dat er nu een 40 à 50 broedparen zitten in Vlaanderen, maar waarschijnlijk is dat een zware onderschatting en zijn er veel meer.” Vooral in de Limburgse en Antwerpse bossen en in sommige gebieden in Vlaams-Brabant doet de oehoe het goed. In Oost- en West-Vlaanderen broedt hij nauwelijks.
Dat de oehoe helemaal terug is van weggeweest, heeft te maken met verschillende dingen. Kleine prooidieren zoals marterachtigen en zelfs vossenjongen doen het goed in Vlaanderen, en daar profiteert de vogel van. En ook de betere bescherming - een verbod op jacht, stroperij en bestrijdingsmiddelen zoals DDT in de landbouw - geeft de oehoe veel kansen. “Er lijken voorlopig geen grenzen aan de opmars van de oehoe,” besluit Driessens. “Er zijn zelfs al broedparen gemeld op de Noord-Franse krijtkliffen. Dat dier lijkt overal zijn plek te vinden.”
Om veiligheidsredenen geven we bij dit artikel geen precieze locaties van de gespotte dieren. Ondanks de opmars in Vlaanderen, blijft de oehoe een kwetsbare diersoort.
