Eerste "doelwit" van James Webb-telescoop wordt ster in sterrenbeeld Grote Beer
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft het eerste "doelwit" van de gloednieuwe James Webbruimtetelescoop bekendgemaakt. Het wordt ster HD 84406, dat is een van de sterren in het sterrenbeeld Grote Beer. Doelwit is wel een groot woord, want de ingenieurs gaan de ster vooral gebruiken om de telescoop precies af te stellen.
De James Webb-ruimtetelescoop is op kerstdag vorig jaar gelanceerd en is met 6,5 meter diameter de grootste telescoop in de ruimte tot nog toe. De ruimtetelescoop is een samenwerking tussen de Europese ruimtevaartorganisatie ESA, hun Amerikaanse collega's van de NASA en het Canadese ruimtevaartagentschap.
Door zijn grootte moest de telescoop opgevouwen naar de ruimte worden gestuurd. Zowat drie weken geleden maakte NASA bekend dat het hitteschild en de grote met goud beklede spiegel succesvol waren ontplooid. Afgelopen maandag werd duidelijk dat de telescoop is aangekomen in zijn baan rond de zon, op zo’n anderhalf miljoen kilometer van de aarde.
De James Webbtelescoop is een infraroodtelescoop. Dat wil zeggen dat de telescoop metingen doet in een deel van het lichtspectrum dat we niet met het blote oog kunnen zien. Omdat het om uiterst precieze metingen gaat, moeten andere bronnen van infraroodlicht zoveel mogelijk geblokkeerd worden. Ook de zon en de aarde zenden infraroodstraling uit, dus zal de telescoop altijd van de zon en de aarde afgewend blijven.
Om zo koel mogelijk te blijven is een speciaal hitteschild ontworpen van 5 lagen dik en de grootte van een tennisveld. Elke laag is kouder dan de vorige en de laag die naar de zon is gekeerd, kan wel 125 graden warm worden terwijl de laag die er het verst van af ligt, een temperatuur van -235 graden Celsius zal te verduren krijgen.
Op deze foto is het enorme hitteschild te zien, toen het getest werd in 2014 tijdens de bouw van de telescoop:
Eerste "doelwit"
Vooraleer de metingen echt kunnen beginnen, moet de telescoop eerst nog afkoelen. Dat zou ongeveer een maand duren. Daarna moeten de instrumenten nog geijkt worden en moeten de 18 zeshoekige spiegels die de primaire spiegel vormen zeer precies afgesteld worden. Het is tijdens die fase dat de ster HD 84406 zal bekeken worden.
Die ster is een van de sterren in het sterrenbeeld Grote Beer en bevindt zich op zowat 260 lichtjaar van de aarde. De ster is niet met het blote oog te zien. "Het is een te felle ster om te bestuderen eens de telescoop helemaal kan focussen, maar het is het ideale doelwit voor onze ingenieurs om data te verzamelen en de spiegels af te stellen", klinkt het bij de NASA.
Ten vroegste in juni pas zal de James Webbruimtetelescoop dan klaar zijn voor het echte werk. En dat echte werk is niet min. Zo moet de telescoop op zoek naar het licht van de allereerste sterren die kort na de oerknal zijn ontstaan. James Webb gaat ook exoplaneten, planeten rond een andere ster dan de zon, beter in kaart brengen.
Wat de James Webb-telescoop precies gaat doen en waarom dat belangrijk is, legt wetenschapswatcher Hetty Helsmoortel kort en helder uit in deze video:
