82 minuten extra daglicht én pannenkoeken: vandaag is het Lichtmis

Maria-Lichtmis is een christelijk feest dat van oudsher op 2 februari wordt gevierd, veertig dagen na Kerstmis. Goed nieuws voor wie in een winterdipje zit: vandaag hebben we al liefst 82 minuten extra daglicht tegenover 21 december, de kortste dag van het jaar. Alles samen kunnen we vandaag rekenen op 9 uur en 19 minuten daglicht. 

Per dag komen er ook steeds meer minuten daglicht bij, zegt weerman Frank Deboosere. Meteen na 21 december zijn het slechts een paar extra seconden per dag, nu zitten we al aan 3 minuten extra per dag. Tot aan de langste dag van het jaar op 21 juni komen er zo elke dag minuten of seconden daglicht bij.

De 82 minuten extra daglicht die we vandaag al hebben ten opzichte van 21 december zijn een gevolg van de seizoenen. Die ontstaan door de hellingshoek van de aardas ten opzichte van de as van haar baan rond de zon. In mensentaal: de aarde draait rond de zon, maar staat ook schuin ten opzichte van de zon. 

In de zomer staat het noordelijke deel van de aarde het meeste naar de zon gekanteld, in de winter is dat het zuidelijke deel. In de zomer straalt de zon dus veel meer "van boven" op ons deel van de aarde. De zonnestralen reizen dan door een veel kleiner stuk van de dampkring, waardoor het warmer is.

2 februari is ook van oudsher Maria-Lichtmis, een christelijk feest dat zijn oorsprong in een joods ritueel vindt. Daarbij werd een pasgeboren jongetje veertig dagen na de geboorte naar de tempel gebracht om hem te presenteren aan God. Bij meisjes was dat na tachtig dagen. Ook Jezus werd op dezelfde manier getoond en net dat vieren gelovige christenen vandaag.

Het woord zegt het zelf: Maria-Lichtmis is ook een lichtviering. Tijdens eucharistievieringen wereldwijd, worden vandaag veel kaarsen aangestoken. Die verwijzen naar het licht dat Christus volgens christenen onder de volkeren verspreidde.

Bij Maria-Lichtmis denken velen ook (en misschien vooral) aan pannenkoeken. Dat heeft twee redenen. Zo was 2 februari vroeger een van de twee dagen waarop de plattelandsbevolking van werk of hoeve kon veranderen. Dat werd 's avonds dan gevierd met haardkoeken, een voorloper van de pannenkoeken zoals wij ze kennen. 

Daarnaast zijn pannenkoeken door hun vorm, kleur en warmte een metafoor voor de zon, die vandaag dus al 82 minuten langer schijnt dan op 21 december.