CHECK - Neen, er zijn geen tienduizenden doden in Europa gemeld na coronavaccin 

In onderstaande Twitterberichten wordt beweerd dat 36.000 of zelfs meer sterfgevallen zijn gemeld in Europa na toediening van coronavaccins. Het is een boodschap die de laatste weken stevig circuleert op sociale media. Mensen uit de antivaccinatiebeweging gebruiken het om de coronavaccins in twijfel te trekken.

Ook professor klinische psychologie aan de UGent Mattias Desmet verwijst in een gesprek op YouTube - dat al tienduizenden keren is bekeken - naar de 36.000 sterfgevallen. Hij beweert dat experten uit ons land er niets van af weten, maar wel voor verplichte vaccinatie zijn. Het klopt echter niet dat er tienduizenden Europese doden zijn gerapporteerd na toediening van coronavaccins.

Elk land heeft een officieel meldpunt voor bijwerkingen van geneesmiddelen. In ons land is dat het FAGG (Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten). Ook de Europese Unie, samen met het EMA (Europees Geneesmiddelenbureau), beschikt over zo’n meldpunt, EudraVigilance. Via zulke meldpunten kunnen gezondheidsinstellingen monitoren hoe frequent bepaalde mogelijke bijwerkingen voorkomen onder de bevolking. Zowel lidstaten als gezondheidszorgbeoefenaars zelf kunnen meldingen doen.

De cijfers van zulke meldpunten worden vaak fout geïnterpreteerd of misbruikt door mensen die bedenkingen hebben bij de coronavaccins of er ronduit tegen zijn. Het cijfer "36.000" is daar een goed voorbeeld van. Volgens de berichten op sociale media komt het uit de database van EudraVigilance. 

Bekijk hier onze checkvideo of lees eronder verder:

Hoe komt men dan tot het cijfer 36.000? Het gaat om een foute en misleidende interpretatie van data over de gemelde bijwerkingen in EudraVigilance. Per melding wordt een dossier van de patiënt, en haar of zijn bijwerkingen, opgeslagen in de databank. De bijwerkingen van een patiënt worden nog eens elk apart geregistreerd. Dat leidt tot verwarring.

Stel dat iemand meerdere mogelijke bijwerkingen had na vaccinatie, dan staan die elk apart in de database. Per bijwerking wordt informatie gegeven over hoe de patiënt het nu stelt. Naast "genezen" staat er ook "overlijden" als mogelijke toestand. Het overlijden van een patiënt met meerdere bijwerkingen wordt dus ook meerdere keren geregistreerd, terwijl iemand natuurlijk maar één keer sterft.

In werkelijkheid zijn er tot nu toe 8.807 overlijdens gerapporteerd na coronavaccinatie in Europa, maar daarvoor is niet noodzakelijk een oorzakelijk verband met het vaccin aan de orde. Dat kan je in dit rapport over de gemelde bijwerkingen van alle gebruikte vaccins nalezen. 

Erg belangrijk is dat een melding van een bepaalde reactie na vaccinatie niet noodzakelijk het gevolg is van coronavaccins. Dat wordt steeds verder onderzocht door instanties als het FAGG en het EMA. Het is dus niet zo dat er altijd een oorzakelijk verband is met de vaccins. Voor je de database van EudraVigilance raadpleegt, krijg je daarover nog disclaimers te zien. Daar moet je rekening mee houden als je de cijfers interpreteert: 

• "De informatie op deze website dient niet ter bevestiging van een potentieel verband tussen het geneesmiddel en de waargenomen bijwerking(en).
• De informatie op deze website betreft vermoedens die de waarnemingen en meningen van de melder weerspiegelen. Een wetenschappelijke beoordeling van een oorzakelijk verband tussen een geneesmiddel en een bijwerking maakt deel uit van de voortdurende bewaking van de baten en risico's van een geneesmiddel; bij de beoordeling wordt rekening gehouden met een groot aantal andere factoren, zoals de medische toestand en de medische voorgeschiedenis van de patiënt. (...)
• Elke individuele melding in EudraVigilance verwijst doorgaans naar een enkele patiënt; in een melding kan echter sprake zijn van meerdere bijwerkingen. Het aantal bijwerkingen komt dan ook niet altijd overeen met het aantal individuele gevallen."

Professor Desmet gaat voorlopig niet in op hoe hij tot het cijfer 36.000 is gekomen. In een reactie aan VRT NWS laat hij weten dat een causaal verband tussen gemelde bijwerkingen en geneesmiddelen altijd moeilijk aantoonbaar is. "Dat kan zelfs maar gelimiteerd met experimentele studies", zegt hij. "Dat geldt zowel voor het verband tussen het coronavirus en overlijdens, als voor het verband tussen het vaccin en nevenwerkingen."