AfricaMuseum moet opschrift over Belgische para’s weghalen van de rechter
Belgische oud-paracommando’s vinden dat hun waardigheid is aangetast door een tekst in het AfricaMuseum in Tervuren. Ze hebben gelijk gekregen van de rechter. Het museum heeft twee weken de tijd om het opschrift weg te halen, zoniet moet het een dwangsom van 5.000 euro per dag betalen.
De Franstalige rechtbank van eerste aanleg van Brussel heeft de Belgische staat veroordeeld tot het verwijderen van een tekst bij een standbeeld in het AfricaMuseum in Tervuren. Het museum krijgt 15 dagen om op de verplichting in te gaan. Doet het dat niet, dan moet het een dwangsom betalen van 5.000 euro per dag. Dat laten de advocaten van enkele verenigingen van voormalige paracommando's weten.
Koloniaal beeld met hedendaagse sluier
Waarover gaat het? In het drie jaar geleden heropende AfricaMuseum zijn in de Grote Rotonde 16 standbeelden uit de koloniale tijd bedekt met transparante sluiers, een kunstproject van Aimé Mpane en Jean-Pierre Müller. Voor het koloniale beeld 'België brengt veiligheid in Congo', dat een vrouw en kinderen voorstelt gehuld in een vlag, is een doorzichtig doek gehangen met een tekening van een Belgische para.
Op een bordje bij het werk staat de tekst: "Een Belgisch paracommando in Stanleystad in 1964 op het moment van de onderdrukking van de Simba-rebellen. De formele onafhankelijkheid van Congo in 1960 betekent niet onmiddellijk het einde van de buitenlandse tussenkomsten".
Vier verenigingen van oud-paracommando's struikelden over de eerste zin van die tekst. Volgens hen was de interventie van Belgische paracommando's in Stanleyville (het huidige Kisangani in Congo) in 1964, operatie 'Rode Draak', een humanitaire actie om gijzelaars te bevrijden.
Deze zin schaadt de eer van de paracommando's
"Deze zin is historisch onjuist en doet geloven dat de humanitaire interventie van de Belgische paracommando's in Stanleyville van 24 tot 29 november 1964 heeft geleid tot de "verplettering" van de Simba-opstand die van 1961 tot 1966 zeer actief was in de DRC", klinkt het bij de verenigingen van voormalige Belgische para's. "Maar er is helemaal geen oorzakelijk verband tussen deze gebeurtenissen en deze zin schaadt de eer van de paracommando's."
Eerder was het AfricaMuseum al in gebreke gesteld, maar het ging toen niet in op de vraag om de tekst te verwijderen. De directie wil het vonnis nu grondig bestuderen alvorens te reageren.
Congo was tot 1960 een Belgische kolonie. De Simba's (Swahili voor 'leeuwen') waren Congolese opstandelingen die in 1964 grote delen van Oost-Congo veroverden. In Stanleystad, nu Kisangani, gijzelden ze honderden westerlingen. Operatie 'Rode Draak' met Belgische para's kaderde in een humanitaire opdracht om gijzelaars te bevrijden, maar in dezelfde periode was er ook een militaire interventie met Belgische militairen, 'Ommegang' genaamd.