Wie is Valeri Gergiev, de Russische topdirigent die steeds meer "gecanceld" wordt door vriendschap met Poetin?
Steeds meer concertzalen en orkesten eisen dat de wereldberoemde Russische dirigent Valeri Gergiev, een nauwe vriend van president Poetin, afstand neemt van de oorlog in Oekraïne. Voor vijf concerten in de Verenigde Staten is hij al vervangen. Orkesten in München en Rotterdam en het operahuis La Scala in Milaan stellen Gergiev een ultimatum. Wie is deze internationaal gerenommeerde maestro uit Rusland en wat wordt hem verweten? Hij is trouwens niet alleen, ook andere Russische artiesten die dicht bij het Russische regime staan, zoals het Bolsjoiballet, zijn niet overal meer welkom.
Net voor Kerstmis was Valeri Gergiev nog te gast in Bozar in Brussel, met zijn Mariinski-orkest uit Sint-Petersburg. Maar sinds Rusland Oekraïne is binnengevallen blijven steeds meer deuren gesloten voor de wereldberoemde dirigent. Dit weekend zou Gergiev de Wiener Philharmoniker dirigeren in de Carnegie Hall in New York en daarna ook in Florida. Orkest én concertzaal hebben de dirigent op de valreep vervangen. De Russische pianist Denis Matsoejev, ook een vertrouweling van de Russische president Poetin, treedt evenmin op.
Valeri Gergiev was woensdag ook met een reeks uitvoeringen van de opera “Schoppenvrouw” van Tsjajkovski gestart in de Scala van Milaan. Hij werd er zowel uitgejouwd als toegejuicht. Of hij de voorstellingen in maart nog kan dirigeren is onzeker. De burgemeester van Milaan eist dat Gergiev eerst schriftelijk afstand neemt van de Russische inval in Oekraïne.
Valeri Gergiev is de vaste dirigent van het Filharmonisch Orkest van München. Die functie dreigt hij te verliezen. De burgemeester van München heeft Gergiev een ultimatum gesteld: voor maandag moet hij aangeven dat hij de oorlog in Oekraïne afkeurt. En ook het Rotterdam Philharmonisch orkest eist dat Valeri Gergiev afstand neemt van de Russische invasie. “Kan hij dat niet, dan zullen we zijn concerten voor dit jaar afzeggen, zei directeur George Wiegel aan de krant NRC. Gergiev was een tijd vast verbonden aan het Rotterdamse orkest; er vindt een jaarlijks Gergiev-festival plaats.
#CancelGergiev
Valeri Gergiev ligt al lang onder vuur wegens zijn steun aan de Russische president Poetin en zeker na de inval in Oekraïne is de druk groot om hem uit concertzalen en operahuizen te weren. Op sociale media circuleert de hashtag #CancelGergiev.
BEKIJK: Valeri Gergiev en het Mariinski-orkest met muziek van Sergej Prokofjev:
Vriend van Poetin
Wat wordt Valeri Gergiev verweten? Hij is al jaren een vriend van de Russische president Vladimir Poetin en steunt diens binnen- en buitenlands beleid volmondig. Zo tekende hij, met andere artiesten, een open brief om de annexatie van de Krim in 2014 te steunen. Hij verdedigde ook de Russische wetgeving tegen "homopropaganda".
In 2012 verscheen dirigent Valeri Gergiev in een verkiezingsvideo voor Poetin. Hij werd kort daarna bekroond met de “Held van de Arbeid”-prijs, een onderscheiding uit de Sovjettijd die Poetin weer nieuw leven inblies. Gergiev is vaak actief bij presidentiële gelegenheden; hij dirigeerde ook in Syrië, nadat het Russische leger, dat aan de kant stond van president Assad, de archeologische site van Palmyra had heroverd op IS.
Maestro met internationale renommee
Valeri Gergiev is 68 en afkomstig uit Noord-Ossetië in de Kaukasus. Hij is wereldwijd een van de bekendste dirigenten, met als thuisbasis het Mariinskitheater in Sint-Petersburg. Hij dirigeerde opera's in de Beierse Staatsopera in München, in San Francisco en ook tien jaar lang in de Metropolitan Opera in New York. Hij had ook jarenlang de leiding over het London Symphony Orchestra. Sind 2015 is hij de dirigent van het Filharmonisch Orkest van München. Eind vorig jaar was hij nog te gast voor twee concerten in Bozar met het Mariinski-orkest.
Ook andere annulaties
Er lijkt stilaan een culturele boycot te beginnen van Russische artiesten die dicht bij het regime staan. Valeri Gergiev zou in New York en Florida optreden met de Russische pianist Denis Matsoejev. Beiden zijn nu vervangen. Ook Matsoejev heeft zich in het verleden openlijk uitgesproken voor de Russische annexatie van de Krim en werd door Poetin gevraagd in een werkgroep om de Russische grondwet te hervormen.
Ook het wereldberoemde Russische Bolsjoiballet ziet deuren dichtgaan. Het ballet is niet welkom in het Royal Opera House in Londen.
De Russische sopraan Anna Netrebko en haar partner tenor Yusif Eyvazov hebben hun concert vrijdagavond in het Deense Aarhus afgelast, nadat er vanuit de lokale politiek kritiek was gerezen. Netrebko heeft zich in het verleden achter Vladimir Poetin geschaard.