Coronablog - Frank Vandenbroucke: "Vanaf maandag wordt het onmogelijk om de coronapas te scannen"

Op maandag 7 maart schakelen we over naar code geel van de coronabarometer. Dat betekent dat zo goed als alle coronamaatregelen vervallen. Welke regels blijven wel nog bestaan? Wat met het test- en quarantainebeleid? En zullen we ons jaarlijks moeten laten vaccineren? 

In onderstaand artikel vind je een antwoord op de meest gestelde vragen na het Overlegcomité:

"Dit is letterlijk en figuurlijk een verademing, voor de ondernemers, hun werknemers en hun klanten", zo reageert ondernemersorganisatie Unizo op de overstap naar code geel. Unizo spreekt zelfs over "een historisch moment", na twee jaar met beperkende maatregelen.

Tegelijkertijd wijst de organisatie erop dat het coronavirus dan wel hopelijk achter de rug is, maar dat de economische gevolgen voor kmo's nog niet van de baan zijn. "Met de oorlog in Oekraïne, de stijgende grondstof- en energieprijzen en de hoge loonkosten staan we voor nieuwe uitdagingen", zegt Unizo-topman Danny Van Assche in een persbericht.

Hetzelfde horen we bij het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). De organisatie roept iedereen op om verantwoordelijk om te gaan met de herwonnen vrijheid "zodat de bedrijven en hun medewerkers zich volop kunnen concentreren op de benarde situatie naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne".

Ook Horeca Vlaanderen, de sectorfederatie van de horecasector, reageert opgetogen op de overschakeling van code oranje naar code geel. "We hebben tot code geel moeten wachten, maar deze beslissing voelt nu dan ook des te meer aan als een verlossing. De laatste horde richting vrij ondernemen is eindelijk genomen", reageert Matthias De Caluwe, CEO van Horeca Vlaanderen. 

Mode Unie, de federatie van de zelfstandige modekleinhandel, reageert erg tevreden op het afschaffen van de mondmaskerplicht in de winkels. "Het mondmasker was nog de laatste belemmering om voluit te gaan shoppen. We verwachten dat de afschaffing een positief effect zal hebben, het mooie weer nodigt ook uit om de lentecollectie te ontdekken", verklaarde Isolde Delanghe van Mode Unie, na afloop van het Overlegcomité.

De overstap naar code geel betekent ook dat het Covid Safe Ticket (CST) en de mondmaskerplicht bij voorstellingen, concerten en evenementen verdwijnen. "Het is goed dat er nu signaal van vertrouwen komt, waardoor hopelijk ook de mensen zullen terugkomen", zegt Mike Naert, spreekbuis van het Live Sector Overleg en directeur van Het Depot in Leuven.

De livemuzieksector heeft te maken met de "naweeën" van de coronacrisis, zegt Naert, en die zullen nog even nazinderen. "We gaan de gevolgen van de crisis nog best lang meedragen", zegt hij. "De ticketverkoop gaat nog wat moeilijk." Bovendien hebben veel medewerkers de sector verlaten. "Dat is een issue dat we moeten oplossen", stelt hij. Ook de internationale tournees hebben volgens hem nog tijd nodig om weer op gang te komen.

Dat de coronabarometer vanaf maandag naar code geel opschuift en daardoor heel wat coronamaatregelen op de schop gaan, vindt Margot Cloet, topvrouw van koepelorganisatie Zorgnet-Icuro, een "logische, volgende stap". "We hopen dat dit het einde van een hoofdstuk inluidt", aldus Cloet. 

Ze benadrukt wel dat er nog een evaluatie moet worden gemaakt om lessen te trekken uit de pandemie en dat het belangrijk is en blijft dat de mondmaskers in de zorgsector aanblijven om zo de meest kwetsbaren en het personeel te beschermen.

De overstap naar code geel betekent volgens Zorgnet-Icuro niet meteen dat ook de ziekenhuizen het rustiger aan kunnen doen. "Er moet namelijk nog heel wat uitgestelde zorg worden ingehaald, terwijl ook de personeelsuitval nog steeds zorgen baart", besluit Cloet.

Vervoersmaatschappij De Lijn vreest dat de nieuwe regels rond mondmaskers tot meer discussies zouden kunnen leiden op het openbaar vervoer. Vanaf maandag moet je bijna nergens nog een mondmasker dragen, maar in het openbaar vervoer en in zorginstellingen zoals ziekenhuizen blijven ze wel verplicht. 

"Vorig jaar werden die mondmaskerregels ook een tijdje versoepeld en toen merkten we dat passagiers minder bereid waren om het mondmasker wel nog te dragen in de bus of de tram", zegt Anneliese Meynaerts, woordvoerder van De Lijn. "Het Overlegcomité heeft enkele redenen gegeven waarom de mondmaskerplicht blijft bestaan op het openbaar vervoer, wij zullen ons daaraan houden en wij hopen dat de reizigers dat ook zullen doen."

Dat ons land maandag naar code geel schakelt, betekent voor de Belgische bioscopen drie dingen: geen Covid Safe Ticket (CST) meer, geen mondmaskerplicht meer en geen capaciteitsbeperkingen meer. "Eindelijk", zegt een opgeluchte Thierry Laermans van de Federatie van Cinema's van België. 

"We gaan eindelijk ons publiek weer op een normale manier kunnen ontvangen, maar het is jammer dat het een week te laat is", zegt Laermans. Tijdens de krokusvakantie was het mondmasker wel nog verplicht, nu niet meer, en dat maakt voor de bezoekers een groot verschil: "Het is een comfortabelere manier om naar een film te kijken", aldus Laermans. 

Voor de bioscoopuitbaters is het echter te vroeg om achterover te leunen. "We blijven met die ventilatievereisten zitten en dat kost natuurlijk stukken van mensen, gezien de stijgende energieprijzen", zegt Laermans. "Staatsteun voor de bioscoopuitbaters blijft noodzakelijk", besluit hij. 

Pas als er een einde komt aan de economische steunmaatregelen voor de Belgische bioscopen, zal volgens Laermans duidelijk worden hoeveel cinema's de coronacrisis hebben overleefd.

Viroloog Steven Van Gucht is voorstander om tijdens de wintermaanden een mondmasker te blijven dragen op het openbaar vervoer. "Dat is voor mij een vorm van beleefdheid", zegt hij daarover in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Ik zou graag hebben dat het dragen van een mondmasker in het winterseizoen - wanneer veel mensen verkouden zijn en er veel virussen circuleren - deel blijft uitmaken van onze etiquette", aldus Van Gucht.

"Op dit moment gebruiken we bijvoorbeeld ook zakdoeken, maar eigenlijk is een een zakdoek net een besmettingshaard en is een mondmasker veel beter om besmettingen met allerhande virussen te voorkomen", zet Van Gucht zijn pleidooi kracht bij. "In de zomer mag het mondmasker van mij gerust verdwijnen, maar in de winter is het zeker nuttig en ik hoop dat mensen daar ook zo naar zullen blijven kijken."

Vlaams minister president Jan Jambon kondigde na de persconferentie van het Overlegcomité aan dat hij blij was dat de coronapas in geen enkele omstandigheid meer zal gebruikt worden." Dat is volgens viroloog Marc Van Ranst een zeer optimistische instelling.

"Ten eerste heb je het CST in sommige landen nog nodig, dus de pas nu al van je gsm gooien is misschien niet het beste idee. En ten tweede kan je moeilijk uitsluiten dat het zelfs in ons land nooit meer nodig zal zijn", dat zegt Van Ranst tijdens "Stel je vraag". 

"Wanneer we in de toekomst geconfronteerd worden met een nog gevaarlijker virus, lijkt het me niet zo gek dat de regering de pas opnieuw zou gebruiken", besluit Van Ranst.

De Interministeriële Conferentie Volksgezondheid heeft het licht op groen gezet voor een boosterdosis bij alle 12- tot 17-jarigen. De beslissing komt er na de recente beslissing van het Europees Geneesmiddelenagentschap EMA en op basis van de adviezen van de Hoge Gezondheidsraad en de Taskforce Vaccinatie.

Het gaat niet om een algemene boostercampagne, maar de tieners of hun ouders/wettelijke verantwoordelijken kunnen vanaf volgende week contact opnemen met het vaccinatiecentrum om een afspraak te maken.

In Vlaanderen kunnen tieners al sinds 9 februari een boostervaccin krijgen, omdat Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke op eigen initiatief het licht daarvoor al op groen had gezet. Volgens de recentste cijfers van het Agentschap Zorg en Gezondheid kregen in Vlaanderen daardoor al meer dan 96.000 12- tot 17-jarigen een booster toegediend.