Vier nieuwe gesloten centra voor gedwongen terugkeer, regering trekt hiervoor 100 miljoen euro uit

De federale regering trekt 100 miljoen euro uit voor een nieuw strategisch plan om de terugkeer van mensen die geen asiel kregen in ons land te versnellen. Dat heeft ze gisteren, na stevige onderhandelingen, beslist.

Het zwaartepunt van het akkoord ligt bij de bouw van vier nieuwe gesloten centra, waar buitenlanders worden vastgehouden in afwachting van een gedwongen uitzetting naar hun land of regio van herkomst. Het gaat om drie nieuwe gesloten centra in Jabbeke, Zandvliet en Jumet en een nieuw vertrekcentrum aan de luchthaven van Zaventem.

Met de nieuwe centra zal het aantal beschikbare plaatsen bijna verdubbelen, zegt staatssecretaris Sammy Mahdi (CD&V). "Voorlopig hebben we een capaciteit van 635 plaatsen. Met de nieuwe centra gaan we in totaal eindigen op 1.145 plaatsen."

De offerteaanvragen voor het gebouw in Steenokkerzeel worden deze week gepubliceerd, de bouw start in 2024. Voor de centra in Jabbeke, Jumet en Zandvliet wordt gemikt tussen 2027 en 2029.

Jaarlijks krijgen zo'n 24.000 mensen een eerste keer het bevel om ons land te verlaten, maar geschat wordt dat slechts een kwart van hen ook effectief terugkeert. De focus bij gedwongen terugkeer ligt vooral bij mensen zonder wettig verblijf die de openbare orde verstoren of criminele feiten plegen.

“Het is goed dat we hier werk van kunnen maken, want zowel de verantwoordelijke diensten als de lokale besturen vragen hier al heel lang om", aldus Mahdi. "Ik denk dat het belangrijk is dat mensen die de openbare orde verstoren en hier niet moeten zijn, dat we die ook effectief kunnen vasthouden en terugsturen.”

In het akkoord is ook voorzien om het aantal open terugkeerwoningen op te trekken, van 28 naar 54. Die woningen dienen om gezinnen met minderjarige kinderen, die geen verblijfsrecht hebben, te begeleiden naar een terugkeer. Onder de vorige federale regering werden gezinnen met kinderen ook een tijdlang opgesloten in gesloten centra, maar na een storm van kritiek werd die beslissing teruggedraaid.

De burgemeester van Steenokkerzeel Kurt Ryon (Klaver/N-VA) is niet blij met de komst van een extra centrum in zijn gemeente. "Ik weet van niets, deze manier van werken kan niet", klinkt het. 

"Er zijn wel gesprekken geweest en we hebben daar voorwaarden aan gesteld, maar er is nooit een bevestiging gekomen dat het centrum er zou komen", aldus Ryon. "Als er een nieuw centrum in Steenokkerzeel zou komen, vraag ik een versterking van de politiediensten. Daar vraag ik een compensatie voor, want zomaar een centrum neerzetten kan niet.”

In het verleden was er ook in het Waalse Jumet al tegenstand tegen de komst van een nieuw gesloten centrum. Een vergunning werd al enkele keren door het gemeentebestuur geweigerd, maar Mahdi maakt zich sterk dat dat deze keer wel zal lukken. "Er is ondertussen denk ik wel een verandering in mindset en een besef bij lokale besturen dat we dringend werk moeten maken van die extra capaciteit."