Amper meldingen over uitbuiting van Oekraïners in België en dat maakt experten onbehaaglijk: "Er is meer aan de hand"

Er was het voorval met Oekraïense vrouwen die in een Joodse beenhouwerij in Antwerpen werden ontdekt en er was de melding over een Vlaamse man die een Oekraïense vrouw een verblijfplaats aanbood in ruil voor seks. Twee incidenten die bekend zijn bij het gerecht en daarmee stopt het momenteel in ons land.

Klaas Vanhoute, directeur van Payoke, een hulporganisatie voor slachtoffers van mensenhandel, vertelde eerder deze maand nochtans op Radio 1 dat het risico op uitbuiting momenteel enorm is. "Miljoenen mensen zonder financiële middelen zijn wanhopig op zoek naar onderdak. De overgrote meerderheid zijn dan nog eens vrouwen en kinderen. Dat zijn bij uitstek de ideale slachtoffers voor mensen met slechte bedoelingen."

En dan toch maar twee meldingen in België? Zien we dan iets over het hoofd? "Het is zeker dat er meer aan de hand is", zegt Kamerlid Ben Segers (Vooruit). Hij verwijst naar voorvallen in andere Europese landen, zoals Nederland, waar incidenten sneller worden gespot en aangepakt. 

"Er wordt volop gerekruteerd aan stations, er is een verhoogde vraag naar Oekraïense vrouwen op pornosites, op sociale media zie je dat er gevraagd wordt naar Oekraïense vrouwen als huwelijkskandidaat, er wordt huisvesting aangeboden, maar als een vrijwilliger belt, worden er vage antwoorden gegeven, er zijn berichten dat vluchtelingen in een stad werden opgevangen en dan werden geïsoleerd in een zeer kleine ruimte. In al onze buurlanden hoor je die verhalen. Waarom zou dat hier dan niet gebeuren?"

Segers roept alle diensten op om momenteel zo waakzaam mogelijk te zijn voor alle mogelijke signalen van uitbuiting. "Zo zou de politie goed op het internet en sociale media moeten screenen op verdachte zoekertjes. En in het station van Brussel-Zuid zou een liason moeten zijn voor die vluchtelingen, die meer info biedt. Je zou hen ook met pendelbusjes naar de Heizel kunnen brengen."

Er is volgens hem ook nood aan een meldpunt in ons land. "In Nederland heeft men ook een centraal meldpunt waarin alle ketenpartners, politie en burgers hun meldingen kunnen doorgeven. Dan heb je een goed beeld van het geheel en dan kan je ook beleidsmatig ingrijpen."

Segers merkt overigens wel dat minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) zijn oproep genegen is. Op parlementaire vragen van Segers antwoordde de minister dat er deze week nog vergaderingen zijn over de gefaseerde invoering van een centraal meldpunt. "Dat heeft een invloed op de huidige werking van de 3 centra en moet dus goed afgetoetst worden met de centra zelf", stelt hij. 

De minister zelf is in elk geval principieel voorstander van het idee, want hij erkent dat er een "dark number" bestaat over uitbuiting van vluchtelingen. "Dit zou in eerste instantie vooral een betere registratie van slachtoffers van mensenhandel en dus een betere beeldvorming mogelijk maken, via een digitaal platform."

Van Quickenborne heeft ook al een sensibiliseringscampagne gelanceerd op sociale media, om vluchtelingen te waarschuwen en naar de juiste diensten te leiden.