Anticonceptiepil voor mannen een stap dichterbij? En waarom mislukten alle vorige pogingen?
Wetenschappers hebben een anticonceptiepil voor mannen ontwikkeld die 99 procent werkzaam is en geen bijwerkingen veroorzaakt. Bij muizen dan toch. De onderzoekers willen eind dit jaar starten met testen op mensen en zeggen dat de pil over 5 jaar al in de apotheek kan liggen. Een doorbraak? Of blijft het verre toekomstmuziek? En hoe komt het dat er 60 jaar na de pil voor vrouwen nog altijd geen pil voor mannen is?
Amerikaanse wetenschappers van de universiteit van Minnesota zijn er in geslaagd om een pil te ontwikkelen die de zaadcellen van muizen drastisch vermindert. Volgens de onderzoekers is de pil 99 procent werkzaam en zonder bijwerkingen. Binnen de 4 tot 6 weken na het stoppen van de pil waren de muizen opnieuw vruchtbaar. En dus is er opnieuw hoop voor een anticonceptiepil voor mannen.
Voor mannen bestaan er op dit moment nog altijd maar twee voorbehoedsmiddelen: het condoom en sterilisatie (vasectomie). Maar dat laatste is vrij ingrijpend en in principe definitief. Daarom zoeken wetenschappers al tientallen jaren naar een anticonceptiepil voor mannen.
"Of deze pil voor een doorbraak zal zorgen is zeer twijfelachtig", zegt emeritus professor endocrinologie Frank Comhaire. "Het is niet omdat het werkt en veilig is bij muizen dat dat ook het geval is bij mensen."
Farmabedrijven zijn niet geïnteresseerd in een anticonceptiepil voor mannen
"Deze pil werkt niet met hormonen, maar men blokkeert in feite de werking van vitamine A in het lichaam. Vitamine A is nodig voor de aanmaak van sperma, maar speelt ook een belangrijke rol bij de celdeling en de ontwikkeling van embryo's. Men grijpt dus in op een zeer delicaat mechanisme", zegt Comhaire.
"Bij muizen lijkt dat volgens de studie veilig te verlopen en zonder bijwerkingen, maar we weten niet welk effect het heeft op mensen. We weten ook niet wat de effecten zijn op lange termijn en dus moeten we zeer voorzichtig blijven." De onderzoekers willen eind dit jaar starten met studies op mensen.
Waarom is er nog altijd geen pil voor mannen?
Het is lang niet de eerste keer dat er van een doorbraak wordt gesproken als het gaat over een pil voor mannen. "In theorie kan het perfect, maar in de praktijk botsen we altijd op veel bijwerkingen, waardoor de farma-industrie terughoudend is", zegt ook professor endocrinologie Guy T'Sjoen van de UGent.
"In het verleden zijn alle grote studies op mensen gestopt, omdat er te veel bijwerkingen optraden. Farmaceutische bedrijven durven er ook niet meer in te investeren uit angst dat de vruchtbaarheid van mannen bijvoorbeeld niet volledig herstelt na het nemen van zo'n pil."
Kans dat er over 5 jaar een anticonceptiepil voor mannen op de markt is, is zeer klein
En dan zijn er natuurlijk ook nog de commerciële argumenten. "Anticonceptiemiddelen voor vrouwen zijn een goudmijn voor de farma-industrie", zegt Comhaire. "Bedrijven zien dus geen reden om ook nog te investeren in anticonceptie voor mannen. Er zijn ook studies die aantonen dat vrouwen hun mannen niet zouden vertrouwen in het slikken van een anticonceptiepil."
Professor T'Sjoen vraagt zich ook af of veel mannen effectief bereid zouden zijn om gedurende langere tijd een voorbehoedsmiddel te slikken. "Al kan het voor sommige koppels zeker nuttig zijn. Sommige vrouwen hebben veel last van bijwerkingen van de pil of zijn erfelijk belast met een verhoogd risico op bloedklonters. Voor hen zou een mannenpil een goed alternatief zijn. Maar de kans dat er over 5 jaar een pil voor mannen in de winkels ligt, lijkt me toch zeer, zeer klein."
We konden het onderzoek van de universiteit van Minnesota niet terugvinden in een wetenschappelijk tijdschrift. Het lijkt dus nog niet te zijn geverifieerd door andere wetenschappers. Het volledige persbericht over het onderzoek kan je hier nalezen.