Sociale partners stellen akkoord voor om "acute problemen" op de arbeidsmarkt op te lossen 

"Iedereen nodig, iedereen mee", zo heet het akkoord dat de Vlaamse werkgevers- en werknemersorganisaties van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) vandaag op tafel leggen. Het moet helpen om de "acute problemen op de Vlaamse arbeidsmarkt" aan te pakken. En dat is nodig volgens Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka. 

"Het brandt op de Vlaamse arbeidsmarkt", zegt Maertens. "Ondernemers voelen elke dag hoe moeilijk het is om de juiste mensen te vinden en het bedrijf intussen draaiende te houden. Om de krapte en de mismatch op de arbeidsmarkt aan te pakken, slaan we de handen in elkaar met de werknemersorganisaties."

Ook voor de coronacrisis waren er al problemen op de arbeidsmarkt, maar volgens de sociale partners zijn die intussen alleen maar nijpender en structureler geworden. De werkgevers- en werknemersorganisaties leggen daarom een veertigtal voorstellen op tafel die moeten helpen om een oplossing te bieden. 

In die voorstellen zijn een aantal grote lijnen te herkennen. Zo willen de sociale partners duidelijk inzetten op het activeren van langdurig zieken en werklozen. Dat activeringsbeleid moet "meer resultaat" opleveren, klinkt het. Daarbij willen ze rekening houden met de beschikbare vacatures bij de werkgevers, maar ook met de noden en de competenties van werkzoekenden. 

Om dat te bereiken, stellen ze voor dat de VDAB werkzoekenden nog meer gaat begeleiden naar een job. Ze willen bijvoorbeeld ook dat alle werkzoekenden opnieuw gescreend worden, om op die manier opdrachten, stages of opleidingen aan te kunnen bieden die beter bij hen passen. Daarnaast willen de werkgevers en werknemers ook dat werkzoekenden en langdurig zieken die al twee jaar niet gewerkt hebben, beter gestimuleerd worden om weer aan het werk te gaan. Ze stellen voor om bijvoorbeeld met een premie te werken wanneer die mensen ervoor kiezen om een opleiding te volgen die leidt naar een knelpuntberoep. Bovendien pleiten ze ervoor om werkgevers een RSZ-korting te geven wanneer ze mensen met dat profiel aannemen.

Ook het inzetten op opleidingen vormt een belangrijke pijler in het akkoord van de sociale partners. Vooral op opleidingen tot knelpuntberoepen moet volgens hen sterk ingezet worden. Ze willen ook dat de Vlaamse regering het actieplan levenslang leren verder uitrolt, onder andere door individuele leerrekeningen te voorzien. 

Daarnaast is ook inzetten op werkbaar werk volgens de werkgevers- en werknemersorganisaties een belangrijke sleutel om werknemers aan te trekken én aan de slag te houden. Ze pleiten daarbovenop voor een actieplan om drempels op de arbeidsmarkt weg te nemen voor 60-plussers, want ook oudere werknemers zijn belangrijk voor het invullen van vacatures, vinden ze. Bovendien moet er volgens hen een transitiepremie komen voor mensen die van job moeten veranderen door de zwaarte van hun werk of door ziekte.

Zo'n premie is een belangrijk instrument, vindt Caroline Copers van werknemersorganisatie ABVV: "Ofwel ben je langdurig ziek en zou je toch terug het werk willen hervatten, maar in een lichtere job. Dan kan die premie je daarin ondersteunen. Ofwel ben je eigenlijk aan het werk in een zware job en als je niet kan overstappen naar een lichtere job, ga je misschien uitvallen."

Een laatste belangrijke pijler in het akkoord betreft het stimuleren van interregionale mobiliteit en het omarmen van economische migratie. De Vlaamse sociale partners willen zo snel mogelijk een samenwerkingsakkoord afsluiten met het Waals Gewest, zoals dat eerder ook al gebeurde met Brussel. Op die manier hopen ze ook werknemers aan te trekken van aan de andere kant van de taalgrens. Daarnaast willen ze bijvoorbeeld ook dat iedereen die hier legaal verblijft, vanaf dag 1 aan de slag kan gaan in Vlaanderen. Voor specifieke knelpuntberoepen willen ze zelfs actief mensen uit het buitenland aantrekken.

De sociale partners willen nu zo snel mogelijk in gesprek gaan met de bevoegde ministers van de Vlaamse regering om ook met hen een akkoord af te sluiten. Ze hopen dat hun voorstellen daarna ook concreet uitgevoerd kunnen worden.