62 moorden op 1 dag in El Salvador, parlement roept noodtoestand uit
In El Salvador, in Centraal-Amerika, zijn gisteren niet minder dan 62 moorden geteld. Het aantal moorden was er de laatste jaren nochtans aan het dalen, maar nu lijkt het bendegeweld weer toe te nemen. Het parlement heeft de noodtoestand uitgeroepen.
El Salvador stond lange tijd bekend als een van de gevaarlijkste landen ter wereld. In 2015 had het Centraal-Amerikaanse land met meer dan 5.000 moorden zelfs het hoogste moordcijfer ter wereld. Dat is vooral het gevolg van het bendegeweld daar (zie kaderstukje).
De laatste vijf jaar was het aantal moorden echter geleidelijk aan het dalen. De grootste daling vond plaats in 2020, toen waren er bijna 45 procent minder moorden dan het jaar voordien. In 2021 waren er 1.140 moorden, het laagste cijfer sinds het einde van de burgeroorlog in 1992.
Maar aan die dalende trend lijkt een einde te zijn gekomen. Gisteren zijn volgens de nationale politie op 1 dag niet minder dan 62 mensen om het leven gekomen. Een dag eerder waren er ook al enkele tientallen moorden.
Het Salvadoraanse parlement heeft daarom de noodtoestand uitgeroepen, alvast voor een periode van een maand. Door de noodtoestand geldt er onder meer een verbod op samenscholing en mogen de autoriteiten mensen arresteren zonder aanhoudingsbevel.
President Nayib Bukele, die sinds 2019 aan de macht is, had het parlement daartoe opgeroepen. "We zien een heropflakkering van de moorden, iets waar we zo hard tegen gewerkt hebben. We bestrijden de criminelen op straat, maar we proberen ook te ontrafelen wat er aan de hand is, wie erachter zit en wie dat alles financiert", zei Bukele.
De politie en het leger zijn gisteren al met een operatie begonnen tegen de Mara Salvatrucha, een van de gevaarlijkste bendes van het land. Verschillende bendeleiders zijn opgepakt, zij worden aangeklaagd als verantwoordelijken voor de vele moorden van de afgelopen uren, zegt de Salvadoraanse politie.
De maras, beruchte straatbendes met een Amerikaans verleden
De straatbendes, de zogenoemde maras, tellen samen ongeveer 70.000 leden. Volgens de Salvadoraanse overheid zitten meer dan 17.000 onder hen in de gevangenis. De maras zaaien al decennialang terreur in het land en controleren zowat alles, van de hoogste regionen van de maatschappij tot de kleinste gemeenschap.
Twee bendes zwaaien er de plak - en bestrijden elkaar. De Mara Salvatrucha (MS13) en Barrio 18 (La 18) werden eind vorige eeuw door latino's in de Amerikaanse stad Los Angeles opgericht. Onder hen veel Salvadoranen die in de jaren 1980 gevlucht waren voor de burgeroorlog in hun land. In de VS slaagden ze er echter niet in een nieuw leven op te bouwen. Misdaad bracht wel geld op, maar ook het samenhorigheidsgevoel lokte hen naar de bendes. Ze hoorden ergens bij, in een vreemd land ver van huis.Â
Pas toen bendeleden door de Verenigde Staten naar hun thuislanden werden teruggestuurd, landen die ze vaak amper kenden, begonnen de bendes ook in El Salvador en de buurlanden te groeien. Sindsdien hebben ze het noordelijke deel van Centraal-Amerika omgetoverd tot de regio met de meeste moorden ter wereld. Het bendegeweld werd dan wel ingevoerd uit de VS, de wijdverspreide ongelijkheid en straffeloosheid in El Salvador en in andere Centraal-Amerikaanse landen waren een perfecte voedingsbodem om verder te groeien.