Gents actieplan voor tekort aan studentenkoten: "matchmaking" tussen locaties en ontwikkelaars

Op 20 jaar tijd groeide de studentenpopulatie in Gent aan met 34.000 studenten. En dan zijn de uitwisselingsstudenten daar nog niet bijgerekend.  In dezelfde periode kwamen er slechts 3.800 erkende studentenkamers bij. Contrasterende cijfers, die bewijzen wat studenten al jarenlang aankaarten: er is een extreem groot tekort aan koten in de stad. Het tekort drijft bovendien de huurprijzen omhoog en heeft ook als gevolg dat kotstudenten toevlucht zoeken in gezinswoningen. Dat zet de Gentse woonmarkt dan weer onder druk.

Het Gentse stadsbestuur schakelde 2 jaar geleden een extern bureau in, Mpiris-Leidsman, om te onderzoeken hoe de markt ineenzit en hoe die kan aangepakt worden. De studie is nu afgerond en op basis van de resultaten heeft de stad een aantal concrete actiepunten opgelijst. "Het is een project van lange adem, want wij kunnen helaas niet toveren", benadrukt schepen van Wonen Tine Heyse (Groen). "Maar we maken er absoluut werk van."

De kernuitdaging is het aanbod opschalen. De stad zal zelf geen koten bouwen, maar zal wel aan "matchmaking" doen: ze zal interessante locaties zoeken en koppelen aan projectontwikkelaars. "We willen zelf de regie in handen hebben. Zo kunnen we een evenwicht in de stad bewaren en ook de leefbaarheid voor andere Gentenaars garanderen", duidt Heyse.

De dienst Wonen en de dienst Stedenbouw en Ruimtelijke Planning zijn de trekkers in het verhaal. Daarnaast rekent de stad op initiatieven van de hogescholen en universiteiten. "Zij hebben in dit verhaal ook een duidelijke verantwoordelijkheid", klinkt het. 

Wanneer het aanbod vergroot, zullen de prijzen niet langer de hoogte inschieten, verwacht de stad. Een broodnodig effect, want uit de studie bleek dat 43 procent van pendelende studenten liever op kot in Gent had gezeten, maar dat meestal niet deed omwille van de hoge kost.

Hospitawonen, ofwel inwonen bij een "kotmadam", wordt momenteel niet veel gedaan in Gent. Maar de stad denkt eraan het concept nieuw leven in te blazen, om het gebrek aan studentenkamers op te vangen. Op dit moment mag je als eigenaar slechts 1 kamer in je woning aanbieden aan een student. De stad onderzoekt of een uitbreiding naar 2 kamers een hulp kan zijn. "Dat zal niet het grote verschil maken, maar alle beetjes helpen", stelt schepen Heyse.

Studenten komen nu te vaak terecht in woningen die eigenlijk niet voor studenten bedoeld zijn. Maar welke huisvesting is geschikt voor een student en welke niet? In welke panden mag een student wonen en waar mag dat eigenlijk niet? Op al die vragen zal de stad een duidelijk antwoord formuleren, zodat de regelgeving duidelijk is. De stad denkt er ook aan een "conformiteitsattest" in te voeren: een bewijs dat de kamer voldoet aan de veiligheids- en woonkwaliteitsnormen.

De belasting op woningen zonder inschrijving in het bevolkingsregister – de zogenaamde "belasting op tweede verblijf" – speelt ook een grote rol in het Gentse studentenhuisvestingsbeleid. De stad bekijkt of het huidige belastingsreglement moet aangepast worden.

Momenteel zijn er in Gent geen grote controleacties om te zien of studenten wel op de juiste plek op kot zitten. "Dat zou niet eerlijk zijn, gezien het grote tekort", legt schepen Tine Heyse uit. "Af en toe voeren we wel gerichte controles uit, bijvoorbeeld nadat er een klacht kwam van buurtbewoners." 

"Waar wij wel zeker hard op inzetten, dat zijn gezinswoningen die worden opgesplitst in verschillende studentenkoten. Dat mag absoluut niet", zegt de schepen nog. De stad plant sensibiliseringscampagnes om zowel verhuurders als studenten en hun ouders, erop te wijzen dat zulke praktijken de gehele woonmarkt verstoren.