Kunstenaar volgt migranten over zee: wit masker is succesvolle overtocht, zwart masker "alle contact verbroken"
"I'll see you on the other side", of "ik zie je aan de andere kant". Het is een passende naam voor de nieuwe installatie van de Brusselse kunstenaar Floris Boccanegra. Vanaf vandaag stelt hij in Roeselare 42 gezichtsmaskers voor van migranten en vluchtelingen die hij volgt in hun poging het westen te bereiken over zee. De kleur van de maskers toont of iemand zijn bestemming heeft gehaald, vastzit of van de radar is verdwenen.
De oudste is 45 jaar, de jongste amper zeven. Thomas en Précieuse zijn slechts twee van de 42 vluchtelingen achter de gezichtsmaskers van kunstenaar Floris Boccanegra. De Brusselse artiest was afgelopen maart aan het werk in Calais (Frankrijk) en Tanger (Marokko). Daar maakte hij gezichtsafdrukken van migranten die via zee naar Europa of Engeland willen komen.
BEKIJK hoe kunstenaar Floris Boccanegra afdrukken maakt van het gezicht van vluchtelingen:
Het resultaat daarvan is zes maanden lang te zien; even lang als de periode waarin vele vluchtelingen zich weer aan zulke gevaarlijke tochten wagen. "De zomer is de veiligste periode, omdat de zee dan kalmer is", legt Boccanegra uit. "Wanneer je in de winter in het water belandt, raak je bovendien meteen onderkoeld."
Tentoonstelling in Roeselare met gezichtsmaskers van transmigranten
Kleurencode
Om de twee maanden krijgen de maskers een andere kleur. Op die manier probeert Boccanegra het dynamische karakter van de migratie-problematiek te visualiseren, net als de gevaren die eraan verbonden zijn. Afhankelijk van de situatie van een persoon kleuren de maskers wit, grijs of zwart.
Een zwart masker kan van iemand zijn wiens nummer is veranderd, of van iemand die is verdronken
Iemand die zijn bestemming bereikt, krijgt een wit (gelig) masker. Grijs staat voor vluchtelingen die nog steeds in Calais of Tanger zitten. Ten slotte toont een zwart masker iemand met wie de kunstenaar alle contact is verloren. Volgens Boccanegra kunnen daar verschillende redenen voor zijn. "Een zwart masker kan van iemand zijn wiens nummer is veranderd, of van iemand die is verdronken."
(Lees verder onder de foto)
Jonge vrouwen en gezinnen
Sommigen halen het, anderen blijven steken en nog anderen verdwijnen. Boccanegra volgt de vluchtelingen op via contactpersonen in Calais en Tanger, maar ook telefonisch of via Instagram.
Ibrahim is een van de vluchtelingen die na vijf pogingen veilig de zee heeft kunnen oversteken. De 33-jarige man uit Guinee ontvluchtte het land voor sociaal-economische redenen. "Er is niets voor mij in Guinee, alleen armoede. Ik heb niets te verliezen, alles is beter dan het leven dat hier op mij wacht", vertelt hij aan Boccanegra.
Er is niets voor mij in Guinee, alleen armoede. Ik heb niets te verliezen, alles is beter dan het leven dat hier op mij wacht
Twee jongeren uit Soedan waarmee Boccanegra het contact verloor zijn Alaedein (18) en Dahab (23). Wat hen is overkomen, daar heeft de kunstenaar het raden naar. "Die onwetendheid over wat er met hen is gebeurd, het plotselinge verdwijnen, dat is enorm frustrerend. Maar het gebeurt elk jaar opnieuw."
Achter de 42 maskers zitten zowel volwassen vluchtelingen als tieners en jonge kinderen, maar ook vrouwen. "Er is een stereotiep beeld van 'de vluchteling' als een West-Afrikaanse man, maar er zijn ook veel jonge vrouwen en gezinnen", zegt Boccanegra. Twee meisjes onder hen, zussen Dania (14) en Sada (18), hebben intussen veilig hun bestemming bereikt. De andere vrouwen zijn er nog niet in geslaagd Calais of Tanger te verlaten.
Hun situatie en die van de andere vluchtelingen kan u volgen in galerij Negenpuntnegen, in Roeselare, van vandaag t.e.m. 25 juni.
Meer informatie vindt u op de website van Floris Boccanegra.
