"Koopkrachtcrisis oplossen door geld van hogere inkomens naar lagere te transfereren", pleit expert Paul De Grauwe

De koopkracht van de gemiddelde Belg is niet gedaald de voorbije jaren, maar steeds meer mensen uit de middenklasse krijgen het moeilijk om alle facturen te betalen. Dat zegt professor Paul De Grauwe in "De afspraak". De Grauwe is een van de acht experts die vorige week aangesteld zijn om de regering te adviseren over de economische crisis. 

Volgens De Grauwe moet de "economische crisis" van vandaag met stijgende energie- en grondstofprijzen genuanceerd worden. "Het is vandaag niet zo erg als in de jaren 70 tijdens de oliecrisis. Toen was de inflatie stukken hoger en gedurende tien jaar was de werkloosheidsgraad groter dan tien procent. De begrotingstekorten waren op sommige momenten groter dan tien procent. Dat is veel erger dan vandaag. Nu komt er tewerkstelling bij."

De komende maanden zal alles afhangen van wat er gebeurt in Oekraïne. "We weten het niet. Als die crisis verder escaleert, kunnen er vreselijke dingen gebeuren. Als dat niet het geval is, zal de economische crisis niet zo erg zijn."

Volgens De Grauwe is de grote uitdaging om de mensen met lagere inkomens te helpen om de steeds hogere energie- en grondstofkosten te kunnen betalen.

"De koopkracht van de gemiddelde Belg is enorm goed beschermd door de automatische loonindexering. De koopkracht voor de Belgen gemiddeld is niet gedaald. Dat betekent niet dat er binnen de groep van de Belgen geen verschillen kunnen ontstaan. Het grote probleem is dat mensen met een lager inkomen onvoldoende worden gecompenseerd voor de prijsstijgingen", zegt De Grauwe.

Hij heeft het niet over de armen, maar over de mensen uit de lagere middenklasse. "De component energie in hun consumptiepakket is hoger dan het gemiddelde van de Belgen. Daartegenover staat dat mensen met een hoger inkomen waarvoor energie een lager percentage uitmaakt voor hun totale consumptiepakket, te veel worden gecompenseerd. De vraag is, wat gaan we daaraan doen. In principe zou je geld moeten afnemen van de hogere inkomens en transfereren naar de lagere inkomens."

Het probleem van de herverdeling is een van de belangrijke onderwerpen die binnen de expertengroep zal besproken worden.

"De hoge inkomens krijgen meer dan wat ze aan extra kosten moeten betalen. De lagere inkomens minder. Dan stelt zich het probleem van de herverdeling. Dat is niet eenvoudig. De verleiding zal groot zijn voor de regering om de lagere inkomens te compenseren en dat op te vangen met een tekort in de begroting. Ik zou dat niet doen", legt De Grauwe uit.

Tijdens de pandemie hebben we begrotingstekorten opgestapeld, maar toen was het noodzakelijk volgens De Grauwe.

"De economie was aan het imploderen en toen was het noodzakelijk dat de overheid koopkracht in de economie pompte. Dat is voorbij. Vandaag draait de economie goed en moeten we zeggen nee. We moeten mensen die het goed hebben en het beter dan het gemiddelde hebben, zeggen, kijk, we gaan een beetje geld afnemen en het transfereren naar de mensen die het wel nodig hebben. Hoe dat in de praktijk moet gebeuren, dat is een andere zaak. "

Paul De Grauwe pleit ook alweer voor een progressieve vermogensbelasting. 

"Dat staat los van de huidige situatie. De vermogens zijn bijzonder ongelijk en die ongelijkheid blijft voortdurend stijgen. We kunnen ons dat niet permitteren om het te laten toenemen, niet alleen op economisch, maar ook op politiek vlak. Sommige mensen hebben zo een grote vermogens dat ze een te grote invloed uitoefenen op de maatschappij en de politiek. Dat moeten we afromen", legt De Grauwe uit.

"Ik stel voor de we van alle vermogens onder een miljoen euro afblijven. Alles boven het miljoen een procent belasten en zo gaat dat naar omhoog. Boven tien miljoen twee procent, boven honderd miljoen drie procent. Zo kan je doorgaan. We weten dat de vermogens sneller stijgen dan het bruto binnenlands product. Dat moet je stoppen, omdat de verhouding tussen vermogen en rijkdom zo vertekend wordt met de rest van de maatschappij zodat er te grote ongelijkheid is. We mogen niet terug naar het ancien régime gaan", besluit De Grauwe.