Britse premier Johnson spreekt Oekraïense parlement toe, Franse president Macron belt met Poetin
De Franse president Emmanuel Macron heeft voor het eerst sinds zijn herverkiezing anderhalve week geleden opnieuw gebeld met de Russische president Vladimir Poetin. Die zegt dat het Westen moet stoppen met wapenleveringen aan Oekraïne. Oók vandaag heeft de Britse premier Boris Johnson als eerste westerse leider het Oekraïense parlement toegesproken. Hij kondigde nieuwe militaire hulp aan voor een bedrag van bijna 360 miljoen euro.
Twee uur duurde het gesprek tussen de Franse president Emmanuel Macron en de Russische president Vladimir Poetin. Beide staatshoofden spraken elkaar al meermaals, al dateerde hun laatste telefoongesprek van 29 maart. Het was de eerste keer dat ze opnieuw belden sinds Macron anderhalve week geleden werd herverkozen als president van Frankrijk.
Beide leiders hadden het onder meer over de gevechten in de Oekraïense havenstad Marioepol en de evacuatie van burgers uit de Azovstalfabriek. Volgens het Elysée, het Franse presidentiële paleis, heeft Macron Poetin gevraagd om de evacuaties uit de omsingelde staalfabriek te laten doorgaan. Hij riep Rusland op om zijn internationale verantwoordelijkheid als lid van de VN-Veiligheidsraad na te komen door een einde te maken aan de aanval op Marioepol en de Donbas.
Volgens het Kremlin zei Poetin dat "Europese landen oorlogsmisdaden door Oekraïense troepen negeren". "Het Westen zou kunnen helpen om deze wreedheden te stoppen door druk uit te oefenen op de autoriteiten in Kiev en door de wapenleveringen aan Oekraïne te stoppen", zou Poetin aan Macron hebben gezegd. Hij gaf ook aan dat Rusland nog altijd openstaat voor een dialoog met Oekraïne, maar verweet de Oekraïense regering "incoherentie en een gebrek aan voorbereiding" bij de eerdere vredesgesprekken.
Volgens het Elysée liet Macron ook weten dat hij graag een einde wil aan de Russische blokkade van de Oekraïense export van voedingsmiddelen via de Zwarte Zee. Macron zou zijn bezorgdheid hebben geuit over de wereldwijde voedselbevoorrading. Volgens het Kremlin zou Poetin daarop hebben geantwoord dat "de situatie op dit vlak vooral wordt bemoeilijkt door de sancties van westerse landen".
Boris Johnson spreekt Oekraïense parlement toe
De Britse premier Boris Johnson heeft vandaag het Oekraïense parlement toegesproken via een videoverbinding. Het is de eerste keer dat een westerse leider dat doet sinds het begin van de oorlog. Johnson beloofde nieuwe militaire hulp aan Oekraïne ter waarde van 300 miljoen pond (bijna 360 miljoen euro).
Bekijk hier zijn aankondiging in "Het Journaal":
"Oekraïne zal winnen, Oekraïne zal vrij zijn", was de boodschap van de Britse premier. Volgens Johnson heeft Oekraïne de mythe ontkracht dat de Russische president Poetin onoverwinnelijk zou zijn.
"Dit is het beste moment van Oekraïne, een episch hoofdstuk in jullie verhaal dat nog generaties lang zal worden herinnerd en verteld", zei hij. "Jullie kinderen en kleinkinderen zullen zeggen dat Oekraïners de wereld hebben geleerd dat de brute kracht van een agressor geen effect heeft op de morele kracht van een volk dat vastbesloten is vrij te zijn". Johnson leek zich met zijn toespraak te spiegelen aan zijn illustere voorganger Winston Chuchill. Die zei in 1940 dat de Britten zich moesten verzetten tegen nazi-Duitsland, en dat ze daarop zouden kunnen terugblikken als "hun beste moment" ("their finest hour").
Het Verenigd Koninkrijk stelt zich fel op tegen Rusland sinds de oorlog in Oekraïne. Johnson bracht vorige maand als eerste westerse leider een onaangekondigd bezoek de Oekraïense president Volodimir Zelenski in Kiev. Hij beloofde toen meer sancties tegen Rusland en meer wapens voor Oekraïne.
Olaf Scholz trekt voorlopig niét naar Kiev
In het spoor van Boris Johnson trokken intussen al veel meer westerse leiders naar Kiev. Wie dat voorlopig niet van plan is, is de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. Scholz is boos omdat de Oekraïense regering eerder had laten weten dat de Duitse president Walter Steinmeier niet welkom is in Kiev. Op de Duitse televisie gaf hij gisteravond nog te kennen het ongepast te vinden "dat de president van een land dat zoveel militaire en financiële steun toezegt, niet mag komen."
Met die opmerking oogst Scholz dan weer kritiek bij de Oekraïense ambassadeur in Berlijn, die vindt dat Scholz' houding "niet getuigt van staatsmanschap". "Dit is de wreedste oorlog sinds de invasie van de nazi’s in Oekraïne. Geen kleuterschool", reageerde de ambassadeur.
Terwijl de Duitse bondskanselier voorlopig dus niet naar Kiev gaat, is oppositieleider Friedrich Merz van het CDU wel onderweg. Hij zal er o.a. de Oekraïense premier ontmoeten.